فروشندهٔ دورهگرد رمانی از پیتر هاندکه نویسندهٔ معروف اتریشی برندهٔ جایزهٔ نوبل ادبیات است. این رمان که در سال 1967 منتشر شد یک رمان جنایی است که با رعایت همهٔ قواعد این ژانر. داستان یک قتل که تمام داستانهای قتل دیگر را در خود خلاصه کرده است. همانطور که از نامش هم پیداست قهرمان داستان یک فروشندهٔ دورهگرد است. او همه چیز را مشاهده میکند. کوچکترین وقایع را ثبت میکند. او شاهدی است که همهجا هست. خوانندهٔ این داستان که در تمام قسمتهای داستان پیشرو است خود به شاهدی تبدیل میشود که هیچچیز از نباید از نگاهش پنهان بماند. خواننده نمیتواند به هیچ راهحل قطعی ای دست یابد چرا که هیچ راهحل قطعی ای وجود ندارد.
هاندکه مرتب از طنز و کنایه استفاده میکند حتی وقتی صحبت از جسدی است. سبک نوشتاری او منحصر به خودش است. او از معمانویسی، کدگذاری، تصویرپردازی و پیچیدگی با سادهترین کلمات و موقعیتها استفاده میکند. برای درک آثار او باید به کوچکترین چیزها توجه کرد؛ مانند ویرگول و یا ایتالیکها. او گاهی مانند یک فیلمنامهنویس عمل میکند. این سبک منحصربهفرد او نتیجهٔ نگاه خاص او به کلمات و ادبیات است.
فروشنده دورهگرد رمان سوم نویسندهٔ اتریشی، پتر هاندکه است که پس از «زنبورها» منتشر شد. این اثر، داستانی جنایی است؛ داستان قتلی که عناصر تمام داستانهای جنایی ممکن را در خود جایداده است. هر جمله این کتاب یک داستان است. قهرمان داستان، فروشندهای دورهگرد است. او همه چیز را مشاهده و کوچکترین اتفاقات را ثبت میکند. او شاهدی است که در همهجا حضور دارد.
هاندکه در ابتدای هر فصل داستان توضیحی دربارهٔ روند ماجرا دارد. توضیحی که شاید بهظاهر خشک و گزارش گونه برسد؛ اما او بامهارت زیادی شما را از این گزارش به درون داستان میکشاند و گرفتارتان میکند: «غریبه است، اما نه به معنای مثبتِ آن: غریبهای است که مثل بلا بر سر آنها نازل میشود. وقتی حرف میزند، فقط در زمان حال و از زمان حال حرف میزند؛ مثلاً چیزی برای نوشیدن سفارش میدهد یا سلام میکند. صحبتکردنش فقط بخشی از پیشرویاش به جلوست. معلوم است که چیزی میخواهد. مثل فروشندههای دورهگرد رفتار میکند. شاید فروشندهٔ دورهگرد است. وقتی داستان آغاز میشود برای کسی که وارد شده است همه چیز، هر چیزی که خودش را در دیدرسِ او قرار میدهد، در نهایتِ نظم است. این نظم آنقدر توی چشم میخورد که تکتک شمرده میشود. نظمی در نهایتِ وسواس.»
این کتاب را به دوستداران رمانهای معماگونه و شاهکارهای ادبی دنیا پیشنهاد میکنیم.
توصیفِ نظم فقط به این درد میخورد که بشود بینظمیای را توصیف کرد که با اولین جنایت به وجود میآید. در همان توصیفِ نظم، جملههایی هست که بهرغم هماهنگیِ واضح با جملههای دیگر، بعداً به همان خوبی با بینظمیِ آینده همخوانی دارند.
نظم مثل فنری تا لحظهٔ از جا دررفتن پیش میرود. توصیف همهٔ اشیا چنان رنگ و بوی روزمرگی دارد که بهضرورت خودبهخود این پرسش پیش میآید که این روزمرگی تا کی بنا دارد دوام بیاورد. واقعیت روزمره آنقدر بینقص است که بالاخره جایی از هم خواهد پاشید.
اکنون قتلْ این واقعیت را درهم میشکند. قتل در زمان و مکانی اتفاق میافتد که ظاهراً همه چیز روند عادی خود را طی میکرده است.
برای اینکه اثرِ ازهمپاشیدگی بیشتر شود آن اتفاق نقاب واقعهای طبیعی را بر چهره نمیزند، بلکه در همان لحظهٔ وقوع عملی غیرطبیعی، وحشیانه، از بیرون تحمیلشده و عمدی به نظر میآید.
شاهدانِ عینی که در آن لحظه هنوز غرق در واقعیتِ روزمره بودهاند متوجه قتل میشوند.
کلیه حقوق این سایت متعلق به کتابفروشی آنلاین «کتابخون» میباشد.
2020 © Copyright - almaatech.ir