کتاب غدیر در احساس ملت ها : مقالات دانش پژوهان غیر ایرانی درباره غدیر از 36 کشور به 27 زبان غدیر سال 1423 برای نخستین‌بار، برنامه بی‌سابقه‌ای را تجربه کرد. افرادی از ملیت‌های مختلف جهان فرا خوانده شدند تا در برنامه‌ای که گفتمان ملت‌ها درباره غدیر را تداعی می‌کرد، احساس خود را از این واقعه‌ در مقاله‌ای به تصویر کشند. در این برنامه 214 نفر از 36 کشور جهان با 27 زبان مختلف شرکت کردند و همه سعی کرده بودند دریافت درونی‌شان را از واقعه عظیم غدیر نشان دهند و برداشت خود را با ذوق و سلیقه‌ای که ظرافت این ماجرا می‌طلبد، با زیباترین کلام به رشته قلم درآورند. براساس مطالب کتاب، این دانش‌پژوهان از کشورهای چین، نیجریه، انگلستان، سودان، ترکیه، افغانستان، هلند، تانزانیا، قزاقستان، اتیوپی، تایلند، گرجستان، آمریکا، الجزایر، پاکستان، یمن، فیلیپین، آذربایجان، هند، عراق، بوسنی، کشمیر، ترکمنستان، استرالیا، مالی، تاجیکستان، میانمار(برمه)، بلغارستان، روسیه، نیجر، ساحل عاج، اوکراین، بنگلادش و اندونزی بودند. زبان‌هایی که این مقالات به آنها نوشته شده عبارتند از: عربی، فارسی افغانی، فارسی تاجیکی، اردو، انگلیسی، هندی، گجراتی، بلتستانی، ترکی آذری، ترکی استانبولی، ترکی ترکمنی، ترکی داغستان، تای، فیلیپینی، مالایو، چینی، برمه‌ای، اوکراینی، چچنی، روسی، بلغاری، قزاقی، گرجی، هلندی، بوسنیایی، سواحلی، اتیوپیایی، بامبارا و بنگالی. این مقالات را اهل هر ملیتی ابتدا به زبان و خط رسمی کشور خودشان نوشته‌اند و سپس به زبان فارسی ترجمه شده‌اند که چند نمونه از اصل نوشته‌ها در کتاب حاضر آمده است. در مجموعه حاضر برای تعادل حجم کتاب، گزینشی از همه مقالات انجام گرفته است. سپس برای آمادگی خواننده در دستیابی به اهداف آن، عنوانی زیبا و مقدمه‌ای کوتاه در آغاز هریک قرار داده و نام نویسنده و کشورش نیز در آغاز مقاله ذکر شده است. ترتیب مقالات جهت خاصی ندارد و تنها جنبه تنوع و نشاط فضای کتاب در نظر گرفته شده است. فهرستی از مقالات در آخر کتاب با شماره و نام کشور و نویسنده هر مقاله تنظیم شده است. اقدام حاضر به عنوان گام‌های نخستین در راه جهانی‌سازی غدیر به شمار می‌رود. می‌توان بنیانگذار این فکر را ابرمرد علم و فضیلت «علامه امینی» رضوان‌الله تعالی علیه دانست که با تالیف گرانقدر خودش کتاب «الغدیر فی‌الکتاب والسنة والادب» آن را در گسترده‌ترین شکلی که تاکنون سابقه دارد جهانی ساخت. حرکتی که به دست علامه آغاز شد، تا آنجا پیش رفت که کتابش به زبان‌های مختلف ترجمه شد و در شمارگان بسیار گسترده‌ای در همه کشورهای جهان راه پیدا کرد. بعد از آن قسمت‌های مختلف کتاب او به صورت ملخص و مجزا نیز انتشار یافت. او به حق سفارش پیامبر(ص) را درباره غدیر به بهترین شکلی عملی ساخت که فرمود: «فلیبلغ‌ الحاضر الغائب» و راه را به نسلی که بعد از او آمدند نشان داد؛ به گونه‌ای که صدها کتاب تحقیقی درباره غدیر بعد از اقدام آن عالم بزرگ تالیف شد. فراگیری طبیعی غدیر در سایه ارتباطات جهانی و ملیت‌هایی که پیام واقع‌گرایانه آن را می‌شنوند، روندی است که با سرعتی بیش از انتظار پیش می‌رود. ابراز احساسات ملت‌ها و ملیت‌های مختلف که در شرایط گوناگون جغرافیایی و تاریخی زندگی می‌کنند و در فرهنگ‌های متفاوتی پرورش یافته‌اند، دریچه‌ای تازه به روی برداشت‌هایی است که انسان‌ها به عنوان انسانیت از غدیر درک می‌کنند و در فکر خود بدان دست می‌یابند. البته ما مسلمانان معتقدیم غدیر فراتر از احساس و فکر بشر است. خداوند از این برکه، دریایی را به جوش آورده و آن را به اقیانوس بی‌کرانه‌ای متصل کرده، که هر قدر انسان‌ها در آن غوص کنند و هر چند از ذخایر گرانقیمت آن استفاده برند؛ آن را پایانی نخواهد بود. اما امروز، روزی است که غدیر مظلوم -که در طول چهارده قرن از چشم ملت‌ها پنهان مانده- خود را به جهانیان نشان دهد و ملت‌ها با مطالعه آن و شنیدن بنیادهای کارسازش در امر دین و دنیا و آخرتشان، گمشده خود را بیابند و با آغوشی باز به استقبالش آیند و بر جهانیان معلوم شود که غدیر عید جهانی به خاطر بدست آوردن کلید طلایی حل مشکلات همه مردم عالم است. دهه غدیر سرسبزتر از آن است که به نظر می‌آید. آنجا هم بهشت است و هم راهی به سوی بهشت! خدا با غدیر بهشت را در این دنیا به ما ارزانی داشته است. از عید قربان که مقدمات غدیر فراهم شده تا روز هجدهم که آیات غدیر پی ‌در پی نازل شده، از کنار برکه و درختان غدیر، نسیم روح‌بخشی بر دل و جان سرازیر می‌شود و عقل را تا آنجا که نرفته می‌برد. آنجاست که آرزوی دل غدیریان بر زبانشان جاری می‌شود که ای کاش در غدیر بودند و به چهره مبارکش می‌نگریستند و می‌گفتند: «یا علی! ولایتت مبارک باد» و آنگاه از مولایشان صدای لبیک می‌شنیدند. از این رو همیشه زنده‌اند روزهایی که به دست فرزند خلیل(ع) کعبه محبت ساخته شد و چشمه‌ای زلال جوشید که تا ابد تشنه دلان حقیقت را سیراب کند؛ و انفجار نوری رخ داد که هیچ ذره‌ای در عالم از تابش آن محروم نماند. از آن روز انسانیت نیازمند غدیر و تشنه وجود علی(ع) است. ستاد بزرگداشت دهه فرخنده غدیر، به مناسبت عید غدیر 1428 قمری در اطلاعیه‌اش می‌نویسد: «عجب روزی بود که پیامبر(ص) فورا آن را عید مسلمین اعلام فرمود: "عید غدیر خم افضل اعیاد امتی"؛ و اکنون که بالاترین عید است جا دارد بیش از یک روز به جشن نشینیم، چه آنکه مراسم غدیر سه روز با حضور پیامبر(ص) ادامه داشته و آغاز آن از عید قربان با آماده‌سازی زمینه‌های این اعلام جهانی توسط آن حضرت بوده است. امام صادق(ع) می‌فرماید: "شیعیان ما پاره تن ما هستند و از طینت ما خلق شده‌اند. آنچه ما را محزون کند آنان را محزون می‌کند و آنچه ما را مسرور کند آنان را شاد می‌نماید". بر فراز این اعتقاد است که از اول محرم با کاروان حسینی همراه می‌شویم و می‌سوزیم و اشک می‌ریزیم تا اوج آن که روز عاشوراست و فریاد "یا حسین" به آسمان می‌رود. بر پایه همین اعتقاد نیز در دهه غدیر، با کاروان پیامبر(ص) همراه می‌شویم و از منای حج تا منای ولایت در غدیر خم می‌آییم؛ و با نزول هر آیه در ابلاغ ولایت تبسمی بر چهره ما می‌نشیند، تا اوج آن که عید غدیر است و نوای "یا علی" آسمان شهرها را نور باران می‌کند.» این ایام‌الولایة از خطابه پیامبر(ص) درباره ثقلین در مسجد خیف در ایام حج آغاز شد و سپس سوره نصر در روز دوازدهم ذی‌الحجة نازل شد. روز چهاردهم لقب «امیرالمومنین» به عنوان اختصاص آن به علی(ع) از سوی خداوند نازل شد، و ودایع انبیاء(ع) توسط پیامبر(ص) به علی(ع) سپرده شد و آنگاه پیامبر(ص) خطابه بلندی کنار کعبه ایراد کرد. سپس اعلان عمومی برای حرکت به سوی غدیر داده شد. براساس مطالب کتاب، روز پانزدهم قافله عظیم به سوی غدیر حرکت کرد در حالی که آیات قرآن پی در پی پیمان غدیر را پشتیبانی می‌کرد. تا لحظه‌ای که در روز هفدهم آیه «یا ایهاالرسول بلغ ما انزل الیک من ربک ...» نازل شد و صبح روز هجدهم، سرزمین غدیر با قدوم پیامبر و علی و فاطمه و حسن و حسین(ع) یک پارچه نور شد. بعد از نماز ظهر، خطابه بلند حضرت در کنار برکه و زیر درختان ایراد شد و در پایان پیامبر(ص) به دست خود عمامه‌ای بر سر علی(ع) بست و مراسم بیعت آغاز شد. آن روز مردم از آسمان ندایی درباره ولایت علوی شنیدند و روز نوزدهم مراسم بیعت ادامه یافت و اولین شعر غدیر توسط حسان‌بن ثابت سروده و جبرئیل در برابر دیدگان مردم ظاهر شد. روز بیستم، بیعت همچنان ادامه داشت و در کنار آن سندی مکتوب برای غدیر نوشته و سنگ آسمانی بر سر منکر غدیر نازل شد؛ و در پایان روز بیستم با حرکت کاروان از غدیر، توطئه قتل پیامبر(ص) خنثی شد. به یاد آوریم که در سال‌های گذشته اسلام، در همین روزها، فدک به حضرت زهرا(س) اهدا شد و ماجرای مباهله در جریان بود. اگر در دهه غدیر این همه وقایع رخ داده، باید بزرگداشتی به عظمت آنها برگزار کنیم؛ و سراسر این ده روز را به جشن نشینیم؛ و هر روز آن را با واقعه اعتقادی که در آن اتفاق افتاده احیا کنیم. جا دارد جشن‌های این ده روز سراسری شود و مردم در پاسداشت این رکن اعتقادی آنچه در توان دارند به عنوان افضل اعیاد امت به کار گیرند، تا این ندای عالمگیر را به گوش جهانیان برسانند که «الحمدلله الذی جعلنا من‌المتمسکین بولایة امیرالمومنین والائمة‌المعصومین(ع)». غدیر روز تعیین نگهبان کامل‌ترین کتاب آسمانی قرآن و معرفی نگهدار جامع‌ترین شریعت خداوندی اسلام است. غدیر روز تعیین و نصب شایسته‌ترین معلم قرآن در بیان مجملات و متشابهات و توضیح راز و رموز ملاکات احکام الهی است، یعنی علی و اولاد معصومش که "الراسخون فی‌العلم" هستند و من خوطب به‌القرآن شریف‌اند، در حالی که دیگران فقط شاگرد در تنزیل‌اند. غدیر روز نصب نگهبان قوی و امین برای دین از انحراف و تحریف غالین و انتحال مبطلین و تاویل جاهلین است، بدین معنی که نبی خاتم(ع) دین را به امر خدا تکمیل و ابلاغ نمود، ‌اما در جهت بقای شریعت و مصونیتش از خطرات و آفات نیاز به شخصیت پیامبر گونه‌ای دارد که در علم و عصمت و دیگر شرایط لازم الهی نظیر پیامبر باشد، با این تفاوت که جانشین پیامبر است و وحی ندارد. چنین شخصیتی بعد از نعمت رسالت از دین نگهداری و نگهبانی می‌ کند که بنابر نصوص صادره متواتره از ناحیه مقدسه حضرت رسالت پناه(ع) خاصه خطبه غراء و جامع و حماسی آن حضرت در بیان سوزان غدیر در آن اجتماع تاریخی و بی‌نظیر، نفس نفیس و شخص شخیص و وجود نازنین و شریف یعسوب‌الدین قائدالغرالمحجلین امیرالمومنین مطلوب کل طالب اسدالله‌الغالب امام‌المشارق والمغارب حضرت علی‌بن ‌ابی‌طالب و اولاد طاهر و معصوم آن بزرگوار(ع) هستند. غدیر تداوم رشحه زلال معنویت و عدالت بر تارک انسانیت در طول تاریخ بشریت است، که با معرفی انسان کامل یعنی علی عادل به امر رب حکیم و با بیان معجزه آسای عقل کل، هادی سبل، خاتم رسل، هدایت امت تضمین و طریق رسیدن به خیر دارین و سعادت نشاتین پس از وجود نازنین و با برکت سیدالنبیین(ص) تبیین شد. آری، هدایت الهی اعظم نعم است چون وسیله وصول به مقصود است.» در انتهای کتاب حاضر، فهرستی با شماره‌گذاری مقالات، نام کشورها و نویسندگان و سپس عنوان مقالات نیز درج شده اند.