کتاب مجموعه آثار استاد شهید مطهری 6 -(جلد دوم از بخش فلسفه) - اصول فلسفه و روش رئالیسم مجلد ششم، جلد دوم از بخش فلسفه بوده و شامل کتاب «اصول فلسفه و روش رئالیسم » می‌باشد که در پنج جلد منتشر شده است. این کتاب، از شاه کارهای علامه سید محمد حسین طباطبایی و استاد مطهری به شمار رفته و از نظر پرداختن به مسائل بدیع فلسفه و ابتکارات فلسفی، شیوایی و سادگی بیان، پرداختن به شبهات روز، آشکار کردن بی اساسی فلسفه مادی و نیز از نظر روشن ساختن ارزش و منزلت حکمت متعالیه یا فلسفه صدر المتالهین شیرازی، از مقامی رفیع و پرارج برخوردار است. هم چنین است تاثیر اجتماعی و سیاسی این کتاب در زمان انتشار اولیه آن که تبلیغات حزب توده جو مسمومی ایجاد کرده بود و می‌رفت که پایه اعتقادات مذهبی بسیاری از جوانان را سست نماید. با این احوال، این اثر هنوز منزلت درخور خویش را در جامعه ما نیافته است. این کتاب، مشتمل بر یک دوره مختصر فلسفه است؛ مهمات مسائل فلسفه را بیان می‌کند و نویسنده سعی کرده است مطالب، ساده و قابل فهم برای عموم باشد تا کسانی که ذوق فلسفی دارند، با داشتن اطلاعات مختصری، به فراخور حال خود استفاده کنند و لذا از ذکر دلایل و براهین متعدد در هر مورد خودداری شده و نویسنده، برای اثبات هر مدعا، ساده‌ترین راه‌ها و بسیطترین براهین را انتخاب کرده است. ایشان، در عین اینکه از تحقیقات گران بهای هزار ساله فلاسفه اسلامی استفاده کرده، به آراء و تحقیقات دانشمندان بزرگ اروپا نیز توجه کامل داشته است. وی، هم مسائلی را که در فلسفه قدیم نقش عمده دارد و هم مسائلی را که در فلسفه جدید حائز اهمیت می‌باشد، مطرح کرده است. در ضمن مباحث کتاب، قسمت‌هایی وجود دارد که در فلسفه اسلامی و اروپایی بی سابقه می‌باشد، مانند معظم مسائلی که در مقاله پنجم حل شده و آنچه در مقاله ششم بیان شده است. ←← مقاله ششم در مقاله ششم، با طرز بی سابقه‌ای به نقادی دستگاه ادراکی و تمیز و تفکیک ادراکات حقیقی از ادراکات اعتباری پرداخته شده است. در این مقاله، هویت و موقعیت «ادراکات اعتباری» نشان داده شده و فلسفه از آمیزش با آنها برکنار داشته می‌شود و همین آمیزش نابه جاست که بسیاری از فلاسفه را از پا درآورده است. در این اثر، در عین اینکه فلسفه حریم خود را حفظ کرده و با علوم مختلط نمی‌شود، رابطه فلسفه و علم محفوظ مانده است، ولی رابطه فلسفه با طبیعیات و فلکیات قدیم به کلی قطع شده و در برخی موارد، از نظریات علمی جدید نیز استفاده شده است. جلد چهارم کتاب، پس از شهادت استاد منتشر شده است؛ بدین ترتیب که متن این جلد (شامل مقالات دهم تا سیزدهم) به قلم علامه طباطبائی رحمة‌الله‌علیه مقارن با نگارش سایر مقالات، نگارش یافته بود، ولی پاورقی‌های استاد به اتمام نرسیده بود و پس از شهادت ایشان همان مقداری که نگارش یافته بود، همراه با متن کتاب و نیز همراه با یادداشت‌های استاد بر مقالات مذکور به چاپ رسید که البته چون در طرح «مجموعه آثار» مجلداتی برای یادداشت‌های استاد در نظر گرفته شده است، یادداشت‌های مذکور در این مجلد از مجموعه آثار آورده نشده است. برخی از نقل قول‌های کتاب، نقل به مضمون بوده و عین کلام گوینده نیست؛ گر چه اکثر قریب به اتفاق آنها با متن اصلی مطابقت داده شده است.