کتاب تربیت طبیعی در مقابل تربیت عاریه ای نوشته حاضر تلاشی است برای مقابله و معارضه با آن دسته از روشها، طرحها، برنامهها و توصیههای باصطلاح تربیتی رایج که به نام "تربیت" با قصد "اصلاح" با نیت ِ "خیر" و با هدف "کمال بخشی" متربی را از "طبیعت" خویش، از سرمایههای جاری و باقی در "فطرت" او خارج ساخته و همچون ابزاری در مسیری که "دیگری" و "دیگران" برای او مهیّا نمودهاند به یدک میکشد. محصول چنین تربیتی یا بهتر بگوییم برون داد چنین "صنعتی" ظهور متربی ِ عاریهای برنامهریزی شده، شرطی شده، دست خورده، "مصنوعی"، "از خودبیگانه" و "مسموم و مصدوم" است. محصولی که ترجمان تربیت عاریهای، تصنعی، بُکسلی و وابسته است؛ چرا که، در تربیت عاریهای مربی، فرصت "تربیت شدن" را به متربی نمیدهد و او را قبل از آنکه به اقتضای فطرتش بشکفد، وادار به شکفتن زودرسش میکند و قبل از آنکه عشق به حقیقت در او تجلّی یابد، او را وا میدارد تا از روی اجبار و اکراه عشق بورزد و قبل از آنکه به سرمایه درونی طبیعتش دست یابد، او را مجبور میکند که به دست مایههای تصنعی بیرونی تکیه نماید... .