کتاب مجموعه درس‌گفتارهایی درباره تاریخ تفسیر قرآن کریم نویسنده در 15 فصل با عنوان‌هایی مانند «چیستی تاریخ»، «چیستی تفسیر»،«جایگاه تفسیر در سده نخست هجری»، «جریان تدوین تفسیر در سده‌های دوم و سوم هجری»،«کارکردهای تفسیر در سده‌های متقدم هجری»،«جریان تفسیر در سده‌های متاخر هجری»،«جریان تدوین تفسیر در عصر جدید»،«تفاسیر اجتماعی در عصر جدید»،«تفاسیر موضوعی در عصر جدید» و «جریان پرهیز از تفسیر و گریز به تدبر» به بررسی سیر تاریخی جریان‌های تفسیری پرداخته است. یکی از ویژگی‌های این کتاب در مقایسه با کتاب‌های مشابه این است که دکتر پاکتچی در جریان بحث، به معرفی جریان‌های سیاسی و اجتماعی در جهان اسلام می‌پردازد و با اشاره به ریشه‌های تاریخی و عوامل زمینه‌ساز در شکل‌گیری آن‌ها، به بیان نقش و تاثیراتی که این جریان‌ها در زمینه تفسیر قرآن کریم داشته‌اند، اقدام می‌کند. نویسنده در این کتاب با یک سیر تاریخی مدون، زمان و عصرهای مختلف را بررسی می‌کند تا در نهایت به این نتیجه برسد که قرآن در هر عصری مطابق با نیازهای همان عصر تفسیر می‌شده است و روش تفسیر قرآن در همه زمان‌ها یکسان نبوده و نخواهد بود. یکی از بحث‌های جذاب این کتاب، مباحث مربوط به «تفسیر عرفانی قرآن کریم» است. دکتر پاکتچی تفسیر عرفانی قرآن کریم را در دو گرایش «عرفان کلاسیک» و«عرفان غیر کلاسیک» تقسیم و تلاش می‌کند تا همه روش‌هایی را که جنبه عرفانی و سلوکی دارند، بررسی کند. در قسمتی از کتاب می‌خوانیم: «در مورد تفاسیر عرفانی کلاسیک و غیر کلاسیک تفاوتی وجود دارد. در تفاسیر عرفانی کلاسیک با افراد حد وسط مواجه هستیم، یعنی آدم‌های معتبری که به طور دائم خودشان را به سنت‌های گذشته متصل می‌دانند و لذا نظریه‌های آنان به واسطه ارجاع به گذشتگان اعتبار پیدا می‌کند. در عین حال در تفاسیر عرفانی غیر کلاسیک ممکن است با دو گروه مواجه باشیم یک گروه مفسرین سطح بالا که حرف تازه‌ای دارند مثل«ابن عربی» و گروه دوم عده‌ای عارف‌نما که دچار توهماتی شده‌ و آن توهمات را با اشراق اشتباه گرفته‌ و در زندگی مسیر اشتباهی را پیش گرفته‌اند.»