کتاب ارزیابی شتاب زده مجموعه‌ای از 18 مقاله جلال آل احمد است که به نقد ادب، اجتماع، هنر و سیاست دهه چهل شمسی می‌پردازد. این اثر نماد روشنفکری ایران در دهه 40 که دهه حساسی بود به شمار می‌آید و ویژگی‌های ذهنیت ایرانی را از توسعه‌گرایی و نقد آن تا غرب‌زدگی و تلاش برای بومی‌گرایی بازتاب می‌دهد. آل احمد در این مقالات به بررسی تناقضات و چالش‌های فکری این دوره می‌پردازد و نشان می‌دهد که روشنفکران آن زمان هرچند از آنچه نمی‌خواستند آگاه بودند، اما تصویر روشنی از آنچه می‌خواستند نداشتند.

خواندن کتاب ارزیابی شتاب زده را به چه کسانی پیشنهاد می کنیم

کتاب ارزیابی شتابزده جلال آل احمد به دلیل محتوای عمیق و تحلیلی خود، برای گروه‌های مختلفی از افراد مناسب است؛ مانند علاقه‌مندان به ادبیات و نقد ادبی، روشنفکران و فعالان اجتماعی، علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران و به طور کلی، برای هر کسی که به دنبال درک عمیق‌تری از مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ایران در دهه چهل است، مناسب است.

در بخشی از کتاب ارزیابی شتاب زده می خوانیم

آثار سرخوردگی از غرب و تمدن ماشینی قرن بیستم در دیار ما نیز کم‌کم فراوان شده است. کافی است که یک زبان خارجی بدانی و با هرکه از غرب به هر صورتی خود را به ایران رسانده است درد دلی کنی. یا مأموری از هزاران مأمور این چهارصد و خرده‌ای کمپانی فرنگی که در این‌جا مرجع مشاورات و مصدر امور ساختمانی‌اند- یا با جهانگردی درشت جامه و ریشو که غبار راه‌های شرق را از اسکندریه تا دهلی یک‌باره در وطن خویش از جامه خواهد سترد- یا با طبیبی نقاش همچون «وینچنزو بیانکینی» ایتالیایی که هشت سال است در کوره دهات این مرز و بوم مأمور معالجۀ تراخم یا اسهال هموطنان ماست. حالا دیگر آن زمان‌ها گذشته است که فقط بنشینی و در «سفر به شرق» هرمان هسه یا در «کوه جادو» ‌ی «توماس مان» جای پای شرق و عرفان شرق و غربت‌زدگی از مشرق را بخوانی. حالا دیگر «آلبر کامو» به عنوان نماینده‌ای از انتهای غربی شرق یعنی الجزایر جایزۀ نوبل می‌گیرد. و «آندره ژید» یکی از افتخارات خود را این می‌داند که مترجم تاگور بوده است.