حقوق تجارت - شرکت‌های تجاری جلد دوم

کتاب «حقوق تجارت - شرکت‌های تجاری جلد دوم» اثر دکتر ربیعا اسکینی، یکی از منابع اصلی و معتبر برای دانشجویان رشته حقوق در مقطع کارشناسی است که به طور تخصصی به بررسی شرکت‌های سهامی عام و خاص می‌پردازد. این کتاب معمولاً به عنوان منبع اصلی درس «حقوق تجارت 2» در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود و همچنین برای وکلا، قضات و فعالان حوزه تجارت کاربردی و مفید است. در مجموع، «حقوق تجارت - شرکت‌های تجاری جلد دوم» مرجعی جامع و قابل اعتماد برای شناخت ساختار، مقررات و مسائل حقوقی شرکت‌های سهامی در ایران است و مطالعه آن برای دانشجویان حقوق و فعالان حوزه تجارت توصیه می‌شود.

درباره کتاب «حقوق تجارت - شرکت‌های تجاری جلد دوم»

کتاب در شش فصل تنظیم شده و هر فصل به یکی از جنبه‌های کلیدی شرکت‌های سهامی اختصاص دارد: معرفی شرکت سهامی (تعریف، تاریخچه، ماهیت حقوقی و شخصیت حقوقی شرکت سهامی)، تشکیل شرکت سهامی (فرایند تأسیس، ثبت، پذیره‌نویسی، سرمایه‌گذاری و ضمانت اجراهای عدم رعایت قواعد)، اوراق بهادار شرکت سهامی (انواع سهام، حقوق و تعهدات سهامداران، اوراق مشارکت و شرایط انتشار آن‌ها)، ارکان شرکت سهامی (مجمع عمومی، هیئت مدیره، مدیرعامل، بازرس و مسئولیت‌های هر یک)، حیات شرکت سهامی (عملکرد مالی، تخصیص سود، تغییر اساسنامه، افزایش و کاهش سرمایه، تبدیل شرکت)، انحلال شرکت سهامی (علل و فرایند انحلال، تصفیه و تقسیم دارایی). کتاب با زبانی روان و آموزشی نگاشته شده و تلاش شده مفاهیم پیچیده حقوقی به شکلی قابل فهم و کاربردی برای دانشجویان و فعالان حقوقی توضیح داده شود. ویرایش‌های متعدد و به‌روزرسانی‌های مکرر کتاب آن را با آخرین تغییرات قوانین و مقررات منطبق ساخته است. علاوه بر جامعه دانشگاهی، این کتاب برای وکلا، قضات و دست‌اندرکاران تجارت نیز منبعی ارزشمند به شمار می‌رود. در کتاب «حقوق تجارت - شرکت‌های تجاری جلد دوم» دکتر ربیعا اسکینی، تأکید ویژه‌ای بر مفاهیم شخصیت حقوقی و تشکیل شرکت‌های سهامی شده است. نکات کلیدی مورد تأکید عبارت‌اند از: شخصیت حقوقی شرکت سهامی: استقلال شخصیت حقوقی: شرکت‌های سهامی دارای شخصیت حقوقی مستقل از سهامداران خود هستند. این استقلال، به شرکت قدرت می‌بخشد و آن را قادر می‌سازد تا به طور مستقل از شرکا، حقوق و تکالیف خود را داشته باشد. زمان ایجاد شخصیت حقوقی: شخصیت حقوقی شرکت‌های سهامی به محض ثبت شرکت در مرجع ثبت شرکت‌ها به رسمیت شناخته می‌شود. البته دیدگاه‌های مختلفی در مورد زمان دقیق ایجاد شخصیت حقوقی شرکت وجود دارد. ویژگی‌های شخصیت حقوقی: شرکت تجاری، همانند شخص حقیقی، دارای نام، تابعیت، اقامتگاه و اهلیت است. با این حال، تفاوت‌هایی نیز وجود دارد؛ برای مثال، شرکت تجاری فاقد روح، وجدان و احساس است و نمی‌تواند دارای حقوق و وظایفی باشد که ذاتاً فقط انسان می‌تواند دارا باشد، مانند حقوق و وظایف ابوت. آثار شخصیت حقوقی: شخصیت حقوقی مستقل به شرکت اجازه می‌دهد که دارایی، تعهدات، و اهلیت خاص خود را داشته باشد. این ویژگی به شرکت استقلال مالی و حقوقی می‌دهد و مسئولیت سهامداران را محدود به آورده آن‌ها می‌کند. تشکیل شرکت سهامی: ماهیت شرکت سهامی: شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن‌هاست. این نوع شرکت‌ها به‌عنوان شرکت سرمایه شناخته می‌شوند. انواع شرکت سهامی: شرکت‌های سهامی به دو دسته «سهامی عام» و «سهامی خاص» تقسیم می‌شوند. تفاوت سهامی عام و خاص در تأمین سرمایه: شرکت سهامی عام: مؤسسان بخشی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تأمین می‌کنند. شرکت سهامی خاص: تمام سرمایه شرکت در زمان تأسیس منحصراً توسط مؤسسان تأمین می‌شود. تشریفات قانونی: تشکیل شرکت‌های سهامی مستلزم رعایت قواعد و تشریفات مندرج در قانون تجارت است. ثبت شرکت به عنوان اقدام نهایی در تأسیس شرکت، تمامی شرایط تشکیل و از جمله شرایط شکلی را کامل می‌کند. مراحل تشکیل و ثبت: قصد و نیت: شرکت از زمانی تشکیل می‌شود که دو یا چند نفر قصد تشکیل آن را داشته باشند. تامین سرمایه: تأمین سرمایه مورد نیاز شرکت، که می‌تواند به صورت آورده نقدی یا غیر نقدی باشد، از شروط لازم برای تشکیل شرکت است. فعالیت تجاری: اشتغال به فعالیت تجاری (که مصادیق آن در ماده 2 قانون تجارت منعکس شده) از ضروریات تشکیل شرکت است. در شرکت سهامی، حتی اگر موضوع فعالیت غیربازرگانی باشد، به صرف شکل، تجاری تلقی می‌شود. مدارک مورد نیاز (در سهامی عام): طرح اعلامیه پذیره‌نویسی، اظهارنامه تکمیل‌شده، طرح اساسنامه، مدارک هویتی مؤسسین، گواهی بانکی پرداخت حداقل 35٪ از 20٪ سرمایه تعهد شده، مجوزهای لازم از مراجع ذی‌ربط و سازمان بورس و اوراق بهادار، و تکمیل فرم تعیین نام از جمله مدارک ضروری هستند. این نکات نشان می‌دهند که جلد دوم کتاب دکتر اسکینی، بر جنبه‌های بنیادین شرکت‌های سهامی، به‌ویژه استقلال حقوقی و فرایند پیچیده و دقیق تشکیل آن‌ها، تمرکز دارد. 

خواندن کتاب «حقوق تجارت - شرکت‌های تجاری جلد دوم» را به چه کسانی توصیه می‌کنیم؟

دانشجویان رشته حقوق در مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری که درس «حقوق تجارت» و به‌ویژه مبحث شرکت‌های سهامی را می‌گذرانند؛ این کتاب یکی از منابع اصلی و جامع آموزشی دانشگاهی در این حوزه است. داوطلبان آزمون‌های حقوقی مانند وکالت، قضاوت، سردفتری و آزمون‌های ارشد و دکتری، زیرا مباحث کتاب مطابق با سرفصل‌های امتحانی و نیازهای این آزمون‌ها تدوین شده و مورد استفاده طراحان سؤال قرار می‌گیرد. وکلا، قضات، مشاوران حقوقی و فعالان حوزه تجارت که در عمل با مسائل حقوقی شرکت‌های سهامی و مقررات مربوط به آن‌ها سر و کار دارند و نیازمند مرجعی دقیق، به‌روز و تحلیلی هستند. پژوهشگران و علاقه‌مندان به حقوق شرکت‌ها که به دنبال مطالعه تطبیقی، تحلیل مواد قانونی، بررسی رویه قضایی و آشنایی با دیدگاه‌های سایر حقوقدانان در زمینه شرکت‌های تجاری هستند. این کتاب به دلیل تشریح کامل مباحث، نظم موضوعی، استناد به مواد قانونی، و بیان نکات کاربردی و تحلیلی، برای هر کسی که به صورت تخصصی یا حرفه‌ای با حقوق شرکت‌های تجاری در ایران سروکار دارد، اثری ضروری و ارزشمند است.