باقیماندههای آشویتس اولین و شاید تلخترین تصویری که از جنگ دوم جهانی پیش چشم هر انسانی میآید، اردوگاههای مرگ نازیها است که صحنههای تاثربرانگیزی از آن را در رمان و فیلم «فهرست شیندلر» و «پسر شائول» دیدهایم. جورجو آگامبن، فلیسوف، نویسنده و نظریهپرداز برجسته ایتالیایی در کتاب «باقیماندههای آشویتس» میکوشد معنا و امکان شهادت را روشن سازد. او در مقابل موضع «بیانناپذیری» اردوگاه و سکوت درباره آشویتس، شروع به سخنگفتن میکند و به تأسی از پریمو لوی دیگر نویسنده هموطنش، پرسش اقتدار شاهد را پیش میکشد: چگونه نجاتیافتگان میتوانند به نیابت از غرقشدگان سخن بگویند و به جای آنها شهادت بدهند؟ چگونه آنان میتوانند به تجربهای گواهی دهند که خودشان نیز از سر نگذراندهاند؟ آگامبن ویرانههای اخلاقیات آشویتس را برای طرح نوعی اخلاق نوین شهادت جستوجو میکند. نتیجه این جستوجو کتابی است تاملبرانگیز درباره آشویتس، که خواندن آن، هر انسانی را به شگفت وامیدارد: شگفتی از پس سرشت شر بشر.