کتاب فراز و فرود مشروطه، نوشته سید مصطفی تقوی مقدم، اثری پژوهشی است که به بررسی مستند و تحلیلی علل ناکامی نهضت مشروطیت ایران می‌پردازد. این کتاب که توسط مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران منتشر شده، در هشت فصل تنظیم شده است و با تمرکز بر عوامل درون‌زا و بیرون‌زای مؤثر بر این نهضت، به بررسی بحران‌ها و تحولات کلیدی دوره مشروطیت تا کودتای 1299 می‌پردازد. نویسنده تلاش می‌کند با طرح پرسش‌هایی بنیادین، مخاطبان را به بازاندیشی و آسیب‌شناسی تاریخ معاصر ایران ترغیب کند.

درباره کتاب فراز و فرود مشروطه

کتاب به تحلیل عوامل مؤثر بر فراز و فرود مشروطیت، از دستاوردهای اولیه آن مانند شکستن استبداد مطلقه شاهنشاهی و تدوین قانون اساسی، تا ناکامی‌های نهایی این نهضت می‌پردازد. نویسنده، علاوه بر تبیین دستاوردهای مشروطیت مانند تشکیل مجلس شورای ملی و پاسخگو کردن دولت، به این نکته اشاره می‌کند که اگر پیروزی‌های به‌دست‌آمده با حفظ وحدت و نهادینه‌سازی ادامه می‌یافت، مسیر تکاملی ایران به شکلی طبیعی‌تر به توسعه منتهی می‌شد.
در این کتاب، نقش نخبگان، تعامل مشروطه‌خواهان با گروه‌های مختلف از جمله عوام، علما و نهادهای سلطنتی، تأثیر قراردادهای استعماری، عملکرد سردمداران مشروطه، و تأثیر اولویت منافع حزبی بر منافع ملی بررسی شده است. همچنین سقوط مجلس، تأثیر جنگ جهانی اول و کودتای 1299 به‌عنوان عوامل مهم ناکامی نهضت مشروطیت تحلیل شده‌اند.
نویسنده در این اثر روایتی فشرده و موضوعی از مهم‌ترین تحولات و بحران‌های نهضت مشروطه ارائه داده است و قصد ندارد تاریخ مفصل و جزءبه‌جزء این نهضت را بازگو کند. هدف اصلی کتاب، برانگیختن مخاطب به طرح پرسش‌های جدید و فراهم‌سازی بستری برای تحقیقات تازه در زمینه تاریخ معاصر ایران است.

خواندن کتاب فراز و فرود مشروطه را به چه کسانی توصیه می‌کنیم

کتاب فراز و فرود مشروطه برای علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران، پژوهشگران حوزه علوم سیاسی و اجتماعی، و دانشجویان تاریخ و علوم انسانی مناسب است. همچنین، این اثر برای کسانی که به دنبال فهم عمیق‌تر از دلایل موفقیت‌ها و ناکامی‌های نهضت مشروطیت و تأثیر آن بر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران هستند، مفید خواهد بود. نگاه مستند و تحلیلی نویسنده، این کتاب را به منبعی ارزشمند برای تحلیل‌گران تاریخ و مطالعات انتقادی بدل کرده است.