وغوغ ساهاب یکی از متفاوتترین و جنجالیترین آثار صادق هدایت است که با همکاری مسعود فرزاد نوشته شده. این کتاب ترکیبی از طنز، انتقاد اجتماعی و فرمی نوآورانه است که قواعد مرسوم داستاننویسی را کنار میزند. اثری بیقاعده، اما عمیق، که نه یک داستان پیوسته بلکه مجموعهای از سیوپنج «قضیه» یا حکایت کوتاه و طعنهدار است. فرزاد نیز در نگارش بخشی از این قضایا همراه هدایت بوده، اما خود اذعان داشته که نقش هدایت در شکلگیری این کتاب پررنگتر و تعیینکنندهتر بوده است.
وغوغ ساهاب ساختار روایی کلاسیک ندارد؛ در عوض، از مجموعهای از داستانها یا همان «قضایا» تشکیل شده که هرکدام بهتنهایی حامل پیامی تند و گاه تلخاند. یازده قضیه را هدایت نوشته، یازده تای دیگر از فرزاد است، و سیزده مورد نیز مشترک میان آنها. محتوا بهشدت انتقادی، گاه بیپروا و همواره طنزآمیز است؛ طنزی که بیش از آنکه خندهدار باشد، تلخ و گزنده است.
هدایت در این قضایا به آداب، رسوم، عرف، دینورزی، اخلاقیات ظاهری و نهادهای اجتماعی آن دوران حمله میکند. از سخرهگرفتن طبقات مختلف جامعه گرفته تا نیشزدن به فضای فرهنگی و حتی روشنفکری زمانه. طنز سیاه او در این کتاب، خواننده را هم به خنده میاندازد و هم وادار به اندیشیدن میکند.
برخلاف سایر آثار کلاسیک، خبری از خط داستانی مشخص، قهرمان یا پایانبندی نیست؛ بلکه هر قضیه مانند یک ضربه کوتاه و نافذ است که مفهومی اجتماعی یا انسانی را هدف میگیرد.
وغوغ ساهاب مناسب مخاطبانی است که به ادبیات طعنهآمیز، ضدساختار و اجتماعی علاقهمندند؛ کسانی که از خواندن متون جسورانه و بیپرده لذت میبرند. این کتاب برای مخاطب عام چندان راحت نیست و بیشتر برای اهلادب، پژوهشگران ادبیات فارسی، علاقمندان به آثار هدایت و دوستداران طنز سیاه و نقد اجتماعی توصیه میشود.
خواندن این اثر، هم برای شناخت جهانبینی هدایت مفید است و هم برای درک تحولاتی که بعدها در ادبیات طنز فارسی شکل گرفت. چون بسیاری از نویسندگان بعدی از الگوی «قضیهنویسی» هدایت در این کتاب الهام گرفتهاند.
کلیه حقوق این سایت متعلق به کتابفروشی آنلاین «کتابخون» میباشد.
2020 © Copyright - almaatech.ir