ابعاد شخصیت و زندگی حضرت امام رضا علیه السلام - جلد اول

کتاب ابعاد شخصیت و زندگی حضرت امام رضا علیه السلام - جلد اول این کتاب، مجموعه‌ای از تلاش‌های پژوهشگران در خصوص ابعاد مختلف زندگی و آموزه‌های امام رضا (ع) است که مقالاتی مستقل از پژوهشگران مختلف است که هر یک با توجه به موضوع، و با لحاظ تخصصی که دارند گزیده شده‌اند و در مجموع هدف آن است که پژوهشی یکپارچه و هدفمند، در چارچوب یک طرح نظام یافته ارائه شود که بتواند ما را در راستای استفاده از تعالیم والای رضوی هم در مسیر کاربرد عملی از آموزه‌های آن حضرت در ابعاد مختلف زندگی و هم در راستای جستن تعادل میان وحی و عقل، و ایجاد پلی میان معارف دینی و دانش‌های عرفی یاری رساند، دو امر مهمی که هر دو از نیازهای اساسی برای مسلمان عصر امروزی است. این کتاب جلد اول از مجموعه مقالات جشنواره بین ‌المللی امام رضا علیه ‌السلام می ‌باشد که فصول 1 تا 12 را در بر گرفته است. عناوین این فصول به شرح زیر می‌باشد: فصل1. گذری بر زندگی امام رضا(ع). فصل2. نیم نگاهی به راویان امام رضا(ع): در این مقاله در مورد پیشینه راوی‌شناسی امام رضا(ع)؛ اصحاب امام رضا(ع) در رجال برقی؛ اصحاب امام رضا(ع) در رجال طوسی؛ راویان امام رضا(ع) در تحقیقات متأخر؛ اصحاب امام رضا(ع) از نظر جغرافیایی؛ اصناف راویان؛ خادمان امام رضا(ع)؛ راویان مذاهب مختلف؛ فقهای اصحاب امام رضا(ع) و راویان پر روایت از امام رضا(ع) بحث شده است. فصل3. جایگاه امام رضا‌(ع) در ادبیات، سیره‌نگاری و مناقب‌نگاری... : این مقاله در پی آن است تا با بررسی فراگیر سده‌های متقدم و میانه هجری، در گام نخست آثار مرتبط با شخصیت، زندگانی و معجزات حضرت رضا‌(ع) را معرفی کند؛ سپس به مهم‌ترین متون مناقب‌نگاری و تاریخی که در آنجا به طور عینی و یا ظنی ـ درباره متونی که فعلاً در دست نیست ـ بخشی به حضرت رضا(ع) اختصاص داده شده است، بپردازد. فصل4. اندیشه سیاسی در تعالیم امام رضا(ع): در این مقاله در مورد سیاست و اصل امامت؛ مفهوم امام مفترض الطاعه؛ حق اهل‌بیت(ع) در حکومت؛ جماعت شیعه و مصالح آن؛ نسبت جماعت شیعه با سلطان؛ سیاست و صلاح امت؛ عدل و انسجام امت و وظایف حاکم مستقر بحث شده است. فصل5. جایگاه امت واحده در آموزه‌های امام رضا(ع): در این مقاله در مورد علل تفرقه در عصر امام(ع)؛ مذهب‌سازی و دینی‌سازی‌؛ رحمت انگاشتن اختلاف امت؛ راهکارها در احادیث امام رضا(ع)؛ نقش پیروی سنت در انسجام امت؛ سلوک فرد و انسجام امت و سرنوشت مشترک امت بحث شده است. فصل6. امام رضا(ع) و جریان‌های داخلی امامیه: این مقاله به تعامل امام رضا(ع) با تمامی فرقه‌‌های شیعی که از زمان امام باقر(ع) به بعد به‌وجود آمده‌اند پرداخته است. نخست به پرشمارترین گروه یعنی پیروان امام رضا(ع) که «قطعیه» نام گرفتند اشاره شده و در اثناء آن به جریان‌های فکری موجود در میان آنها سخن به میان آمده است. سپس به فرقه واقفیه اشاره شده و انواع مواجهات امام بیان شده است. آنگاه به دو فرقه اسماعیلیه و فطحیه و سرانجام به غلات و مفوضه پرداخته شده است. فصل7. سیری در منظومه تربیتی - اخلاقی امام رضا(ع): در این مقاله در مورد مفهوم‌شناسی سیره؛ واژه‌شناسی اخلاق؛ مفهوم‌شناسی تربیت؛ شخصیت‌ الهی امام رضا(ع)؛ سیره‌ تربیتی رضوی؛ تربیت قبل از ولادت فرزند؛ لزوم ازدواج با همسر صالحه و صالح؛ اهتمام به ایام بارداری؛ تربیت بعد از ولادت؛ بوسیدن فرزند؛ توسعه‌ مادی برای عیال (زن و فرزند)؛ گفتن اذان و اقامه در گوش‌های نوزاد؛ حق بهره‌مندی از نام نیک؛ تربیت در دوره‌ نوجوانی و جوانی؛ حق تکریم و احترام جوان و نوجوان؛ تعامل منطقی با جوان و نوجوان؛ نظارت و هدایت نوجوان؛ آموزش اعتماد به نفس و خوداتکایی؛ سیره‌ تربیتی ـ عبادی امام رضا(ع)؛ اهتمام جدی به نماز؛ نماز در اول وقت؛ نماز جماعت؛ تهجّد و سجده‌های طولانی؛ تربیت با روزه‌داری؛ تربیت اخلاقی؛ رعایت ادب در همنشینی با دیگران؛ تواضع؛ سخاوت و گشاده ‌دستی؛ حسن ضیافت و اهتمام به جایگاه عمل و تلاش و نقش تقوی بحث شده است. فصل8. ادیان دیگر با رویکردی رضوی: در مقالة حاضر تلاش شده است تا ابزارها و مبانی رویکرد امام رضا(ع) و گونه‌های مختلف مواجهة ایشان با دیگر ادیان مورد بررسی قرار ‌گیرد. فصل9. جایگاه امام رضا(ع) در علوم قرآنی و تفسیر: واکاوی روایات رضوی، به جهت تبیین جایگاه امام رضا(ع) در علوم قرآنی و تفسیر و تأثیر آموزه‌های حضرت بر مباحث علوم قرآنی و تفسیر از اهداف نگارش این مقاله است. فصل10. کوشش‌های امام رضا(ع) در بسط حدیث و علوم آن: این هدف بررسی کوشش‌های امام رضا(ع) در بسط حدیث و علوم آن به سئوالات زیر پاسخ می‌دهد: روش‌هایی که امام رضا(ع) در مدت امامت خود در حفظ و نشر حدیث داشته‌اند، چیست؟ با توجه به نقش علوم حدیث در آسیب‌شناسی حدیث، اصول و مبانی کدامیک از علوم حدیث را می‌توان در تعالیم آن حضرت پی‌جویی نمود؟ فصل11. پزشکی دین‌مدار در منظر رضوی: در مقالة حاضر تلاش شده است تا ضمن بررسی ریشه‌های دانش رضوی، دو سطحِ مفاهیم نظری و مفاهیم عملی در پزشکی آن بزرگوار مورد واکاوی قرار گیرد. فصل12. رمز و رمزپردازی،در کلام امام علی بن موسی الرضا(ع): این مقاله در مورد رمز و رمزپردازی،در کلام امام علی بن موسی الرضا(ع) به بحث و بررسی پرداخته است.