مهمترین وظیفه دستگاه قضایی اجرای عدالت و اقامه حق و دفع باطل است، اما انجام این وظیفه تا حد زیادی به اخلاق و آداب مربوط به قضاوت بستگی دارد و اگر عدالت، روح قضاوت است، اخلاق و آداب قضا، روح عدالت به شمار میآید. بر پایه تعالیم اسلام، قاضی هرگز به مقام والای داوری نمیرسد و مظهر عدل الهی نمیگردد و جایگاه حقوقی خود را نمییابد مگر اینکه به علم و ادب آراسته گردد. اخلاق و آداب قضاوت در اسلام از شرع انور گرفته شده است و با دقت در آیات قرآن کریم و روایات صادره از پیامبر اسلام و اهل بیت ایشان(علیهم السلام) و با مراجعه به کتابهای فقهای اسلامی، میتوانیم اخلاق و آداب قضای اسلامی را استنباط و استخراج کنیم. بر همین اساس است که میبینیم قاضیِ مؤدّب به اخلاق و آداب قضا، بر خط اعتدال حرکت میکند، رفتار او با اصحاب دعوی یکسان است، در قضاوت نرم و ملایم است، اما ضعف از خود نشان نمیدهد.