فرشته پدربزرگ

کتاب فرشته پدربزرگ مناسب برای کودکان 7- 12 سال کتاب «فرشته پدربزرگ» اثری از یوتا باوئر، تصویرگر آلمانی و برنده جایزه هانس کریستین اندرسن است که با ترجمه زهرا قایینی، متخصص زبانشناسی و ادبیات آلمانی و روانکاو کودک و نوجوان در شهر فرانکفورت آلمان، منتشر شده است. «فرشته پدربزرگ» داستانی لطیف با طنزی ظریف است که کودک را با موضوع مرگ مواجه می‌کند. در معرفی کتاب «فرشته پدربزرگ» آمده است: در کتاب «فرشته پدربزرگ»، پدربزرگی بر تخت بیمارستان، داستان زندگی‌ خود را برای نوه کوچک‌اش روایت می‌کند؛ او از کودکی‌اش می‌گوید و روزی که نزدیک بود یک اتوبوس در خیابان به او برخورد کند، چاله‌هایی که در راه مدرسه قرار داشت و او در آن‌ها نمی‌افتاد یا گودترین دریاچه‌ها که در آن‌ها غرق نمی‌شد، از سگ‌های بزرگی که از ترس او به خود می‌لرزیدند؛ از خوشی‌ها و ناخوشی‌هایی می‌گوید که از سر گذرانده و این که چقدر خوش‌شانس بوده است. این داستان به کودکان کمک می‌کند مرگ را به عنوان جزئی از چرخه زندگی بپذیرند و با آن کنار بیایند. کودکان در کتاب «فرشته پدربزرگ» درمی‌یابند همه انسان‌ها یک چرخه زندگی دارند که از هنگام تولد آغاز می‌شود و با مرگ پایان می‌یابد. خواندن کتاب «فرشته پدربزرگ» می‌تواند برای کودکانی که پدربزرگ یا مادربزرگ‌شان در آستانه این مرحله‌ از زندگی‌شان هستند بسیار تسکین‌دهنده باشد. دانستن این موضوع که پدربزرگ یا مادربزرگ‌شان آنقدر خوش‌شانس است که ناملایمات و دشواری‌های زندگی را پشت سر بگذارد، از خطرها بجهد و جان سالم به در ببرد و تجربه‌های لذت‌بخشی مانند عاشق شدن، پدر/ مادر شدن و دیدن نوه‌های‌اش را تجربه کند، برای این کودکان آرامش‌بخش خواهد بود و به آن‌ها کمک خواهد کرد. افزون بر این یوتا باوئر در کتاب «فرشته پدربزرگ» با استفاده از شوخ‌طبعی که در تصاویر به کار برده، دشواری پرداختن به مرگ برای کودکان را گرفته است. در این کتاب در حالی که مخاطب از زبان پدربزرگ قصه زندگی‌اش را می‎خواند، تصویرهای داستان اما به شکل دیگری روایت می‌شود. نوه و پدربزرگ داستان از آن بی‌خبرند و فقط خواننده کتاب است که واقعیت را می‌داند و آن فرشته‌ای است که مراقبت از پدربزرگ را در برابر خطرات برعهده دارد. برای نمونه در صفحه‌ای از زبان پدربزرگ می‌خوانیم: «سگ‌های بزرگ از ترس من به خود می‌لرزیدند.» اما مخاطب می‌تواند در تصویر، اصل ماجرا یعنی حضور فرشته مراقب در کنار کودک را ببیند. بنابراین این کتاب یک کتاب تصویری است یعنی متن و تصویر کاملا به هم وابسته هستند و هنگام بلندخوانی آن همزمان کودکان باید تصاویر را هم ببینند. کتاب «فرشته پدربزرگ» در سال ۲۰۰۲ موفق به دریافت جایزه کتاب کودک آلمان شده است. انتشارات موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، حق ترجمه و چاپ این کتاب به فارسی و در ایران را از ناشر اصلی کارلسن (Carlsen) در آلمان خریداری کرده است و نخستین چاپ آن را در شمارگان ۳۰۰۰ نسخه منتشر کرده است. مخاطبان این کتاب را کودکان ۷ تا ۱۲ ساله تشکیل می‌دهند.