کتاب «فرزند ایران» نوشته میر جلال‌الدین کزازی، داستانی بلند بر پایه سرگذشت فردوسی، شاعر بزرگ ایرانی و شاهنامه‌پژوه برجسته است. این کتاب با زبانی هنری و نزدیک به زبان شاهنامه، زندگی فردوسی را به شکلی داستانی و پژوهشی روایت می‌کند. محتوای کتاب: روایت زندگی فردوسی از تولد در باژ تا دوران فعالیت‌های ادبی و فرهنگی‌اش، استفاده از منابع سه‌گانه: بخش‌هایی از شاهنامه که فردوسی درباره خود گفته، افسانه‌ها و روایت‌های کهن درباره فردوسی و شاهنامه، و بخش‌هایی که نویسنده با تخیل و پندار خود برای پیوند دادن بخش‌های مختلف زندگی فردوسی افزوده است، شروع داستان از دربار سلطان محمود غزنوی در غزنه و سفر فردوسی از توس به دربار برای تقدیم شاهنامه، شرح دقیق فضای تاریخی، فرهنگی و اجتماعی زمان فردوسی و درونیات قهرمانان داستان، زبانی نزدیک به زبان کهن فارسی و استفاده از واژه‌های پارسی سره، اما با جملات کوتاه‌تر و ساده‌تر نسبت به آثار پیشین کزازی و شرح و بسط کامل موقعیت‌ها و شخصیت‌ها با فضاسازی دقیق و پرداخت به درونیات فردوسی و اطرافیانش. کتاب «فرزند ایران» برای علاقه‌مندان به ادبیات کلاسیک فارسی، شاهنامه، فرهنگ و تاریخ ایران و همچنین کسانی که به داستان‌های تاریخی و زندگی‌نامه‌ای با زبانی فاخر و پژوهشی علاقه دارند، توصیه می‌شود. این کتاب به عنوان اثری منحصربه‌فرد، زندگی فردوسی را از دریچه‌ای نو و پژوهش‌محور بازگو می‌کند و با ترکیب داستان و تحقیق، تصویری زنده و مستند از این شاعر بزرگ ایرانی ارائه می‌دهد.

درباره کتاب «فرزند ایران»

کتاب «فرزند ایران» نوشته میر جلال‌الدین کزازی به بررسی زندگی فردوسی و سرگذشت شاهنامه می‌پردازد و در آن به افسانه‌های مختلفی که درباره فردوسی و شاهنامه ساخته شده‌اند اشاره می‌کند. این افسانه‌ها بیشتر بر پایه شور و دلبستگی مردم و خیال‌پردازی‌های شاهنامه‌خوانان شکل گرفته‌اند و اغلب با منابع تاریخی و متن شاهنامه همخوانی ندارند. از جمله افسانه‌های مطرح شده در این کتاب می‌توان به این موارد اشاره کرد: داستان راه یافتن نسخه پهلوی شاهنامه از تیسفون به حجاز، حبشه، هند و سپس بازگشت آن به ایران به دست یعقوب لیث. روایت رویارویی فردوسی با سه سراینده دربار غزنویان (عنصری، فرّخی و عسجدی)، داستان فرار فردوسی به بغداد، هند، طبرستان یا قهستان پس از نوشتن هجونامه‌ای علیه سلطان محمود. افسانه پیشکش کردن شاهنامه به سلطان محمود به دلیل نیازمندی او برای فراهم آوردن جهیزیه دخترش. روایت فرستادن پیشکشی که سلطان محمود به فردوسی وعده داده بود، اما به جای پول زر، پول سیمین فرستاده شد و فردوسی آن را به فقرا بخشید و سپس پشیمانی سلطان محمود و همزمانی رسیدن پاداش زر با مرگ فردوسی. کتاب همچنین به نقد و بررسی این افسانه‌ها می‌پردازد و بسیاری از آن‌ها را فاقد سند و ناسازگار با منابع تاریخی می‌داند، اما برخی روایت‌ها را با توجه به شواهد تاریخی تا حدی قابل قبول می‌داند، مانند سفر فردوسی به غزنه و کشمکش‌های او با سلطان محمود. در کل، «فرزند ایران» تلاش می‌کند سره را از ناسره جدا کند و زندگی فردوسی را از افسانه‌های ساخته شده پاک‌سازی کرده و بر اساس منابع معتبر تاریخی و ادبی بازگو کند.

خواندن کتاب کتاب «فرزند ایران» را به چه کسانی توصیه می‌کنیم؟

علاقه‌مند به فرهنگ، ادب و تاریخ ایران به ویژه زندگی و آثار فردوسی و شاهنامه هستند. دانش‌پژوهان، دانشجویان و علاقه‌مندان به ادبیات فارسی می‌خواهند با روایتی پژوهشی و هنری از زندگی فردوسی آشنا شوند. دوستداران داستان‌های تاریخی و زندگی‌نامه‌ای که به دنبال اثری فاخر با زبانی ادبی و نزدیک به زبان کهن فارسی هستند، هرچند کتاب نیازمند دقت و تمرکز در خواندن است. کسانی که می‌خواهند با ترکیبی از منابع تاریخی، افسانه‌ها و تخیل نویسنده، تصویری جامع و نو از فردوسی و زمانه او به دست آورند. مخاطبانی که به دنبال تجربه‌ای متفاوت در داستان‌نویسی ایرانی هستند و می‌خواهند با گونه‌ای نوین از داستان‌نویسی آشنا شوند که پژوهش و هنر را در هم آمیخته است. این کتاب برای همه کسانی که می‌خواهند زندگی فردوسی را فراتر از روایت‌های ساده و افسانه‌ای بشناسند و با نثری فاخر و پژوهش‌محور به فرهنگ و ادب ایران نزدیک شوند، مناسب است.