کتاب «گفتارهای انتقادی»، مجموعهای از مقالات، سخنرانیها و مصاحبههای مختلف با مضمون نقد درون گفتمانی است. کتاب از 6 بخش تشکیل شده است. «ضرورت و جایگاه نقد»، «انقلاب صدرایی»، «حق فرهنگی»، «امکان جامعه شناسی دینی»، «اسلام و جهانی شدن» و «اعتماد سیاسی و مولفههای آن» عناوین بخشهای مختلف کتاب را تشکیل میدهد. در بخش «ضرورت نقد» به طور عمده به ضرورت، مبانی، اهداف و ارکان نقد در جمهوری اسلامی پرداخته میشود. بخش دوم، سبط و تفصیل بخش اول است. در بخش سوم این کتاب نیز، مباحثی مانند فرایند تفکیک، فرایند انسجام، حق معنوی ثبت اختراعات و ابداعات و حق تعلق به خرده فرهنگها مورد بررسی قرار میگیرد. ضرورت بازنگری در ماهیت شناسی علم و نسبت آن با فرهنگ و جامعه، نقد مبانی متافیزیکی و پیشفرضهای رویکرد گرایانه در علم و تحلیل مسائل سیاسی روز با استفاده از نگاه کلان فلسفی و تاریخی و برداشتهای فرهنگی، از دیگر مباحثی است که در این کتاب عنوان شده است.