کتاب نهضت روحانیون ایران (10 جلد در 5 مجلد) بزرگترین آفتی که دانش تاریخنگاری را همیشه در معرض تحریف قرار داده، ملوث نمودن آن به اغراض شخصی، گروهی،‌ فرقه‌ای، حزبی، ایدئولوژیکی و غیره است. گذشته از تحلیل‌های تاریخی، نقل اخبار و رویدادها نیز حتی از آفت تحریف به دور نبوده، تا بدانجا که گهگاه شناخت واقعی یک رویداد نه تنها مشکل بلکه محال می‌نموده است. در میان رویدادهای تاریخی، جنبش‌های سیاسی فردی و گروهی به ویژه جنبش‌های شیعی، بیش از همه در معرض خطر تحریف قرار داشته است، زیرا از یک سو بنا بر مبانی دقیق عقیدتی خود هیچگاه حکومت‌های وقت را به رسمیت و مشروعیت نشناخته و از دیگر سو همیشه و در هر فرصت علیه حاکمیت‌های سیاسی، نظامی و فرهنگی حکام ستمگر و استعمارگران متجاور به صور گوناگون علم طغیان برافراشته است. همین امر سبب گردید تا شیعیان در طول نه قرن در معرض آزار و تعقیب مدام و محرومیت‌های همه جانبه باشند. دوران امنیت و آرامش سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حکومت صفویه، با سلطه افغان‌ها به پایان رسید و یک قرن بعد با ورود استعمار غربی به کشور، دوره‌ی جدیدی از مبارزات سیاسی، نظامی و فرهنگی روحانیت شیعه با استعمارگران غربی و عمال وابسته آنها آغاز گردید که تا پایان حکومت پهلوی ادامه داشت. در قرون گذشته، تاریخ عموماً توسط مورخینی نوشته می‌شده که در خدمت زر و زور قرار داشته‌اند. بنابراین انتظار نمی‌توان داشت که مبارزات ضد استبدادی شیعیان و در رأس آنها علمای شیعی را ـ چنانکه در واقع امر بوده است ـ به تحریر در آورند و به تحریف، غرض‌ورزی و دروغپردازی نیز نیالایند. در دو قرن اخیر که مبارزه فردی و یا گروهی علمای شیعه با استعمارگران و عمال سرسپرده‌ی آنان و پادشاهان و امرای ستمگر وقت ادامه داشت، آنان هیچگاه در صدد برنیامدند،‌ انگیزه و شرح مبارزات خود را نوشته و در معرض دید و قضاوت مردم زمان خود و نسل‌های بعد قرار دهند. آنچه سبب این امر گردید گذشته از اشتغال دائم آنان به امور علمی و اجتماعی،‌«احساس تکلیف» و فروتنی اخلاقی ایشان بود و لذا شرح و بیان اقدامات خود را نه تنها لازم نمی‌دیدند بلکه چه بسا اسباب تضییع اجر اخروی می‌دانستند و به شدت از آن پرهیز می‌کردند. همین عامل موجب گردید تا قلم به دستان مغرض آنگونه که می‌خواستند، و یا دستور داشتند به شرح اقدامات سیاسی علما و علل و انگیزه‌های آن بپردازند. از این رو تاریخ سیاسی معاصر ما انباشته از مطالب تحریف‌آمیز و بی‌پایه‌ای نسبت به علما و روحانیون است که توسط همین قبیل نویسندگان و مورخان نوشته شده است. تاریخ موثق آن است که اخبار و وقایع چنانکه روی داده است بدون کم و کاست و یا حب و بغض نسبت به اشخاص نوشته شود و سیر زمان و گذشت ایام و تغییر نگرش‌ها و بینش‌ها موجب نادیده گرفتن و حذف برخی وقایع نگردد؛ بلکه باید سخنان و نوشته‌های افراد مؤثر را که در زمان خود در سرنوشت جنبش مؤثر بوده‌اند آورد تا نسل‌های بعد بتوانند درباره‌ی اندیشه‌ها و اقدامات آنان، نفیاً و اثباتاً قضاوت کنند. خوشبختانه علیرغم تلاش و کوشش فراوان رژیم شاه، نهضت اسلامی، از آغاز تا اندزه‌ای از این آفت در امان ماند؛ زیرا از یک سو اعلامیه‌ها و سخنرانی‌های امام و دیگر مراجع به تعداد فراوان تکثیر و در سراسر کشور توزیع می‌شد و از سوی دیگر برخی از رو حانیون آگاه و دردمند با عبرت از غفلت‌های گذشته و در کوران حوادث در صدد تدوین تاریخ نهضت برآمدند. دوره‌ی کتاب نهضت روحانیون ایران که توسط فاضل دانشمند، حجه‌الاسلام و المسلمین جناب آقای دوانی تألیف شده، نخستین کتاب درباره‌ی شرح مبارزه امام خمینی و روحانیت بوده و از کتاب‌های معتبر در این زمینه است. این کتاب نخست در سال 41 و بلافاصله پس از ختم غائله انجمن‌های ایالتی و ولایتی در یک جلد نوشته شد و پس از گذشت شانزده سال و با آغاز و گسترش دامنه‌ی انقلاب اسلامی در سال 56 و 57 ، نویسنده در صدد برآمد تا اخبار و اطلاعات روزمره‌ی نه ضت را ثبت و اسناد و مدارک مربوطه را تا آنجا که دسترسی داشته است جمع‌آوری نماید و نهایتاً تاریخ نهضت روحانیت شیعه را از قدیم‌ترین زمان‌ها تا پیروزی انقلاب و تأسیس نظام جمهوری اسلامی و از آن پس تا نخستین سال‌های جنگ تحمیلی با فقد امکانات و زحمات قابل تقدیری تدوین کند.