کتاب ابعاد اندیشه ورزی از دیدگاه قرآن کریم و علم تعلیم و تربیت کتاب حاضر در تلاش است تا به این پرسش اساسی پاسخ دهد که اگر نظام آموزشی بخواهد براساس مبانی و اصول تعلیم و تربیت اسلامی متعلمان را به اندیشه‌ورزی در جنبه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی خویش رهنمون سازد و از این طریق آنان را به سمت هدف غایی زندگی از منظر اسلام که همانا دستیابی به حیات طیبه و زندگی پاک است، سوق دهد، نظام آموزشی در این زمینه در حوزه عناصر برنامه درسی و به‌طور اخص در ارتباط با تدوین اهداف تربیتی، انتخاب روش‌های یاددهی ـ یادگیری و طراحی نظام ارزشیابی چه نقش و رسالتی را بر عهده خواهد داشت؟ به‌عبارت دیگر راهنمایی‌های نظام تربیتی اسلام که برگرفته از تعالیم کتاب انسان‌ساز الهی یعنی قرآن کریم است، در حوزه پرورش اندیشه و در ارتباط با تدوین اهداف تربیتی، انتخاب روش‌های یاددهی ـ یادگیری و طراحی نظام ارزشیابی کدامند؟ از این رو در کتاب حاضر برای پاسخ به سؤال فوق ضمن بررسی اجمالی جریان اندیشه‌ورزی از منظر علم تعلیم و تربیت، با بهره‌مندی از آیاتی از قرآن کریم که در بردارنده برخی مفاهیم آشکار ناظر بر اندیشه‌ورزی است و با استفاده از تفسیر شریف «المیزان» پیرامون این آیات و نیز با بهره‌گیری از سایر آیات و احادیث مرتبط، ابعاد پرورش اندیشه از منظر کتاب وحی ارائه شده است. آنگاه براساس تحلیل این ابعاد، وجوه افتراق جریان پرورش اندیشه از منظر قرآن کریم و جریان پرورش اندیشه از منظر علم تعلیم و تربیت مشخص شده و پس از آن با استناد به تحلیل‌های انجام گرفته، دلالت‌ها و راهنمایی‌های تربیتی قرآن کریم برای پرورش اندیشه در ارتباط با تدوین اهداف تربیتی، انتخاب روش‌های یاددهی ـ یادگیری و طراحی نظام ارزشیابی به عنوان عناصر برنامه‌ درسی، استنتاج شده است. لازم به ذکر است، کتاب «ابعاد اندیشه‌ورزی از دیدگاه قرآن کریم و علم تعلیم و تربیت» از چهار فصل تشکیل شده است؛ در فصل اول با عنوان «مبانی نظری پرورش تفکر در نظام تعلیم و تربیت»؛ به بررسی مبانی نظری مطرح شده پرداخته شده است. فصل دوم با عنوان «مبانی نظری برنامه درسی»؛ در مورد معنای لغوی برنامه درسی، تعریف برنامه درسی از نظر متخصصان علم تعلیم و تربیت، دیدگاه‌های اساسی پیرامون برنامه درسی و مراحل برنامه‌ریزی درسی، بحث و بررسی شده است. فصل سوم تحت عنوان «ابعاد پرورش اندیشه از دیدگاه قرآن کریم»؛ به منظور استخراج ابعاد پرورش اندیشه از دیدگاه قرآن کریم، آیاتی که در بردارنده واژه های عقل، فکر، تدبر و نظر به‌عنوان برخی از واژه هایی که در قرآن به‌طور آشکار ناظر بر امر اندیشه ورزی هستند، مورد توجه قرار گرفته است. از میان آیات در بر گیرنده واژه‌های فوق و مشتقات آن‌ها، با توجه به تفسیر المیزان، آیاتی را که به نظر می‌رسید در استنتاج ابعاد اندیشه‌وری کارآمدتر باشد، به‌طور هدفمند انتخاب و با استفاده از تفسیر این آیات و به کمک سایر منابع علمی و دینی در این زمینه، ابعاد پرورش اندیشه از دیدگاه کتاب وحی، ارائه شده است. فصل چهارم با عنوان «تحلیل جریان اندیشه‌ورزی از منظر قرآن کریم و نظام تربیتی و دلالت‌های آن برای عناصر برنامه درسی» به تحلیل فرآیند رایج پرورش تفکر در نظام تعلیم و تربیت با توجه به مباحث مطرح شده در فصل اول و دوم و فرآیند اندیشه‌ورزی از دیدگاه قرآن با توجه به مباحث مطرح شده در فصل سوم و یافتن نقاط افتراق میان این دو جریان، پرداخته شده و در پی آن براساس تحلیل‌های صورت گرفته، راهنمایی‌های کتاب وحی برای عناصر برنامه درسی و به منظور پرورش نیروی اندیشه متعلمان نظام آموزشی، ارائه شده است