کتاب مرغ دریایی یکی از مشهورترین نمایشنامه‌های اوست که در سال 1896 نوشته شده است. این اثر به‌صورت یک نمایشنامه چهارپرده‌ای است که ترکیبی از رئالیسم و سمبولیسم را به نمایش می‌گذارد. داستان حول محور کنستانتین تریگورین، پسر یک بازیگر مشهور، می‌چرخد که قصد دارد نویسنده شود. او عاشق نینا است و می‌خواهد با اجرای یکی از نوشته‌هایش در صحنه روستایی، او را تحت تأثیر قرار دهد. اما مادر کنستانتین، آرکادینا، اجرا را به هم می‌ریزد و نینا از کنستانتین روی می‌گرداند. این ناکامی باعث می‌شود کنستانتین به خودکشی فکر کند. این کتاب به‌واسطه موضوعات فلسفی و هنری، مناسب برای مخاطبان بالغ و علاقه‌مند به ادبیات کلاسیک است.

درباره کتاب مرغ دریایی

مرغ دریایی (The Seagull) اثری است بی‌نهایت لطیف که نمایشگر نبوغ برجسته چخوف در نمایشنامه‌نویسی است. داستانی است به‌سادگی زندگی و به پیچیدگی آن. در نخستین نظر مفهوم عمیق آن درک نمی‌شود. همان‌گونه که در نخستین نظر مفهوم پیچیده و گنگی گیج‌کننده زندگی هم درک نمی‌شود. به نظر می‌آید که نویسنده تفسیر و تعبیر نمایشنامه را به عهده خود خواننده گذارده است. سراسر نمایشنامه مرغ دریایی آکنده از رنج، یأس و پوچی آدم‌های به تنگ آمده از یکنواختی و روزمرگی زندگی است. این اثر داستان‌هایی از عشق‌های ناکام، شکست خورده، پر ملال، کهنه، یک جانبه و مصیبت‌بار را روایت می‌کند. شش رابطه تو در تو و پیچیدۀ عاشقانه بستر اصلی نمایشنامۀ مرغ دریایی را تشکیل می‌دهد. شخصیت‌های این کتاب مانند اغلب شخصیت‌های چخوف، مردمانی مردد، سست نهاد و حقیر هستند که گاه از سر بیکاری و تنها برای قابل تحمل ساختن رخوت و ملال زندگی به سادگی عاشق می‌شوند. نمایشنامه مرغ دریایی شخصی‌ترین اثر آنتون چخوف، در عین حال نقطه عطفی در زندگی وی به شمار می‌آید. او در این اثر افکار و‌ایده‌های والایش دربارهٔ هنر و چیستی آن را با صراحت و شفافیتی کم نظیر بیان می‌کند. شخصیت‌های این نمایشنامه پس از گشت و‌گذاری رویاگونه در عالم توهومات، با حقایق تلخ و ناخوشایند زندگی رو در رو می‌شوند. این کاراکتر‌ها وقتی به حقایق زندگی آن‌گونه که هست برمی‌خورند، ضعف‌ها و حقارت‌های خود را بیش از پیش به نمایش می‌گذارند. در کنار درون‌مایه‌های عاطفی، نویسنده در این کتاب به ستایشی در هنر دست می‌زند و دشواری‌های دستیابی به گوهر واقعی هنر را نیز نشان می‌دهد. عرصۀ هنر در دیدگاه چخوف، جایگاه متوسط‌ها نیست. به همین خاطر است که علاقه‌مندان هنر و فعالیت‌های هنری در این نمایشنامه، پس از برخورد با موانع صعب و بلند فعالیت سالم هنری، سرخورده و بی‌انگیزه از حرکت به سوی اهداف بلند پروازانه خود بازمی‌مانند.

خواندن کتاب مرغ دریایی را به چه کسانی توصیه می‌کنیم؟

این کتاب به مخاطبان بالغ و علاقه‌مند به ادبیات کلاسیک و نمایشنامه‌های فلسفی توصیه می‌شود. مرغ دریایی یکی از مشهورترین آثار چخوف است که به موضوعات عمیق مانند عشق ناکام، هنر، و رنج انسان می‌پردازد. این نمایشنامه برای کسانی که به تحلیل روان‌شناختی و فلسفی شخصیت‌ها علاقه دارند، بسیار مناسب است. همچنین، این کتاب برای دانشجویان ادبیات و هنر که به دنبال آثار کلاسیک هستند، مناسب است.

در بخشی از کتاب مرغ دریایی می‌خوانیم

ترپلف: نه مامان، لحظه‌ی کوتاهی دچار نومیدی دیوانه‌واری شدم، اختیار از دستم رفت. دیگر چنین اتفاقی نخواهد افتاد. [دست مادرش را می‌بوسد.] دست‌های پری‌ها را داری، از هر انگشتت هنر می‌بارد. یادم می‌آید، خیلی وقت پیش بود، موقعی که در تئاتر دولتی نقش اجرا می‌کردی، من هنوز خیلی بچه بودم، توی حیاط‌مان دعوایی به راه افتاد، یک نفر داشت با یکی از رخت‌شوها بدرفتاری می‌کرد. یادت هست؟ افتاده بود روی زمین و غش کرده بود. تو به دیدنش رفتی، برایش دوا بردی و از او پرستاری کردی، بچه‌هایش را توی لگن شستی... چه‌طور یادت نمی‌آید؟ آرکادینا: نه. ترپلف: دو رقاصه‌ی باله هم در خانه‌ای که زندگی می‌کردیم بودند. پیش تو می‌آمدند تا فنجانی قهوه با تو بخورند. آرکادینا: چرا، حالا یادم افتاد. ترپلف: خیلی هم مؤمن بودند... [لحظه‌ای سکوت.] چند روز است که تو را مثل آن موقعی که بچه بودم از صمیم قلب دوست دارم. جز تو در این دنیا کسی را ندارم. اما چرا، چرا تحت نفوذ این مرد قرارگرفته‌ای؟ آرکادینا: تو او را درک نمی‌کنی، کنستانتین. او شریف‌ترین آدم‌هاست... ترپلف: این موضوع مانع از این نشد که وقتی به او گفتند می‌خواهم به دوئل دعوتش کنم، از ترس به خودش نلرزد. حالا هم می‌خواهد این‌جا را ترک کند. فراری مفتضحانه...