کتاب علم جهان علم جان - ربط جهان شناسی اسلامی در دنیای جدید موقعیت معرفت اسلامی از یک سو و نقد مبانی معرفت‌شناسی دنیای امروز از سوی دیگر، در این اثر گرانسنگ‌ بررسی شده است. چهل فصل نخست کتاب، از ناپدید شدن سنت عقلی و موانعی که در برابر احیای آن قرار دارند، سخن می‌گوید. فصل اول، توضیح کوتاهی است درباره ماهیت این سنت و تبیین عوامل مختلف درونی و بیرونی جامعه اسلامی که اهمیت سنت را کمرنگ کرده‌اند. فصل دوم در شرح تفاوت میان معرفت عقلی و نقلی بسط یافته و از ارکان جهان فلسفی و عرفانی بحث می‌کند و سعی در تبیین موقعیت تاریخی عجیب و غریب خودمان از نگاه یک متفکر مسلمان فرضی دارد. فصل سوم بحث درباره موانع احیاء و راههای غلبه بر آن را ادامه می‌دهد. فصل چهارم به ایدئولوژی به مثابه ستون تفکر امروزی نگریسته و اینکه سنت عقلی چگونه در شکستن جادوی آن به ما کمک می‌کند، سخن می‌راند. سه فصل نهایی با دقت بیشتری به خود آموزه‌های سنت عقلانی پرداخته و بر ربط آنها با مسائل امروزی «علم» و «معنا» تمرکز می‌کند. فصل پنجم تأملاتی دارد درباره فلسفه یکی از معدود افرادی که امروزه به سود این سنت سخن می‌گوید، یعنی سید حسین نصر. فصل ششم تلاش دارد تا به تبیین آن بپردازد که چرا جهان‌بینی فلسفی از جداسازی قاطع فاعل شناسا و موضوع شناسایی پرهیز می‌کرد و چگونه طلب خودشناسی، کلید تفاوت عمیق میان فهم اسلامی و مدرن از «علم» را به دست می‌دهد. فصل هفتم بر شوق متفکران به گذر از خودمحوری و تعیین اهداف رسیدن به آزادی از همه محدودیت‌ها، تمرکز دارد.