کاوشی در چیستی علوم انسانی مدرن

کتاب کاوشی در چیستی علوم انسانی مدرن نویسنده در بخشی از مقدمه کتاب خود در تعریف علوم انسانی چنین می‌نویسد: علوم انسانی محصول مدرنیته و به عبارت دقیق‌تر فرزند جهان‌بینی عصر به اصطلاح روشنگری است (جهان‌بینی که ماهیتی ظلمانی داشت و بیان فرموله خودبنیادی نفسانی بود). علوم انسانی صورتی از صور تحقق «علم مدرن» است و به تبع عمق‌ یافتن و شدت‌گرفتن بحران ذات علم مدرن، که در قرن بیستم و به ‌ویژه در نیمة دوم این قرن بیش از پیش ظاهر شده است، «بحران ماهوی علوم انسانی» نیز چنان وضوح و شدت ظهوری یافته است که دیگر ساده ‌‌لوح ‌ترین خوش‌‌بینان دلبسته به «علوم انسانی مدرن» نیز نمی‌توانند آن را نادیده بگیرند ـ بگذریم از اندک ‌جماعتی که مأمورند و معذور. البته ـ چنان‌‌که ان‌شاء‌الله در این گفتار خواهیم دید ـ آنچه به نام علوم انسانی تقریباً در دویست ‌و‌ پنجاه سال اخیر پدید آمده است از لحظه‌ تولد بحران ‌زده و بیمار بوده است. این بحران را می‌توان بحران هویتی علوم انسانی دانست. برای شناخت مبنایی و ریشه‌ای و درک چیستی علوم انسانی مقدمتاً باید درباره‌ ماهیت علم مدرن سخن گفت؛ زیرا علوم انسانی تحت «صورت نوعی علم مدرن» پدید آمده است و به لحاظ مبادی و غایات به ساحت فلسفه‌ اومانیستی تعلق دارد ـ از یاد نبریم علم مدرن اساساً از دل فلسفه‌ اومانیستی درآمده است. بنابراین ناگزیر برای درک حقیقت علوم انسانی باید از ماهیت علم مدرن و نیز فلسفه‌ مدرن پرسش کرد. بررسی و نقد مبادی و غایات علم مدرن و اصول و مبانی آن شامل پرداختن به بنیادهای فلسفه مدرن نیز می‌‌شود؛ از‌این ‌رو در این نوشتار، سخن خود را با بررسی علم مدرن و برخی تئوری ‌های مطرح در «فلسفه‌ علم» و اشارتی کوتاه به خصایص علم جدید آغاز کرده‌‌ایم.