کتاب "جستارهایی در فیزیک معاصر" کتابی است به قلم استاد "مهدی گلشنی"، فیزیک‌دان، نظریه‌پرداز، پژوهشگر و مترجم ایرانی که از چهره‌های ماندگار علم فیزیک در ایران بوده و به طور پیوسته در فرهنگستان علوم کشور عضویت داشته است. این استاد سرشناس فیزیک و مدافع نظریهٔ علم دینی، در سمت‌های مختلفی به تدریس و فعالیت مشغول بوده و جوایز و عناوین متعددی را نیز به سبب فعالیت‌های ارزشمند و گسترده، از آن خود نموده است.
کتاب پیشرو تحت عنوان "جستارهایی در فیزیک معاصر" که در دویست و سی و چهار صفحه توسط استاد "مهدی گلشنی" به رشتهٔ تحریر درآمده و به همت انتشارات علم به عرصهٔ چاپ رسیده است، مطالبی را بررسی می‌کند که برای هر فرد علاقه‌مندی به فیزیک معاصر جالب‌توجه خواهد بود. در این کتاب به این مسئله پرداخته می‌شود که چرا برخی از نامی‌ترین چهره‌های فیزیک معاصر همچون آلبرت اینشتین، ماکس پلانک، استیون واینبرگ و ادوارد ویتن، هدف خود از مطالعهٔ فیزیک را، درک جهان و کائنات معرفی کرده‌اند؛ و چرا باوجوداینکه چنین چهره‌هایی هدف خود را از دنبال‌کردن فیزیک، این چنین معرفی کرده‌اند، این دیدگاه در میان اکثریت فیزیک‌دانان غالب نبوده و از فیزیک صرفاً به‌عنوان وسیله‌ای جهت بهره‌کشی از طبیعت و تسلط به آن استفاده می‌شود.
یکی دیگر از موارد اساسی که در این کتاب مطرح می‌شود این است که چرا با وجود پرداخته شدن به بحث‌های بنیادی توسط نخبگان فیزیک در عصر ما، این بحث‌ها در دانشگاه‌های ما جایی ندارند و برخلاف دانشگاه‌های غربی که در آن میان فیزیک، کیهان‌شناسی و فلسفه پلی زده شده، این اتفاق در کشور ما رخ نداده است.

در بخشی از کتاب می خوانیم:

وقتی در نیمه اول قرن بیستم نظریه کوانتوم استاندارد تکوین یافت، بینش پوزیتیویستی بر دیدگاه فیزیک‌دانان حاکم بود و صرف تطبیق پیش‌بینی‌های این نظریه با تجارب برای آنها کفایت می‌کرد، و دیگر فهم ساختار طبیعت برای غالب آنها مطرح نبود. این روند ادامه یافته است. در اینجا چند سؤال مطرح می‌شود: 
 1- چرا درحالی‌که برخی از سرآمدان فیزیک معاصر، نظیر پلانک، اینشتین، واینبرگ، و ویتن غرض از تعقیب فیزیک را فهم جهان طبیعت دانسته‌اند، این هدف توسط غالب فیزیک‌دانان معاصر دنبال نمی‌شود، و صرفاً از فیزیک به‌عنوان ابزار پیش‌بینی و سواری‌گرفتن از طبیعت استفاده می‌کنند؟
 2- چرا درحالی‌که در زمان ما برخی از نخبگان فیزیک به بحث‌های بنیادی در این حوزه پرداخته‌اند، این گونه بحث‌ها در دانشگاه‌های ما مطرح نیستند؟
 3- چرا درحالی‌که در برخی از دانشگاه‌های مهم غرب مباحثه و تعامل بین فلاسفه و فیزیک‌دانان و کیهان‌شناسان براه افتاده است، در محیط ما این نسیم مثبت نادیده گرفته شده است؟ هدف این کتاب جلب نظر فیزیک‌دانان و کیهان‌شناسان ما به افکار انقلابی مطرح شده در غرب در سه دهه اخیر است.