نمایشنامه بلند «من اسیر زندهام» تازهترین اثر منتشر شده از عبدالحی شماسی در آستانه شصتسالگی اوست. نمایشنامهای بر مبنای زندگی مرحوم سید علیاکبر ابوترابی که به طور مشخص به دورهای خاص از برهه زمانی اسارت وی در زندانهای رژیم بعث عراق اشاره دارد…
شماسی که نگارش مجموعه نمایشنامههای متعدد و در سبکهای مختلف را در کارنامه کاری خود دارد، در این نمایشنامه بلند به سراغ تلفیقی از چند سبک نوشتاری برای ایجاد فضای تصویری در ذهن خوانندگان خود رفته است. او برایناساس در کنار نثر ساده، شیرین و البته جاندار و زنده این نمایشنامه؛ در ترکیب ساختاری آن از فن قلب یک فضای نمایشی به فضایی دیگر و حلول یک موقعیت دراماتیک در دل موقعیتی دیگر بدون داشتن هیچ ارتباط ارگانیک با هم بهره برده است.
بر همین مبنا است که شخصیتمحوری این نمایشنامه، یعنی سید علیاکبر ابوترابی در ذهن خود که بهصورت تصویر بر صحنه نمایش عبور میکند، فضاهای متعددی از اسارت را بهپیش چشم مخاطبش میکشد. شماسی از یک سو بدکاری و ظلم نیروهای بعث با اسرای ایرانی که به شیوهای رئال و بهدوراز حب و بغضهای رایج در ادبیات و نمایش و سینمای دفاع مقدس را در قالب ترسیم صحنه در متن خود وارد کرده است و از سوی دیگر سعی کرده تا بستری کاملاً طبیعی و قابلدرک برای ترسیم میزانسنهای نمایشی خلق کند.
شاید از همین روست که گاهی در این متن نمایشی با صحنههای و دیالوگهایی بسیار رئال و طبیعی روبروییم و گاه با فضاهای سورئال که البته بر مبنای یک حادثه واقعی (به اذعان نویسنده) در متن گنجانده شدهاند.
یکدیگر از ویژگیهای این متن نمایشی، استفاده هنرمندانه نویسنده از تعداد قابلتوجهی شخصیت نمایشی است، بهطوریکه در این متن 48 شخصیت انسانی، دارای نقش مشخص و تعریف شدهاند که بهتدریج واردی فضای نمایش شده و هر یک بهاندازه خود به نقشآفرینی میپردازند. جالبتر اینکه هیچکدام از این شخصیتها زننده و نچسب و غیرواقعی نبوده و مخاطب میتواند شخصیت هر یک از آنها را از پس پرده کلامشان حس کند.
در کنار تمامی این موارد، شاید شاهبیت این نمایش را بتوان در خلق تصویری بهغایت واقعی از سید آزادگان، مرحوم سید علیاکبر ابوترابی دانست. شخصیتی که در این متن تنها دیالوگهای هنرمندانه منسوب به وی است که او را به شیواترین شکل ممکن پیش چشم و در ذهن مخاطب ترسیم میکند. هم قامت نحیفش را و هم استواری کلامش را.
شماسی در این نمایشنامه با اشرافی قابلتوجه به شخصیت مرحوم ابوترابی حتی کوچکترین ریزهکاریهای رفتاری و شخصیتی وی را برای ساختن دیالوگهای منسوب به او فراموش نکرده و شاید از همین منظر است که استفاده مکرر او از برخی کلمات و اصطلاحاتی که در ادبیات ابوترابی تثبیت شده است به مدد وی آمده تا بتواند چهرهای طبیعی و بسیار قابلدرک از او را پیش چشم مخاطب به تصویر
کلیه حقوق این سایت متعلق به کتابفروشی آنلاین «کتابخون» میباشد.
2020 © Copyright - almaatech.ir