اعتیاد مثبت

 ویلیام گلسر، روانپزشک برجسته و نظریه‌پرداز شناخته‌شده‌ی «تئوری انتخاب»، در کتاب اعتیاد مثبت به موضوعی متفاوت اما مکمل اندیشه‌های پیشین خود می‌پردازد: ایجاد و پرورش عادت‌هایی که نه‌تنها زیان‌آور نیستند، بلکه ما را از نظر ذهنی و روانی نیرومندتر می‌سازند. گلاسر در این کتاب کوچک اما پُرمایه، ما را با مفهوم «اعتیاد مثبت» آشنا می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه با تکرار فعالیت‌های خاص می‌توان احساس قدرت، آرامش درونی و ساختار زندگی هدفمند را تجربه کرد. زبان کتاب ساده و روان است و خواننده را با مفاهیم کاربردی در حوزه‌ی روان‌شناسی رشد و سلامت روان همراه می‌سازد.

درباره کتاب اعتیاد مثبت

گلاسر در ابتدا اعتیاد را از دو منظر بررسی می‌کند: منفی و مثبت. اعتیاد منفی مانند مصرف مواد، جسم و ذهن را فرسوده می‌سازد. اما اعتیاد مثبت به فعالیت‌هایی اطلاق می‌شود که سازنده‌اند، به صورت منظم انجام می‌گیرند و برای جسم و روان هیچ آسیبی ندارند. از نظر گلاسر، اعتیاد مثبت به فرد کمک می‌کند احساس قدرت، کفایت و آرامش داشته باشد و در برابر افسردگی و اضطراب مقاومت کند.
کتاب در هفت فصل تدوین شده است. فصل اول به تأثیر انتخاب‌های روزمره بر زندگی و سرنوشت افراد می‌پردازد. در این فصل، نویسنده تأکید می‌کند که افراد ضعیف در برابر اضطراب و افسردگی، تنها با ساختن عادت‌های مثبت می‌توانند دوباره بر زندگی مسلط شوند. فصل دوم به تعریف دقیق اعتیاد مثبت و ویژگی‌های آن اختصاص دارد. گلاسر تأکید می‌کند که این فعالیت‌ها باید غیررقابتی، ساده، قابل انجام به تنهایی و منظم باشند.
در فصل سوم، نویسنده به اثرات اعتیاد مثبت بر مغز و روان می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه افراد قوی ذهنی از این نوع فعالیت‌ها سود می‌برند. فصل چهارم به آموزش شش مرحله برای دستیابی به اعتیاد مثبت اختصاص دارد. در ادامه، در فصل پنجم و ششم، دو نمونه بارز از این نوع اعتیاد، یعنی دویدن و مراقبه، معرفی می‌شود. گلاسر در فصل پایانی از تأثیرات پایدار این عادت‌ها بر ذهن و کیفیت زندگی سخن می‌گوید و خواننده را دعوت به عمل هم‌زمان با مطالعه می‌کند.

خواندن کتاب اعتیاد مثبت را به چه کسانی توصیه می‌کنیم

اعتیاد مثبت برای هرکسی که در مسیر رشد فردی، تقویت اراده، و ساختن زندگی هدفمند قدم برمی‌دارد، کتابی ضروری و الهام‌بخش است. اگر از اضطراب، افسردگی، احساس بی‌هدفی یا ضعف اراده رنج می‌برید یا به‌دنبال راهی عملی برای قوی‌تر شدن ذهن و زندگی‌تان هستید، این کتاب به شما کمک می‌کند تا نخستین گام را بردارید. علاقه‌مندان به کتاب‌های روان‌شناسی کاربردی، توسعه فردی، و عادت‌سازی نیز از این اثر بهره‌ی فراوان خواهند برد.

در بخشی از کتاب اعتیاد مثبت می‌خوانیم:

این قسمت را با پرسیدن سؤالی در مورد خودمان آغاز می‌کنم:
اگر قدرت تحمل و مقابله با درد را نداشته باشید چه می‌کنید؟ برای میلیون‌ها نفر از جمله من و شما که این توانایی را نداریم، زندگی مثل زمانی است که از دندان‌درد به خود می‌پیچیم، ولی پول دکتر رفتن را نداریم!
حتی اگر درد امانتان را ببرد تا زمانی که توانایی پرداخت پول مراقبت‌های پزشکی را نداشته باشید و دکتر نروید آرام نمی‌شوید. درد به دلیل اینکه شما پول ندارید تسکین نمی‌یابد!
در طی تلاش‌های بی‌دریغ برای رهایی از درد، افرادی که قدرت کافی ندارند یا به اصطلاح ضعیف هستند دست به انتخابی می‌زنند که بسیاری از ما اگر کمی قدرت داشته باشیم به آن گزینه اصلاً فکر نمی‌کنیم. انتخاب آن‌ها تسلیم شدن است. انگار که چاره‌ای به جز آن ندارند و هیچ چیزی توانایی تسکین درد و بهبود شرایطشان را ندارد. اگر در حال خواندن این کتاب هستید پس با اطمینان می‌گویم که برای شما تسلیم شدن گزینه مناسبی نیست. کسی که تنها شانسش برای دستیابی به خوشبختی این است که ادامه دهد، چگونه می‌تواند این موقعیت را از دست بدهد؟ چگونه حتی می‌تواند به آن فکر کند؟ از دست دادنِ تنها شانس زندگی؟ آیا شدنی است؟! چطور می‌تواند عشق و ارزش را نادیده بگیرد و همه چیز را رها کند؟
برخی افراد با یک تصمیم ناگهانی به طور کامل تسلیم می‌شوند ولی برای برخی دیگر، گرفتن این تصمیم ممکن است در گذر زمان اتفاق بیفتد. تسلیم شدن افراد به این دلیل نیست که خواهان خوشبختی نیستند و برایشان اهمیتی ندارد، اتفاقاً آن‌ها بیشتر از هر کس دیگری خواستار آن هستند ولی خود را لایق آن نمی‌دانند چون حتی در ذهنشان هم خود را فردی خوشبخت نمی‌دانند. چیزی که در ذهن آن‌هاست این امید است که با تسلیم شدن، از بدبختی همیشگی‌شان و افکاری که دائماً به آن‌ها می‌گوید توانایی رسیدن به چیزی را ندارند رها شوند.