ژنرال چشم آبی - بازخوانی زندگی سپهبد نادر جهانبانی

جهانبانی را مشهورترین خلبان نیروی هوایی عصر پهلوی دوم و حتی فرمانده یا جانشین نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی ایران نیز معرفی کرده‌اند. مباحث و موضوعاتی درباره او طرح می‌شود که زمینه‌ساز به‌وجودآمدن شهرتی بسیار فراتر از جایگاه حقیقی و تاریخی است که تاکنون یک خلبان در ارتش شاهنشاهی ایران به دست آورده بود. داستان جهانبانی را به گونه باز تعریف کرده‌اند که به دلایل مختلفی از جمله داشتن چشمان آبی موضوعی که هنوز برای ایرانیان به‌عنوان یک گزینه برتری برای انتخاب محسوب می‌شود دوری از سیاست، داشتن ظاهری مقتدر و جذاب، جایگاه یک ابر نظامی خاص و ورزیده به اذهان مخاطبان متبادر شود. ازاین‌رو تعداد افرادی که او را نماد برترین نیروی نظامی در ارتش شاهنشاهی می‌دانند قابل‌توجه است. کتاب «ژنرال چشم‌آبی؛ بازخوانی زندگی سپهبد نادر جهانبانی» نوشته شاداب عسگری و مرضیه یادگاری توسط انتشارات شهید کاظمی چاپ شده است.

درباره کتاب ژنرال چشم‌آبی

نادر جهانبانی یکی از تیمساران حکومت پهلوی است که در شب 22 بهمن 1357 دستگیر و در اولین ماه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در دادگاه‌های انقلاب اسلامی محاکمه و اعدام شد. زندگانی این سپهبد ارتش شاهنشاهی که از وی به‌عنوان «ژنرال چشم‌آبی» نیز یاد می‌شود، منشأ میزان قابل‌توجهی از مطالب و گفته‌های گوناگون و متضاد شده است که تعیین صحت‌وسقم بسیاری از آنان دشوار است. 
از مهم‌ترین روایت‌هایی که درباره او مطرح است می‌توان به تشکیل گروه آکروجت تاج طلایی در نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی اشاره داشت. عبور از زیر پل سفید اهواز توسط یک فروند هواپیمای جنگنده که بدون تردید می‌تواند اقدام پروازی بسیار محیرالعقولی در تاریخ هوانوردی جهان محسوب شود، گریز از چنگال دشمن که مرتبط با پرواز جهانبانی و تحت محاصره قرارگرفتن وی توسط جنگنده‌های عراقی در سال 348 تا 1350 درگیری‌های مرزی ایران و عراق است، و در ادامه پرواز نادر جهانبانی و بغداد بدون کسب مجوز از پادشاه و فرار او از چنگ خلبانان عراقی با بهره‌گیری از مهارت خاص و نبوغ خارق‌العاده‌اش در حوزه پروازی و بازگشت به ایران، از دیگر مواردی است که بر سر زبان‌ها، سایت‌ها و شبکه‌های مجازی زیاد به آن اشاره می‌شود.
فصل اول این کتاب «خاندان جهانبانی» نام دارد. این فصل به معرفی خاندان جهانبانی به طور مشخص، پدر و برادرانش می‌پردازد و چگونگی تولد، تحصیلات و اعزام نادر به دانشگاه خلبانی اتحاد جماهیر شوروی سابق را موردتوجه و بررسی قرار می‌دهد.
فصل دوم که «وقایع خدمتی نادر جهانبانی از ابتدا تا انتها» نام دارد، در برگیرنده سیر خدمتی وی در نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی و همچنین بازخوانی اقدامات خاص منتسب به اوست. اقداماتی که وی را در قالب یک اسطوره بی‌بدیل در تاریخ نیروی هوایی ایران، منطقه و حتی جهان معرفی می‌کند. ازاین‌رو تمام این روایت‌هایی که پیرامون او در این حوزه مطرح شده مورد تفکیک و بررسی کارشناسانه قرار گرفته است.

در بخشی از کتاب «ژنرال چشم‌آبی» می‌خوانیم

در ارتباط عبور از زیر پل اهواز توسط جهانبانی، عکس موردنظر تعلق دارد به یکی از خلبانان نیروی هوایی شوروی به نام «والنتین پیروالوف» که در تاریخ 4 ژوئن 1965، یک فروند میگ 17 را در زیر دهانه مرکزی پل واقع در رودخانه «اوب» در شهر «نووسیبیرسک» پرواز داد. روز گرم و آفتابی بود، ساحل مملو از مسافران بود و افسران ستاد منطقه در میان آن‌ها بودند. ناگهان هواپیما مانند یک پیکان نقره‌ای به سمت دهنه جلوی پل هجوم آورد و در ادامه، به سمت بالا و آسمان صعود کرد.