ت‍ع‍ام‍ل‌ دی‍ان‍ت‌ و س‍ی‍اس‍ت‌ در ای‍ران‌ مجموعه ی حاضر شامل ده گفتار تاریخی، فکری وسیاسی پیرامون نقش زعمای شیعه و اصول فکری سیاسی آنان درباره ی مسئله نفوذ غرب در ایران است . مباحث کتاب با چند رساله ی تاریخی و سیاسی از زعمای شیعه تکمیل شده تا ضمن استناد بخشیدن مصداقی به مباحث مزبور ، توانسته باشیم غنای متون و رسائل شیعیان را در این زمینه ها بهتر و روشنتر نشان داده باشیم. نکته ی اصلی و محور توجه در این کتاب ، مساله "سیاسیت لائیزم غرب " و یا از زاویه ای دیگر "لائیزم سیاسی غرب" در ایران است. بی تردید این موضوع نه تنها در تاریخ تحولات ایران ، موضوعی جدی و مرکزی برای مطالعه و تحقیق است ، بلکه از جمله مسائل ومواردی است که با زمان حاضر و به احتمال زیاد با حیات دهه های آینده ما هم پیوندی ناگسستنی دارد. اصول گرایی شیعه، حفظ اصول تشیع و ارزش های آن در جامعه ی ایران و البته عراق ، کالبد شناسی نهضتهای دینی شیعیان و همچنین اجتهاد سیاسی مجتهدین و صاحبان فتوا در برخورد با این مساله از جمله مباحث و مسائل مطروحه است که در این کتاب بسیار به آن توجه شده است. موضوعها، گفتارها و رسائل مورد بحث هر چند در تاریخ تحولات دو قرن اخیر ایران بویژه دو نهضت تحریم تنباکو و قانون آزادی (مشروطه) دور می زند ، با اینحال طی دو گفتار ، به تحولات حوزه ی فکری عراق و همچنین در مورد چند مقطع تاریخی مانند مسئله هرات و نامه ی آیت الله شفتی (سید حجه الاسلام) و مسئله رویتر و فراماسونری و برخورد آیت الله حاج ملا علی کنی هم توجه شده است. موضوع مهم به تعبیر امروزی "برخورد تمدن ها و یا ادیان و فرهنگ ها" نیز طی دو فصل از کتاب ارزیابی شده، که مسئله قضیه ی ((انجمن صفاخانه)) و گفتگو با داعیان عیسوی و گفتار محاوره ای آیت الله کاشف الغظاء با دو سفیر مغرب زمین(از آمریکا و انگلیس) نقطه ی عطف این توجه در مباحث تعامل دیانت و سیاست است. اهمیت شناخت تاریخ معاصر ایران و ارتباط آن با اندیشه های سیاسی و مباحثی مثل جامعه شناسی سیاسی ، مردم شناسی و شناخت نهضت ها و تاثیر آن در تحولات فکری و سیاسی دهه های اخیر هم از جمله موارد و موضوعاتی است که در گفتار مربوط به اصول شناخت تاریخ دو قرن اخیر ایران مورد توجه و دقت واقع شده است.در نگاهی اجمالی و کلی آنچه از مجموع مباحث و رسائل بدست می آید موضوعیت"تهاجم فرهنگی غرب" در تاریخ معاصر ایران بعنوان صورت مسئله اصلی در تمامی بخش های کتاب است . این صورت مساله در هر جا به دنبال جوابی است که دین و دینداران شیعه مذهب بدان داده اند.