نقد و بررسی مکاتب اخلاقی

کتاب نقد و بررسی مکاتب اخلاقی كتاب حاضر، مجموعه درس‌هاي حضرت استاد درباره فلسفه اخلاق است كه توسط جناب حجت‌الاسلام آقاي احمدحسين شريفي نگارش يافته و به همت انتشارات مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) چاپ و منتشر شده است. اين كتاب كه در سه بخش و يك نتيجه‌گيري تدوين شده، مكمل بحث‌هاي مطرح شده در كتاب «فلسفه اخلاق» معظم‌له مي‌باشد. اين كتاب در ابتدا به دسته‌بندي مكاتب و نظريات اخلاقي پرداخته و براساس آن، بخش‌هاي ديگر را سامان داده است. بخش‌هاي سه‌گانه اين كتاب شرح و توضيح مكاتب غيرواقع‌گرا، واقع‌گراي طبيعي، و مكاتب واقع‌گراي مابعدالطبيعي است. با توجه به موضوع هر بخش‌، هر فصل از كتاب به تاريخچه پيدايش يك مكتب اخلاقي، اصول و مباني آن و توضيح مفاهيم كليدي آن مكتب، اشاره مي‌كند، و در نهايت با نمايش مختصات كلي، آن مكتب را به آوردگاه بررسي و نقد فرامي‌خواند و ابعاد، نقاط قوت و ضعف آن را بيان مي‌دارد. از اين جمله مي‌توان به بررسي و نقد مكاتبي چون: احساس‌گرايي، توصيه‌گرايي، جامعه‌گرايي، قراردادگرايي، لذت‌گرايي، سودگرايي و ... اشاره كرد. در پايان نيز در فصلي مشروح، نظريه اخلاقي اسلام را، با اشاره به جايگاه عقل، تجربه و وحي در حكم اخلاقي، معيار ارزش‌گذاري افعال اخلاقي، نقش اختيار و انتخاب آگاهانه در ارزش اخلاقي و بيان اصالت روح و مراتب طولي و عرضي آن، نقش نيت در تكامل نفس و نيز توضيحاتي درباره انتزاعي دانستن مفاهيم اخلاقي و اخباري دانستن حقيقت جمله اخلاقي، شرح مي‌دهد. در بخش نتيجه‌گيري هم عناصر اصلي نظريه اخلاقي اسلام، معناي قرب به منزله كمال نهايي انسان، و ويژگي‌هاي نظام اخلاقي اسلام بيان مي‌شود.