نمایش های ایرانی 6 : نمایش های جنگ و دفاع مقدس

کتاب نمایش های ایرانی 6 : نمایش‌های جنگ و دفاع مقدس در این کتاب، ابتدا منشأ پیدایش جنگ، نمایش در قرون وسطی و تأثیر جنگ بر آن، نمایش در فرانسه، آلمان، چین و روسیه، و تأثیر جنگ بر آن آورده می‌شود. سپس به دفاع مقدس در اسطوره‌‌های ایرانی (رستم و اسفندیار، آرش کمانگیر، درخت آسوریک، اسطوره رستم و سهراب و...) می‌پردازد. بشر قرن‌ها پیش از اینکه با هنر نمایش آشنا شود، جنگ را می‌شناخته و به گونه‌های مختلف نفرت خود را از این پدیده، اعلام داشته است. پس از شکل‌گیری هنر نمایش هم هنرمندان همواره کوشیده‌اند تا با بهره‌گیری از هنر تاثیرگذار نمایش، جنگ را هنرمندانه تقبیح کنند. عاشورپور در پنج جلد اول مجموعه‌اش پس از بررسی موشکافانه لایه‌های تاریخ و شناسایی نمایش‌های ایرانی چون کیش‌زروان، تعزیه، مزدایسنا و نقالی، جلد ششم کتابش را به نمایش‌های جنگی و دفاع مقدس اختصاص داده است. عاشورپور مثل پنج جلد قبلی کتابش روایت داستان‌گونه‌ای را برای ارایه پژوهشش در نظر گرفته و برای بررسی دقیق نمایش‌های دفاع مقدس ابتدا از اولین نمایش جنگی دنیا (نوشته اشیل) که اتفاقا درباره جنگ ایران و یونان بوده، می‌گوید. عاشورپور در ادامه تحلیل نمایش‌های جنگی ایران، روایت‌هایی اساطیری و حکایت‌هایش را بازخوانی می‌کند. او با روایت اسطوره‌هایی چون رستم و اسفندیار و آرش کمان‌گیر مخاطبش را قانع می‌کند که مبارزه بین حق و باطل و خیر و شر نبردی ازلی و ابدی بوده و هست. او از این دریچه این حقیقت را بیان می‌کند که مبارزه قهرمانانه ملت در برابر تجاوز اهریمنان و دفاع آنان برای جان و مال و ناموسشان، امری مقدس و آسمانی است. اما نویسنده با روایت آنچه که بر نمایش‌های جنگی ایران از ابتدای شکل‌گیری تاکنون گذشته، قصد این را دارد که سبب کم‌جانی و بی‌روحی حاکم بر جریان تئاتر دفاع مقدس را جویا شود. او در ادامه این نکته را گوشزد می‌کند که قهرمانان ملی و اسطوره‌ای ایران پیش از اینکه در متون تاریخی و اسطوره‌ای‌مان ثبت شوند، در سینه زلال مردم جاودانگی یافتند. عاشور پور در فصل آخر کتابش با طرح پرسش‌هایی چون : چرا و چگونه تماشاگر امروز تئاتر نمایش‌های دینی و بعضا دفاع مقدس را نسبت به سایر موضوعات روز بر نمی‌تابد یا اشتیاق کمتری نشان می‌دهد؟ ، چراغی را فراسوی علاقه‌مندان تئاتر دفاع مقدس روشن می‌کند و با نقد این گونه تئاتری کشور راه‌کارهایی را برای رونق گرفتن تئاتر جنگ و دفاع مقدس ارایه می‌دهد.