گاه ناچیزی مرگ: رمان درباره زندگانی محیی الدین ابن عربی

گاه ناچیزی مرگ رمانی است به قلم محمدحسن علوان، نویسنده عربستانی متولد 1979، که در سال 2017 برنده جایزه بوکر عربی شد. این اثر با نگاهی نو و ادبیاتی روان، زندگی محیی‌الدین ابن عربی، یکی از چهره‌های برجسته عرفان اسلامی، را در قالب داستانی تاریخی و عاشقانه روایت می‌کند. عنوان اصلی رمان الموت الصغیر بوده که در ترجمه فارسی با توجه به مفاهیم عرفانی، به گاه ناچیزی مرگ تغییر یافته است. علوان با بهره‌گیری از منابعی چون «فتوحات مکیه»، علاوه بر بازنمایی زندگی ابن‌عربی، تجربه‌ای چندلایه از سفر، عرفان و عشق را برای مخاطب خلق کرده است.

درباره کتاب گاه ناچیزی مرگ

رمان در قالب 100 فصل و با ساختاری پیچیده اما جذاب، روایتگر زندگی ابن عربی از تولد در قرن ششم هجری تا مرگ اوست. نویسنده با تلفیق اسناد تاریخی و تخیل ادبی، به زندگی این عارف بزرگ جان می‌بخشد. روایت‌ها به صورت موازی و گاه شکسته پیش می‌روند؛ از سیر سفرهای متعدد ابن عربی، تا مسیر عجیب نسخه خطی «فتوحات مکیه» پس از مرگ او، که تا سال 2016 ادامه می‌یابد.
در کنار زندگی ابن عربی، نویسنده داستان عاشقانه‌ای را هم روایت می‌کند. زنی استاد فلسفه در فرانسه که مسلمان شده و زندگی‌اش را وقف شناخت ابن‌عربی کرده، یکی از شخصیت‌های اصلی در این روایت موازی است. این روایت‌ها از دمشق تا بیروت، از اسپانیا تا سوربن، خواننده را در دل تاریخ، عرفان، و عشق می‌چرخانند.
رمان با زبانی شاعرانه و تأمل‌برانگیز، رابطه میان علم، عشق، عرفان و حقیقت را بررسی می‌کند. شخصیت‌ها درگیر سوال‌هایی هستند که مرز میان شور عرفانی و خواست انسانی را کم‌رنگ می‌کنند. روابط عاطفی نیز در بستر همین کشمکش‌ها رشد می‌کنند؛ از عشق خاموش و عارفانه ابن عربی به «نظام»، تا دغدغه‌های فکری استاد فلسفه‌ای که زندگی‌اش با شناخت این عارف پیوند خورده است.

خواندن کتاب گاه ناچیزی مرگ را به چه کسانی توصیه می‌کنیم

گاه ناچیزی مرگ مناسب علاقه‌مندان به عرفان، فلسفه، تاریخ اسلام و ادبیات داستانی جدی و تودرتوست. کسانی که به رمان‌هایی با ساختار روایی متفاوت و شخصیت‌پردازی عمیق علاقه دارند، از این کتاب لذت خواهند برد. همچنین برای مخاطبانی که در پی درک عمیق‌تری از زندگی و اندیشه‌های ابن عربی هستند، این رمان پلی میان ادبیات و عرفان می‌سازد. پژوهشگران و دانشجویان حوزه‌های علوم انسانی نیز می‌توانند این اثر را هم‌زمان به‌عنوان منبعی برای مطالعه شخصیت ابن عربی و الگویی روایی در ادبیات معاصر عربی بررسی کنند.