آشنایی با فلسفه هنر

کتاب آشنایی با فلسفه هنر روی سخن دکتر حسن بلخاری قهی در کتاب «آشنایی با فلسفه هنر» با متخصصان فلسفه هنر نیست. وی در این کتاب مباحث مورد توجه در رشته ی تخصصی فلسفه هنر را به اختصار برای دانشجویانی که سابقه ی مطالعات نظری وفلسفی ندارند، تشریح می کند. این کتاب متشکل از سه بخش اصلی کلیات، هنر وفلاسفه (درغرب) و تأملاتی در فلسفه هنر اسلامی است. در فصل اول به توضیح مبانی فلسفی هنر پرداخته و در بخشی از این فصل با تبارشناسی الفاظی چون هنر، فن و صناعت ریشه ی این واژه ها در فارسی و سپس کاربردشان در اسطوره های یونانی را به تفصیل بیان می کند. فصل دوم کتاب در یونان سیر می کند و با نقب زدن به آراء فلاسفه ی بزرگ این سرزمین در خصوص هنر و فلسفه ی زیبایی شناختی، سرنخ های تأثیر فلسفه ی غرب در فلسفه ی اسلامی را می جوید. دکتر بلخاری در فصل سوم کتاب که به نوعی فصل محوری آن نیز به شمار می آید، از تحقیقات افرادی چون «گل رو نجیب اوغلی» درباره ی ریشه یابی نقوش هنری اسلامی سخن به میان می آورد. خواننده در صفحات پایانی کتاب پابه میدان جنگی میان دانشمندان درخصوص تاریخی گرایی در هنر اسلامی و در برابر آن زمان مند بودن این هنر می گذارد. آنچه که در این کتاب ضروری به نظر می رسد بخش آخر است. این بخش متشکل از دلایل نویسنده درباره ی ضرورت بررسی موانعی است که نظام دانشگاهی ما را از تکوین و تدوین فلسفه هنر و معماری اسلامی باز می دارد. با توجه به نکاتی که گفته شد، خواندن این کتاب برای کسانی که دوستدار مباحث نظری هنر و زیبایی شناسی اند خالی از لطف نیست. گزیده متن: ... مهم تر اینکه اگر برای هنر شگفت و تأمل برانگیز اسلامی هویتی صرفا تزئینی قائل نشویم و برای آن، معنا وبل معانی ای باطنی درنظر گیریم آن گاه بنا به متفاوت شدن قلمرو تحقیق، می بایست از روش ومتدهای متفاوتی بهره جوییم. از دیدگاه سنت گرایان و دیگر صاحب نظران هنر اسلامی، ماهیت نقوش و فرم در این هنر را می بایست درآموزه های قرآنی، روایی و بالاخص عرفانی جست وجو نمود. حال جای این سؤال وجود دارد که آیا متد تحقیق یک متن قدسی و یا اثر عرفانی می تواند همان ابزار تفسیرهای فلسفی، تاریخی و عقلانی باشد؟