پایاب شکیبایی: برداشت‌هایی از هشت سال وزارت کتابی از محمدجواد ظریف، وزیر سابق امور خارجه ایران، است که در آن تجربیات، چالش‌ها و فرصت‌های دوران مسئولیتش در سیاست خارجی ایران بررسی شده است. ظریف در این کتاب تلاش کرده است تا با نگاهی موشکافانه و انتقادی، روند تصمیم‌گیری‌های دیپلماتیک را تحلیل کند و رهنمودهایی برای آینده ارائه دهد. این کتاب علاوه بر روایت تاریخ دیپلماسی ایران، بر ضرورت درک عمیق از ظرفیت‌ها و محدودیت‌های کشور در عرصه بین‌المللی تأکید دارد.

درباره کتاب پایاب شکیبایی

پایاب شکیبایی از شش بخش (دفتر) تشکیل شده است:
1. بازگشت به وزارت امور خارجه – مروری بر آغاز دوباره فعالیت ظریف در وزارت خارجه و چالش‌های اولیه.
2. وزارت امور خارجه: نگاهی از درون – بررسی عملکرد، ساختار، و محدودیت‌های این نهاد.
3. رابطه با نهادهای زمامداری – تعامل وزارت خارجه با دیگر نهادهای تصمیم‌گیر در ایران.
4. چهارچوب روابط خارجی – تحلیل سیاست خارجی ایران در سطح جهانی.
5. پیوند با همسایگان و جنوب جهانی – تأکید بر اهمیت روابط منطقه‌ای و همکاری‌های بین‌المللی.
6. ایران و قدرت‌های بزرگ – بررسی روابط با کشورهای تأثیرگذار، از جمله مذاکرات هسته‌ای.
ظریف در کتاب، جهان پس از جنگ سرد را فضایی پرتنش و پیچیده توصیف می‌کند که در آن رقابت قدرت‌ها شدیدتر شده است. او معتقد است که ایران برای به دست آوردن جایگاه شایسته در این دوران گذار، نیازمند شناخت دقیق از ظرفیت‌های خود و اتخاذ رویکردی واقع‌بینانه در سیاست خارجی است. او همچنین به چالش‌های داخلی در فرآیند تصمیم‌گیری‌های دیپلماتیک اشاره می‌کند و بر ضرورت شفافیت، صداقت و اجماع ملی تأکید دارد.
در پایان، سخن پایانی و هشت پیوست نیز ارائه شده که شفافیت و صداقت نویسنده را برجسته می‌کند. ظریف دوران وزارت خود را ترکیبی از «خندان لبی و خونین جگری» می‌داند اما به نسل آینده امید دارد و این کتاب را بستری برای بررسی و نقد سیاست خارجی ایران می‌بیند.

خواندن کتاب پایاب شکیبایی را به چه کسانی توصیه می‌کنیم

این کتاب برای پژوهشگران، دانشجویان علوم سیاسی و روابط بین‌الملل و علاقه‌مندان به سیاست خارجی ایران مفید است. همچنین، برای افرادی که به بررسی تصمیم‌گیری‌های دیپلماتیک، مذاکرات هسته‌ای و تعاملات بین‌المللی ایران علاقه دارند، پایاب شکیبایی منبعی ارزشمند خواهد بود.