پوشش ریسک در مالی اسلامی

کتاب پوشش ریسک در مالی اسلامی این کتاب سعی دارد تا چارچوبی را برای مطالعه مدیریت ریسک و راهبردهایی برای طراحی ابزارهای پوشش ریسک بر اساس اصول اسلامی و قوانین مبادله توسعه بخشد. برای همین امر ابزارهای مختلفی را برای کنترل کردن و کاهش ریسک‌های مرتبط با قراردادهای اسلامی پشنهاد می‌دهد. این ریسک‌ها شامل ریسک سرمایه، ریسک نرخ بازدهی، ریسک نقدینگی و ریسک نرخ ارز می‌باشد. در این فرآیند، نگرش اسلامی در رابطه با ریسک مورد ارزیابی قرار گرفته است و راهبردهایی برای توسعة محصولات اسلامی طرح‌ریزی شده است. نگارنده در کتاب حاضر نخست نوسانات موجود در بازارهای بزرگ مالی و سپس مباحث جاری در زمینة اوراق مشتقه را مرور می‌کند. در ادامه نگرش اسلامی در خصوص مقولة ریسک را مطرح و در این راستا نظریة "غرر" را از منظر قوانین شریعت و دلایل اقتصادی بررسی می‌کند. در پایان نیز سه نوع از راهبردهای اسلامی پوشش ریسک را ارزیابی می‌نماید. کتاب فوق در هشت فصل نگارش یافته است. در فصل اول نویسنده به ذکر مقدمه‌ای درباره کتاب و مسائل مطرح در آن می‌پردازد. در فصل دوم با عنوان «بیان ریسک؛ نوسانات بازارهای مالی»، نوسانات موجود در بازارهای بزرگ مالی مرور ‌شده است. بخش سوم با عنوان «اوراق مشتقه»، نویسنده به مرور مباحث جاری در مورد اوراق مشتقه می‌پردازد. در بخش چهارم با عنوان «رویکرد اسلامی»، نگرش اسلامی در مورد مقوله ریسک مطرح می‌گردد. همچنین نظریه‌های دانشمندان مسلمان در مورد ریسک نیز بررسی می‌شود. در این بخش نشان داده می‌شود که قانون میانه آماری، یکی از معیارهای اثربخش در تشخیص این دو ریسک (ریسک مشروع و شرط‌بندی) است. در بخش پنجم با عنوان «نظریة غرر»، نظریه غرر مطرح می‌شود. این تئوری از منظر قوانین شریعت و دلائل اقتصادی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این فصل بحث می‌شود که غرر عمدتاً به عنوان یکی از مصادیق بازی با مجموع صفر به شمار می‌رود. بنابراین چنین ساختاری انگیزه‌ها و رفتارهای نظام‌مند را که موجب افزایش ریسک و بی‌ثباتی می‌شود، از بین خواهد برد. در بخش ششم با عنوان «مهندسی مالی برای پوشش ریسک»، مهندسی مالی از نقطه‌نظر اسلامی بررسی می‌شود. اصول و راهبردهای توسعة ابزارها در این فصل مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و نمونه‌هایی از این اصول و راهبردها در موردکاوی‌های مالی اسلامی معاصر مطرح شده است. در بخش هفتم با عنوان «ابزارهای الامی برای پوشش ریسک»، سه نوع از راهبردهای پوشش ریسک مطرح می‌شود و هر کدام از آنها شامل چندین ابزار می‌باشد. هر کدام از این ابزارها مورد بحث و ارزیابی قرار گرفته است. بخش هشتم نیز به نتیجه‌گیری این کتاب اختصاص دارد.