کتاب «صلح امام حسن علیه‌السلام» اثر استاد شهید مرتضی مطهری، بخشی مستقل از کتاب «سیری در سیره ائمه اطهار» است که به درخواست علاقه‌مندان به صورت جداگانه منتشر شده است. این کتاب حاصل دو جلسه بحث و انتقاد در انجمن اسلامی پزشکان در دهه 1350 و پیش از انقلاب اسلامی است که به تحلیل تاریخی و فقهی موضوع صلح امام حسن (ع) می‌پردازد. این کتاب با زبان روان و استدلالی، برای علاقه‌مندان به تاریخ اسلام، سیره اهل بیت، و مباحث فقهی و سیاسی بسیار مفید است و تصویری دقیق و مستند از یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخ اسلام ارائه می‌دهد.

درباره کتاب «صلح امام حسن علیه‌السلام»

در این اثر، استاد مطهری شرایط سیاسی و اجتماعی زمان امام حسن (ع) را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که صلح امام حسن علیه‌السلام نه تنها یک تسلیم ساده نبود، بلکه قراردادی بود که به نفع جبهه امام حسن تنظیم شده بود و معاویه آن را نقض کرد. این صلح زمینه‌ساز قیام امام حسین (ع) شد، زیرا لازم بود امام حسن مدتی کناره‌گیری کند تا ماهیت واقعی امویان آشکار شود و قیام بعدی از نظر تاریخی موجه باشد. کتاب با تحلیل دقیق تاریخی، به موضوعات مهمی چون جایگاه صلح در اسلام، موارد جهاد در فقه شیعه، صلح حدیبیه، تفاوت شرایط زمان امام حسن و امام حسین (ع)، و مواد قرارداد صلح می‌پردازد. همچنین پرسش و پاسخ‌هایی درباره این موضوعات دارد که به روشن شدن ابعاد مختلف صلح کمک می‌کند. از نکات مهم کتاب این است که استاد مطهری نشان می‌دهد صلح امام حسن (ع) یک نرمش قهرمانانه و استراتژیک بوده است نه نشانه ضعف، و این تصمیم در چارچوب فقهی و تاریخی اسلام قابل توجیه است. وی همچنین به نقد برخی برداشت‌های سطحی و متناقض درباره روحیه امام حسن و امام حسین می‌پردازد و تأکید می‌کند که شرایط زمان و اهداف هر دو قیام متفاوت بوده است.

خواندن کتاب «صلح امام حسن علیه‌السلام»را به چه کسانی توصیه می‌کنیم؟

علاقه‌مندان به تاریخ اسلام و سیره اهل بیت که می‌خواهند تحلیل تاریخی و فقهی دقیق و مستندی درباره واقعه صلح امام حسن (ع) داشته باشند و پرسش‌های رایج درباره این موضوع را پاسخ‌گو باشند. دانشجویان و پژوهشگران علوم دینی، کلام و فقه که به دنبال درک عمیق‌تر مفاهیم جهاد، صلح و شرایط سیاسی دوران امام حسن (ع) هستند و می‌خواهند تفاوت‌های مهم میان قیام امام حسن و امام حسین (ع) را بفهمند. مدرسان و فعالان فرهنگی دینی که می‌خواهند با استناد به مباحث مستدل و روشن استاد مطهری، شبهات و برداشت‌های نادرست درباره صلح امام حسن را رفع کنند. عموم مخاطبان علاقه‌مند به مباحث تاریخی و سیاسی اسلام که به دنبال کتابی روان، مستند و تحلیلی درباره یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخ اسلام می‌گردند. این کتاب با زبانی ساده و استدلالی، به بررسی شرایط زمان امام حسن، مواد صلحنامه، و تفاوت‌های شرایط سیاسی و اجتماعی دوران امام حسن و امام حسین می‌پردازد و نشان می‌دهد که صلح امام حسن یک نرمش قهرمانانه و استراتژیک بوده است، نه نشانه ضعف یا روحیه صلح‌طلبی صرف.