دورکم

اميل دوركم، جامعه شناسي فرانسوي، چهره اي برجسته در تكوين و توسعه جامعه شناسي است، و در تبديل فلسفه پراطناب كنت و ديگران به رشته اي نظام مند، سهم بسزايي دارد.... ... گيدنز نظريات‌ ماركس، دوركيم، و وبر را به‌ عنوان‌ بنيانگذراران‌ و آبأ كلاسيك‌ جامعه‌شناسي‌ مورد بررسي‌ قرار مي‌دهد. اين‌ هر سه‌ فيلسوف‌ و جامعه‌شناس‌ «وجه‌ فرصت، امكانات‌ و موقعيت» مدرنيته‌ را مورد تاكيد قرار مي‌دهند. ماركس‌ و دوركيم‌ معتقد بودند كه‌ امكانات‌ و فرصتهاي‌ پيش‌ روي‌ انسان‌ عصر مدرن‌ بسيار بيشتر از هر دوره‌يي‌ است‌ و اين‌ از امتيازات‌ برجسته‌ي‌ مدرنيته‌ مي‌باشد. اگرچه‌ ماركس‌ تضادها و تفرقه‌ها و فاصله‌ي‌ عظيم‌ ميان‌ گروهها و طبقات‌ را حاصل‌ نظام‌ سرمايه‌داري‌ يعني‌ موتور محركه‌ي‌ مدرنيته‌ مي‌دانست‌ اما به‌ ظهور نظام‌ اجتماعي‌ عادلانه‌تر و انساني‌تر اميدوار بود. دوركيم‌ نظم‌ مدرنيته‌ را حاصل‌ صنعتي‌ شدن‌ و صنعت‌گرايي‌ مي‌دانست‌ نه‌ نظام‌ سرمايه‌داري، آنچنانكه‌ ماركس‌ عقيده‌ داشت‌ و گسترش‌ صنعت‌ گرايي‌ را موجب‌ استقرار حيات‌ اجتماعي‌ متوازن‌ و هماهنگ‌ مي‌دانست. اما وبر ديدگاه‌ بدبينانه‌تري‌ داشت. او دنياي‌ مدرن‌ را سرشار از تناقض‌ مي‌ديد كه‌ بوروكراسي‌ تنها عامل‌ استقرار نظم‌ در آن‌ به‌ شمار مي‌رفت‌ كه‌ خود موجب‌ درهم‌ شكستن‌ و نابودي‌ خلاقيت‌ها و استقلال‌ فردي‌ گرديده‌ بود.