کتاب پرفروش تفکر، کند و سریع دانیل کانمن چکیده تحقیقاتی است که بیش از چند دهه با همکاری آموس تورسکی مشغول آن بوده است. یافته‌‌های تجربی دانیل کانمن فرض رایج عقلانیت انسان در نظریه اقتصاد مدرن را به چالش می‌‌کشد. محور اصلی کتاب، بررسی دو سیستم در شیوه تفکر انسان ها است: سیستم یک که سریع، شهودی و هیجانی است، اما سیستم دو آهسته‌تر، خودخواسته‌تر و منطقی‌تر است.

در بخشی از کتاب تفکر کند و سریع می خوانیم:

اگر از شما سوال کنند به چه چیزی فکر می‌کنید، خیلی راحت می‌توانید به این سوال جواب دهید. شما به راحتی می‌دانید که در ذهنتان چه می‌گذرد. همین امر، معمولاً شامل تفکری آگاهانه است که به تفکری دیگر می‌انجامد؛ اما این تنها راه فعالیت ذهنتان محسوب نمی‌شود و البته چندان هم معمول نیست. بسیاری از احساسات و اندیشه‌های شما بیآنکه منشأ آن را بدانید، پدید آمده‌اند. شما نمی‌توانید مشخص کنید چگونه وجود چراغی را روی میزتان متوجه شدید یا آزردگی همسرتان را در صدای او پشت تلفن تشخیص دادید یا چگونه خطری را در جاده بدون آگاهییافتن از آن، پشت سر گذاشته‌اید. عملکرد ذهنتان، که شکل دهندۀ برداشت، ادراک و تصمیم‌گیری‌هاست، در سکوت ذهن ما جریان دارد.

در این کتاب بیشتر به سوگیریهای شهودی یا درونیابی می‌پردازیم؛ اما این تمرکز بر خطاها از ارزش هوش انسان نمی‌کاهد؛ همان‌گونه که توجه به بیماری‌ها در متون پزشکی، تندرستی را زیر سؤال نمی‌برد. بیشتر ما در اغلب اوقات، در وضعیت سلامت به سر می‌بریم و بیشتر داوری‌ها و اعمالمان در غالب اوقات به‌جا هستند. ما در زندگی خود معمولاً اجازه می‌دهیم احساسمان راهنمای ما باشد. اطمینانی که به باورها و احساسات شهودی خود داریم، معمولاً درست است؛ اما همیشه این‌طور نیست. ما اغلب، حتی هنگام ارتکاب اشتباه هم به خود اطمینان داریم. احتمالاً یک ناظر بی‌طرف در تشخیص خطاهایمان موفق‌تر از خود ما عمل می‌کند.