کتاب نگاهی به معرفت‌شناسی در فلسفه غرب نوشته حسن معلمی، اثری تحلیلی و جامع درباره تاریخچه و تحولات معرفت‌شناسی در فلسفه غرب است. این کتاب با بررسی آرای فیلسوفان برجسته از دوران یونان باستان تا مکاتب معاصر، به تحلیل بنیادهای شناخت، اعتبار انواع معرفت، و ملاک‌های صحت و خطای آن می‌پردازد. نویسنده با بیان دقیق و روشمند، تلاش می‌کند تا روند تحول این شاخه از فلسفه را با ارائه نظریات کلیدی و دیدگاه‌های متضاد به تصویر بکشد.

درباره کتاب نگاهی به معرفت‌شناسی در فلسفه غرب

معرفت‌شناسی به‌عنوان شاخه‌ای از فلسفه که به ماهیت شناخت، امکان‌پذیری، و اعتبار آن می‌پردازد، از دوران یونان باستان مورد توجه بوده است. این کتاب نشان می‌دهد که مباحث اولیه معرفت‌شناسی به شکل ضمنی در آثار فیلسوفانی چون افلاطون و ارسطو حضور داشته است. افلاطون بر ادراکات عقلی تأکید داشت، در حالی که ارسطو به چگونگی شکل‌گیری علم توجه نشان می‌داد. با ورود سوفسطاییان و شکاکان، بحث‌هایی جدی درباره یقین و مطابقت معرفت با واقعیت آغاز شد.
در قرون وسطی، محور اصلی مباحث فلسفی کلیات بود. نظریاتی چون اصالت واقع، اصالت معنا، و اصالت تسمیه توسط فلاسفه‌ای چون آگوستین و اکام مطرح شدند. اما معرفت‌شناسی در فلسفه جدید با دکارت وارد مرحله‌ای تازه شد. دکارت با روش شک منظم و تلاش برای یافتن اصولی بدیهی، به‌عنوان بنیان‌گذار فلسفه جدید شناخته می‌شود. او با تأکید بر ایده‌آلیسم، پایه‌های معرفت‌شناسی مدرن را بنا نهاد.
این روند در فلسفه اسپینوزا ادامه یافت که حقیقت را از خدا آغاز کرد و هماهنگی و شهود را ملاک صدق دانست. سپس فلسفه تجربی توسط لاک، بارکلی، و هیوم به چالش کشیده شد. هیوم به‌ویژه با رد یقین مطلق، زمینه‌ساز شکاکیت عمیق شد.
کانت، به‌عنوان نقطه عطفی میان عقل‌گرایی و تجربه‌گرایی، نظریه‌ای ارائه داد که در آن معرفت محصول تعامل ذهن و تجربه خارجی است. اما او مطابقت کامل علم با واقعیت را غیرممکن دانست. این دیدگاه به‌طور گسترده در فلسفه بعد از کانت بررسی شد و منجر به ظهور سه جریان اصلی شد: ایده‌آلیسم (با فلاسفه‌ای چون هگل و شوپنهاور)، پراگماتیسم (به رهبری پیرس و ویلیام جیمز)، و پوزیتیویسم منطقی که حلقه وین آن را توسعه داد.

خواندن کتاب نگاهی به معرفت‌شناسی در فلسفه غرب را به چه کسانی توصیه می‌کنیم

این کتاب برای علاقه‌مندان به فلسفه، دانشجویان و پژوهشگران حوزه معرفت‌شناسی، و کسانی که به درک عمیق‌تر از تحولات فکری در تاریخ فلسفه غرب علاقه‌مندند، مناسب است. با بررسی دقیق دیدگاه‌های متنوع و رویکردهای فلسفی، کتاب نگاهی به معرفت‌شناسی در فلسفه غرب می‌تواند منبعی مفید برای مطالعه و پژوهش در این حوزه باشد.