گپ‌وگفت حرفه‌ای: نکته‌های کاربردی در مصاحبه برای خاطرات شفاهی

کتاب گپ و گفت حرفه‌ای: نکته‌های کاربردی در مصاحبه برای خاطرات شفاهی نوشته رضا مصطفوی، راهنمایی کاربردی و تخصصی برای مصاحبه‌گران تاریخ شفاهی است که به آن‌ها کمک می‌کند مهارت‌های لازم برای انجام مصاحبه‌های موفق و مؤثر را بیاموزند. این کتاب به عنوان یک راهنمای عملی و کاربردی، به مصاحبه‌گران کمک می‌کند تا با شناخت بهتر تکنیک‌ها و نکات مهم، مصاحبه‌های موفق‌تر و اثربخش‌تری انجام دهند و گنجینه‌های ارزشمند خاطرات تاریخی را به درستی ثبت و ضبط کنند.

درباره کتاب گپ و گفت حرفه‌ای: نکته‌های کاربردی در مصاحبه برای خاطرات شفاهی

درباره‌ی روش‌ها و تکنیک‌های مصاحبه، نوشته‌های بسیاری منتشر شده، اما این جا می‌خواهیم مصاحبه‌ای برای گردآوری یک فرهنگ و تاریخ انجام دهیم؛ تاریخی که در سینه‌های آدم‌های جنگ خاک می‌خورد و مصاحبه‌گر تکلیف خودش دانسته که این گنجینه‌ی ملی و سرمایه‌ی عظیم انسانی و معنوی را استخراج کند. با این حال، بسیاری از مطالب این کتاب، در هر مصاحبه‌ای، راهگشاست. مخاطب ما در این کتاب، «مورخ شفاهی» نیست؛ بلکه «مصاحبه‌گر خاطرات شفاهی» است. ما در تاریخ شفاهی، با تاریخ سروکار داریم. منتها به جای اینکه سراغ اسناد و مدارک برویم، سراغ کسانی رفته‌ایم که حادثه‌ها را خلق کرده‌اند یا رویداد را بدون واسطه شنیده‌اند. حالا مورخ یا مصاحبه‌گر می‌خواهد به زمینه‌ها و چگونگی آن رویداد بپردازد. در «خاطره‌ی شفاهی» اما، مصاحبه‌گر، شنونده‌ی حرف‌ها، روایت‌ها و یادمانده‌های سوژه‌اش است. کتاب شامل حدود 80 نکته کوتاه و کاربردی درباره روش‌ها و فنون مصاحبه با کسانی است که شاهد یا خالق رویدادهای تاریخی بوده‌اند. موضوعات مهمی مانند انتخاب زاویه نگاه درست، توجه به احساسات مشترک، نحوه پرسشگری بدون داوری، استفاده از سکوت به عنوان ابزار، و چگونگی دریافت جملات کلیدی در مصاحبه مطرح شده است. نویسنده تأکید می‌کند که مصاحبه در تاریخ شفاهی فراتر از یک پرسش و پاسخ ساده است و نیازمند مهارت‌های شنیداری، درک فرهنگی و هنری است. کتاب به مصاحبه‌گران کمک می‌کند تا از تجربیات دیگران بهره ببرند و کار خود را با کیفیت بهتری انجام دهند، هرچند که خواندن کتاب به تنهایی کافی نیست و تمرین و تجربه نیز لازم است. این اثر به خصوص برای مصاحبه‌گران خاطرات دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بسیار مفید است.

خواندن کتاب گپ و گفت حرفه‌ای: نکته‌های کاربردی در مصاحبه برای خاطرات شفاهی را به چه کسانی توصیه می‌کنیم؟

مصاحبه‌گران تاریخ شفاهی، به خصوص کسانی که با خاطرات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس سر و کار دارند و می‌خواهند مهارت‌های خود را در مصاحبه افزایش دهند. پژوهشگران و دانشجویان علوم انسانی و تاریخ که قصد دارند روش‌های مصاحبه و گردآوری خاطرات شفاهی را به صورت حرفه‌ای و کاربردی بیاموزند. افرادی که می‌خواهند با نکات عملی و تکنیک‌های کاربردی مصاحبه آشنا شوند تا مصاحبه‌های موفق‌تر و اثربخش‌تری انجام دهند. کسانی که به دنبال راهنمایی مختصر، آموزشی و قابل استفاده در مصاحبه‌های خاطرات شفاهی هستند و می‌خواهند از تجربیات دیگران بهره ببرند. علاقه‌مندانی که می‌خواهند در حوزه تاریخ شفاهی فعالیت کنند و نیازمند ابزارهای تخصصی و آموزشی برای بهبود کیفیت کار خود هستند. این کتاب با ارائه 72 نکته کوتاه و کاربردی، منبعی مفید و راهگشا برای همه کسانی است که می‌خواهند در مصاحبه‌های خاطرات شفاهی، به ویژه در زمینه‌های تاریخی و فرهنگی، حرفه‌ای‌تر عمل کنند.