بازجویی از صدام: تخلیه اطلاعاتی رئیس جمهور اثر جان نیکسون در دسامبر 2003 یکی از خشنترین انسانهای تاریخ در گودالی به دام افتاد. صدام حسین، دیکتاتور عراق، بعد از 9 ماه جستوجو حالا در گودالی که بیشباهت به قبر نیست، در نزدیکی تکریت پیدا شد، با موهای آشفته و ظاهری ژنده بیآنکه نشانی از دیکتاتور سالهای نهچندان دور در ظاهرش دیده شود. جان نیکسون، تحلیلگر ارشد سیا که سالها بهروی شخصیتهای مختلف جهان تحقیق و بررسی کرده و عمده کارش، مطالعه و تحقیق درباره شخصیتهای جهان و دیدگاههای آنهاست، مأمور بازجویی از او میشود. اتاق بازجویی، آنطور که نیکسون توصیف کرده، ساده بود و زندانی نیز بیآنکه دست یا پایش بسته باشد، به سؤالات پاسخ میداد. جان نیکسون، تحلیلگر ارشد سیا، سالهای متمادی درباره دیکتاتور عراق مطالعه کرده بود. وقتی از او خواسته شد تا کار تعیین هویت صدام را انجام بدهد، نیکسون پس از بررسی زخمها و نشانههایی در بدن وی، سؤالهایی از صدام پرسید که فقط او میتوانست به آنها پاسخ بدهد. قطعاً این مرد خود صدام بود ولی نیکسون در هفتههای بعد به این نتیجه رسید که هم خودش و هم آمریکا، عمیقاً درباره صدام حسین گمراه شده بودند. کتاب «بازجویی از صدام، تخلیه اطلاعاتی رئیس جمهور» تصوری بیطرفانه از یکی از قدرتمندترین حاکمان بدنام عصر ما به دست میدهد. نیکسون نخستین کسی بود که در جلساتی متعدد از صدام بازجویی کرد. خواندن ماجرای بازجوییها، علاوه بر اطلاعاتی که درباره شخصیت صدام در اختیارمان میگذارد، او را چنان در برابر ما مینشاند که گویی صدا و طنین کلماتش را هم میشنویم. بسیاری از خاطرهنویسیها که با موضوع سازمان سیا نوشته شده، فاجعهبارند؛ محافظهکارانه، شدیداً ناسیونالیستی و بدتر از همه، ملالآور. برخی نیز تحت نظارت شدید و سانسور سیا منتشر شدهاند... اما در این میان استثناهایی به چشم میخورد، و یکی از نمونههای تازه آن، کتاب «بازجویی از صدام؛ تخلیه اطلاعاتی رئیس جمهور» نوشته جان نیکسون است... . این بازجویی برای روزهای طولانی ادامه داشت. نیسکون در این مورد میگوید که باور نمیکرده است بازجویی با خطرناکترین مرد تحت تعقیب دنیا را بهعهده گرفته و همه چیز در ابتدا برایش یک شوخی به نظر میآمد. او صدام را «انبوهی از تناقضات» معرفی میکند؛ مردی که در عین شوخی و خنده میتواند خشن و حتی ترسناک باشد.