زندگی روزمره‌ی تهی‌دستان شهری

کتاب «زندگی روزمره‌ی تهی‌دستان شهری» نوشته علیرضا صادقی، پژوهشی جامعه‌شناختی و میدانی است که به بررسی زندگی روزمره تهیدستان شهری در ایران، به ویژه در تهران و حاشیه‌های آن، در سال‌های 1390 تا 1392 می‌پردازد. این کتاب برای مطالعه جامعه‌شناسان، فعالان اجتماعی و کسانی که به مسائل اقتصادی و اجتماعی طبقات پایین شهری علاقه‌مندند، منبع مهمی است که زندگی واقعی و مقاومت‌های روزمره تهیدستان شهری را در بستر تغییرات اقتصادی و سیاسی ایران به تصویر می‌کشد.

درباره کتاب «زندگی روزمره‌ی تهی‌دستان شهری»

این کتاب به تحلیل زیست اجتماعی، اقتصادی و سیاسی این قشر در دوره پس از انقلاب اقتصادی ایران می‌پردازد و نشان می‌دهد چگونه تهیدستان شهری در مواجهه با سیاست‌های نئولیبرالی و اقتصاد بازار آزاد، با فعالیت‌های روزمره و غیررسمی، مقاومت‌های آرام و پراکنده‌ای برای بقا و تأمین معیشت خود شکل داده‌اند. مباحث اصلی کتاب شامل تعاریف مفاهیمی مانند نئولیبرالیسم، غیررسمی‌سازی و پیشروی آرام است و سپس به نقش خیریه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد در حمایت از تهیدستان و مناسبات آن‌ها با این گروه پرداخته می‌شود. همچنین کتاب به چگونگی مقاومت تهیدستان در برابر افزایش هزینه‌های خدمات شهری، بازار خودمانی، کسب‌وکارهای خیابانی مانند پیک‌های موتوری و تلاش‌های آن‌ها برای حفظ حداقلی معیشت می‌پردازد. نویسنده نشان می‌دهد که این مقاومت‌ها نه لزوماً شکل اعتراض مستقیم دارند و نه تسلیم مطلق، بلکه ترکیبی دو وجهی از تسلیم و خیزش اعتراضی‌اند. کتاب در هفت فصل تنظیم شده است که هر فصل جنبه‌ای از سیاست‌های روزمره و مقاومت‌های تهیدستان را در برابر دولت نئولیبرال پوپولیست به تصویر می‌کشد. این اثر به عنوان یکی از معدود پژوهش‌های جدی، منسجم و به‌روز درباره زندگی فرودستان شهری ایران شناخته می‌شود و توسط استادان جامعه‌شناسی مانند آصف بیات نیز مورد توجه قرار گرفته است.

خواندن کتاب «زندگی روزمره‌ی تهی‌دستان شهری» را به چه کسانی توصیه می‌کنیم؟

جامعه‌شناسان و پژوهشگران علوم اجتماعی که می‌خواهند با رویکردی میدانی و دقیق به زیست روزمره تهیدستان شهری و مقاومت‌های غیررسمی و آرام آن‌ها در برابر سیاست‌های نئولیبرالیسم و اقتصاد بازار آزاد بپردازند. فعالان اجتماعی و سیاست‌گذاران که به دنبال درک بهتر وضعیت معیشتی و چالش‌های تهیدستان شهری و نقش سازمان‌های مردم‌نهاد و خیریه‌ها در این زمینه هستند. دانشجویان و اساتید دانشگاه که به مطالعات شهری، فقر، نابرابری و سیاست‌های اقتصادی در ایران علاقه دارند و می‌خواهند تصویری جامع و به‌روز از زندگی فرودستان شهری در دهه 90 خورشیدی داشته باشند. کسانی که به مطالعات تطبیقی و تحلیلی درباره سیاست‌های نئولیبرالی و مقاومت‌های روزمره علاقه‌مندند و می‌خواهند نمونه‌ای از این پدیده‌ها را در جامعه ایران ببینند. همچنین این کتاب برای خوانندگانی که به مطالعات فرهنگی و سیاسی طبقات پایین جامعه و تعامل آن‌ها با دولت‌های پوپولیست و اقتصاد بازار آزاد توجه دارند، منبع ارزشمندی محسوب می‌شود. به طور خلاصه، این کتاب برای هر کسی که می‌خواهد فهم عمیق‌تری از زندگی واقعی و مقاومت‌های روزمره تهیدستان شهری ایران در شرایط اقتصادی و سیاسی معاصر داشته باشد، بسیار مناسب است.