کتاب «کتاب دزد» نوشته مارکوس زوساک، رمانی است که در سال 2005 منتشر شد و داستان آن در دوران جنگ جهانی دوم در آلمان نازی می‌گذرد. این رمان از دیدگاه «مرگ» به عنوان راوی روایت می‌شود و زندگی دختری نوجوان به نام لیزل ممینگر را دنبال می‌کند که پس از از دست دادن مادر و برادرش، توسط خانواده‌ای آلمانی به فرزندی پذیرفته می‌شود. ویژگی برجسته کتاب، انتخاب مرگ به عنوان راوی است که نگاهی فلسفی و متفاوت به وقایع تلخ جنگ و زندگی شخصیت‌ها می‌دهد و باعث می‌شود مخاطب به عمق احساسات و تجربیات شخصیت‌ها پی ببرد. پایان داستان نیز بسیار تأثیرگذار و احساسی است و مخاطب را تا پایان همراه نگه می‌دارد. در کل، «کتاب دزد» رمانی است که با روایت منحصر به فرد و شخصیت‌پردازی قوی، تصویری تکان‌دهنده و در عین حال پرامید از دوران جنگ ارائه می‌دهد.

درباره کتاب «کتاب دزد» 

لیزل در ابتدا خواندن نمی‌داند اما با کمک پدرخوانده‌اش، هانس، شروع به یادگیری می‌کند و عشق به کتاب‌ها در او شکل می‌گیرد. او به تدریج کتاب‌هایی را از کتابخانه‌های مختلف می‌دزدد و با خواندن آن‌ها دنیایی زیبا و دور از خشونت و ویرانی جنگ برای خود می‌سازد. داستان به روابط لیزل با خانواده‌اش، دوستانش و مکس، یک یهودی که خانواده هوبربان او را در زیرزمین پنهان می‌کند، می‌پردازد. این رمان نه فقط داستان جنگ بلکه داستان انسانیت، عشق، شجاعت و مقاومت در برابر سختی‌هاست و توانسته بیش از 190 هفته در صدر پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک تایمز بماند. همچنین فیلمی بر اساس این کتاب ساخته شده است. مرگ به عنوان راوی در داستان «کتاب دزد» تأثیر عمیقی بر روایت دارد زیرا زاویه دیدی متفاوت، فلسفی و غیرمعمول به وقایع می‌بخشد که معمولاً در ادبیات کمتر دیده می‌شود. این انتخاب باعث می‌شود مرگ نه صرفاً به عنوان پایان زندگی، بلکه به عنوان ناظری آگاه و تأمل‌گر بر زندگی و انسانیت ظاهر شود. از این طریق، مرگ به جای ترسناک یا منفور بودن، شخصیتی با عمق و پیچیدگی می‌یابد که احساسات و افکار خود را درباره انسان‌ها و وقایع بیان می‌کند. این نگاه باعث می‌شود خواننده به جنبه‌های مختلف زندگی، جنگ و مرگ با دیدی متفاوت و فلسفی‌تر بنگرد و همذات‌پنداری عمیق‌تری با شخصیت‌ها و شرایط آن‌ها پیدا کند. همچنین، روایت از زبان مرگ به داستان وزن و جدیتی خاص می‌دهد؛ زیرا مرگ به عنوان راوی، از زاویه‌ای بیرونی و در عین حال همه‌دان، از سرنوشت شخصیت‌ها و تراژدی‌های انسانی سخن می‌گوید. این امر به روایت حالتی شاعرانه و در عین حال تلخ و واقعی می‌بخشد که به مخاطب امکان می‌دهد مرگ را نه به عنوان پایان، بلکه به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی و تجربه انسانی بپذیرد. به طور کلی، حضور مرگ به عنوان راوی، روایت را از حالت خطی و معمولی خارج کرده و به آن عمق فلسفی و احساسی می‌بخشد که خواننده را به تفکر درباره زندگی، مرگ و معنای وجود انسان وامی‌دارد. این تکنیک روایی باعث می‌شود داستان «کتاب دزد» نه تنها یک روایت تاریخی یا جنگی باشد، بلکه تجربه‌ای انسانی و تأمل‌برانگیز درباره مرگ و زندگی باشد.

خواندن کتاب «کتاب دزد» را به چه کسانی توصیه می‌کنیم؟

علاقه‌مندان به ادبیات مدرن و داستان‌های تاریخی، زیرا رمان ترکیبی از روایت تاریخی جنگ جهانی دوم و سبک نوین ادبی است. مخاطبین بزرگسال که زوساک هنگام نوشتن کتاب بیشتر به آن‌ها فکر می‌کرد، اما همچنین نوجوانان نیز می‌توانند از آن بهره‌مند شوند، چرا که موضوعات انسانی و رشد شخصیت‌ها برای نوجوانان نیز قابل درک و جذاب است. کسانی که به داستان‌هایی با روایت متفاوت و فلسفی علاقه دارند، به ویژه آن‌هایی که روایتگر مرگ به عنوان راوی است و نگاه عمیقی به زندگی، مرگ و انسانیت دارد. افرادی که به موضوعات جنگ و تأثیر آن بر زندگی روزمره انسان‌ها علاقه‌مندند، زیرا کتاب بخشی از جنگ را از دید یک دختر نوجوان و شرایط سخت زندگی در آن دوران به تصویر می‌کشد. خوانندگانی که به ارزش ادبیات، دوستی و ارتباط انسانی اهمیت می‌دهند، زیرا کتاب نشان می‌دهد چگونه کتاب‌ها می‌توانند در شرایط دشوار، آرامش و امید ایجاد کنند. به طور کلی، «کتاب دزد» برای کسانی مناسب است که به دنبال یک داستان تأثیرگذار، عمیق و پر از احساس هستند که هم جنبه‌های تاریخی و هم انسانی را به خوبی ترکیب کرده است.

در بخشی از کتاب «کتاب دزد» می‌خوانیم

کتاب دخترک بارها و بارها در میانۀ عملیات پاکسازی لگدمال شد و هرچند فقط دستور داده بودند تودۀ بتون‌ها را پاکسازی کنند، اما باارزش‌ترین دارایی او داخل کامیون زباله انداخته شد و در آن لحظه مجبور شدم کاری کنم. داخل کامیون پریدم و کتاب را برداشتم، بی‌آنکه بدانم داستان دخترک را طی سالیان متعدد و در طول سفرهایم، بارها و بارها خواهم خواند. جاهایی را که با همدیگر مواجه شده‌ایم خواهم دید و از اینکه دختر چه چیزهایی دیده و چطور جان سالم به در برده شگفت‌زده خواهم شد. تنها کاری که از دستم برمی‌آید این است که اتفاقاتی را که بر دختر گذشته در کنار سایر حوادثی که طی آن دوران شاهدشان بوده‌ام، بگذارم.