کتاب صبح شام نوشته محمدمحسن مصحفی، مجموعه‌ای از خاطرات دکتر حسین امیر عبداللهیان است که روایت‌گر بحران سوریه و نقش مهم ایران در این بحران می‌باشد. این کتاب با ابتکار سردار قاسم سلیمانی، که از دکتر عبداللهیان خواسته بود برخی از تجربیات و خاطرات خود را مکتوب کند، به رشته تحریر درآمده است. سردار سلیمانی تاکید داشت که این خاطرات باید برای انتقال پیام رشادت‌ها، شهادت‌ها و جنایات در سوریه نوشته شود تا نسل‌های آینده از آن بهره‌مند شوند.

درباره کتاب صبح شام

کتاب صبح شام به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود. بخش اول به تحلیل علل و ابعاد بحران سوریه، نقش بازیگران مختلف جهانی و منطقه‌ای، از جمله آمریکا، عربستان سعودی، قطر و ترکیه پرداخته و به‌ویژه تأثیرات مداخلات خارجی و اختلافات مذهبی را بررسی می‌کند. در این بخش، توجه ویژه‌ای به کمک‌های دیپلماتیک و نظامی ایران به سوریه و طرح چهار ماده‌ای ایران برای حل بحران سوریه صورت می‌گیرد.
بخش دوم به تلاش‌های دیپلماتیک و سفرهای منطقه‌ای دکتر عبداللهیان در راستای مدیریت بحران سوریه و تعاملات با کشورهای مختلف پرداخته است. در این بخش، همچنین تحولات سیاسی و اقتصادی در منطقه غرب آسیا و تأثیرات آن بر بحران سوریه تحلیل می‌شود.
بخش سوم به نقش بی‌بدیل سردار سلیمانی در کنترل بحران سوریه و تأمین امنیت منطقه اختصاص دارد. سردار سلیمانی با رهبری نیروی قدس و ارائه مشاوره‌های نظامی و سیاسی به دمشق، نقشی کلیدی در مهار تهدیدات تروریستی و تأمین امنیت منطقه ایفا کرد.
کتاب علاوه بر خاطرات دکتر حسین امیر عبداللهیان، حاوی اسناد و تصاویری از تحولات سوریه و منطقه است که به عمق تأثیرات بحران سوریه و روابط ایران و سوریه پرداخته‌اند.

 خواندن کتاب صبح شام را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

کتاب صبح شام برای علاقه‌مندان به مسائل سیاسی، دیپلماتیک و بین‌المللی، به‌ویژه کسانی که به بحران سوریه و نقش ایران در آن توجه دارند، بسیار مناسب است. این کتاب برای پژوهشگران، دانشجویان علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، و کسانی که علاقه‌مند به تاریخ معاصر خاورمیانه و تحولات سیاسی آن هستند، مفید خواهد بود. همچنین علاقه‌مندان به خاطرات و داستان‌های واقعی از پشت‌پرده‌های دیپلماسی و سیاست‌گذاری در بحران‌ها می‌توانند از این کتاب بهره‌مند شوند.

در بخشی از کتاب صبح شام می‌خوانیم:

 با آنکه اختلاف سطح سردار سلیمانی به‌عنوان فرمانده نیروی قدس با من زیاد بود، اما ارتباط ما ادامه پیدا کرد و گاهی سردار درباره بعضی کارها شخصاً زنگ می‌زد. از ویژگی‌های سردار سلیمانی این بود که با وجود سلسله‌مراتب و امکان ارجاع کارها به دیگران، یک سری‌کارهای مهم را خودشان دنبال می‌کردند. شاید ظاهر بعضی کارها ساده و کوچک بود، مثلاً گاهی به مجوز پرواز برای کشوری نیاز می‌شد. گرفتن و دادن مجوز پرواز در وزارت امور خارجه روالی دارد که معمولاً 24 ساعت قبل باید هماهنگی‌های لازم انجام شود. آن زمان بخش حقوقی وزارت خارجه یک کارشناس پرواز داشت که این کارها را انجام می‌داد. رفرنسی صادر خواهد شد که مجوز پرواز نامیده می‌شود. شاید پیگیری مجوز پرواز توسط سردار سلیمانی کار سطح پایینی بود؛ ولی ایشان آن‌قدر برای انجام مأموریت دقت داشت که همه چیز را شخصاً چک می‌کرد. اگر به این نتیجه می‌رسید که مجوز پرواز آماده نشده اصلاً مقید نبود که مثلاً به وزیر امور خارجه زنگ بزند و گلایه بکند که سیستم شما مجوز پرواز را صادر نکرده است، مستقیم با من تماس می‌گرفت و می‌گفت فلانی مجوز پرواز ما را ندادند، یک ساعت دیگر این پرواز باید انجام بشود. یعنی تا این سطح در پیگیری‌ها جدی بود.
 این‌گونه ارتباطات به جایی رسید که یکی دو بار سردار سلیمانی برای پیگیری بعضی موضوعات، بعد از جلسه دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی بدون هماهنگی قبلی برای دیدن من به وزارت خارجه آمد و یگان حفاظت فیزیکی وزارت خارجه اطلاع داد سردار سلیمانی آمده و می‌خواهد شما را ببیند. علی‌القاعده آقای سلیمانی اگر به وزارت خارجه می‌آمد باید وزیر خارجه را می‌دید. بعد از دیدار به ایشان می‌گفتم سردار، ممکن است وزیر امور خارجه، دلخور بشود که شما به اتاق کار من آمده‌اید، خوب است ایشان را هم ببینید. ازآنجاکه انسان متواضعی بود، می‌گفت اشکال ندارد، حتماً می‌روم ایشان را هم می‌بینم.