کتاب پول، بهره و تورم واژه پول یکی از بسیار موضوعاتی است که کشف و استنباط احکام مربوط به آن منوط به ارائه و تبیین دقیق ماهیت پول متداول است. شناخت تحولات پولی در یک نگاه تاریخی و بررسی وجوه تمایز و تشابه پول معاصر با آنچه در صدر اسلام تحت عنوان نقدین جریان داشته، ضرورتی در راستای فهم احکام مرتبت بر پول است. ارائه تحلیلی تطبیقی از جهات افتراق سیستمهای مختلف و متعدد پولی و تبیین ملاکات اعتباریت آنها در پرداختهای پولی و نیز تحلیلی از حریم حقیقی حرمت ربا در معاملات پولی به ویژه جواز یا عدم جواز جبران کاهش ارزش پول به خاطر مسئله تورم که در دهههای اخیر گسترش عام یافته است خود موضوعی است که بر استحداث تورم پول اعتباری تأکید میکند و از این روست که ضروری میسازد تا سه مقوله پول، بهره و تورم در کنار یکدیگر به عنوان یک موضوع مستحدثه مورد مطالعه قرار گیرد و احکام متناسب برای این موضوع استخراج و شناخته شود. این کتاب مطالعهای است که هدف مزبور را به خوبی دنبال کرده است. به همین منظور این کتاب ابتدا با تحلیلی تطبیقی از جهات افتراق سیستمهای مختلف پولی و تبیین ملاکات اعتباریت آنها در پرداختهای پولی و آنگاه با تحلیلی فقهی در ترسیم حریم حقیقی حرمت ربا و معاملات پولی ربوی با ملاحظه تعریف نوین از ماهیت موضوع پول در عصر حاضر به تفکیک دو حوزه پرداختهای پولی ربوی و غیرربوی پرداخته است. کتاب از سه بخش و در قالب هفت فصل به شرح زیر تألیف شده است. بخش اول با عنوان «بررسی جهات افتراق سیستمهای پولی در تبیین نظام پرداختهای پولی»، سه فصل اول کتاب را شامل میگردد. فصل اول با عنوان «تعریف و ملاکات اعتباریت پول»، در مورد تئوری مبادله، پیدایش و پویش پول، ویژگیهای انواع پول کالایی، ظهور پول فلزی، تورم پول فلزی، بررسی ملاکات پولی در نظر برخی از علمای اقتصادی، تحلیل جایگاه و بررسی ملاکات طبیعی اعتباریت پول و ... بحث مینماید. فصل دوم با عنوان «پیدایش سیستمهای پول پایه فلزی سرآغزی از مشکلات نظام پرداختهای پولی»، در مورد سیستم نقدین بدون رابطه مشخص، سیستم نقدین با رابطه مشخص، سیستم استاندارد یک فلزی پایه طلا، مزایای سیستم در حفظ ارزش و قدرت خرید پول رایج، معایب سیستم در حفظ قدرت خرید واحد استاندارد پول، مقایسه نظام پولی برتون ودز و نظام پایه طلا، اهنگ تورم و نوسان ارزش پول در نظام برتون ودز و ... بحث کرده است. فصل سوم با عنوان «سیستمهای پول کاغذی، مظهری از ملاک قدرت خرید در نظام پرداختهای پولی»، در مورد ارزش تعریف شده و تبدیل اسکناس به طلا، روشهای تبدیل اسکناس به طلا، تحولات ارزشی در واحد پول ایران، تنزلهای رسمی در ارزش واحد پول ایران، ارزش تعریف نشده اسکناس اعتباری غیرقابل تبدیل، قدرت خرید، پول تحریری یا بانکی، ابهامات منطقی در تعریف و مفهوم پشتوانه پول و ... بحث شده است. بخش دوم با عنوان «حریم حرمت ربا در تبیین امکان خروج موضوعی جبران کاهش ارزش پول در پرداختهای پولی از مفهوم ربا»، فصلهای چهارم و پنجم را شامل میگردد. فصل چهارم با عنوان «ادلة منع و ملاکات حرمت ربا»، پیرامون رباخواری در تمدنهای پیشین، رباخواری در ادیان سماوی، پویش از رباخواری قدیم تا بانکداری جدید، ربا در شریعت اسلام، بطلان ربا از دیدگاه عقل، تحلیل ادله تحریم ربا، ملاکات حرمت ربا و پرداختهای پولی ربوی، و ... بحث شده است. فصل پنجم با عنوان «عدم تمایل ربا و بیع و ادله منع در توجیه بهره پولی»، پیرامون ربا و نسیه، ربا و اجاره، ربا و مضاربه، انواع ربای محرم و ... بحث شده است. بخش سوم با عنوان «معیار قدرت پرداخت پولی در پرتو تئوریهای پولی و استحداث تورم پولی»، فصلهای ششم و هفتم را با این موضوعات شامل شده است. فصل ششم با عنوان «تحلیل ارزش حقیقی پول از دیدگاه نظریهپردازان پولی»، در مورد وجود ربطی و معنای حرفی پول در نظام پرداختها، نظریه ارزش پول اعتباری در اعتقاد تئوریپردازان مقداری پول، ارزش اعلیقی پول در پرتو دو نظریه درآمدی و روانی پول، نظریه درآمدی پول، نظریه روانی پول و ... بحث شده است. فصل هفتم با عنوان «تحلیل سیستم پرداختهای عادلانه پولی در شرایط تورمی»، در مورد استحداث تورم اعتباری در عصر حاضر، تفسیر اقتصاددانان پولی از تورم، استحداث مکانیزمهای پول اعتباری و تغایر جوهری آن با نقدین، استناد به قاعده لاضرر در رد معیار قدرت خرید و جواب در رد استناد فوق، به بحث و بررسی پرداخته شده است.