در ستایش ریاضیات

کتاب «در ستایش ریاضیات» نوشته آلن بدیو، فیلسوف معاصر فرانسوی، اثری است که به دفاع از ریاضیات می‌پردازد و نظریه‌ای نو درباره ماهیت و جایگاه ریاضیات ارائه می‌دهد. بدیو در این کتاب با زبانی ساده و جذاب، ریاضیات را نه صرفاً یک دانش انتزاعی، بلکه «هستی‌شناسی» می‌داند و نشان می‌دهد که ریاضیات چگونه می‌تواند با فلسفه، واقعیت، زندگی و حتی خوشبختی ارتباط داشته باشد. این کتاب به صورت مصاحبه‌ای میان آلن بدیو و ژیل حائری، منتقد فلسفی، تنظیم شده و حتی برای کسانی که دانش تخصصی ریاضی ندارند، خواندنی و لذت‌بخش است. بدیو در این اثر از تجربه شخصی و علاقه‌اش به ریاضیات سخن می‌گوید و زیبایی‌شناسی و کشف‌های ریاضی را با شور و شوق وصف می‌کند. او ریاضیات را همچون کوهنوردی در مسیر پرپیچ و خم ایده‌ها می‌بیند که در نهایت به زیبایی و شگفتی بی‌نظیری می‌رسد. «در ستایش ریاضیات» کتابی است که فلسفه ریاضیات را به شکلی جذاب و قابل فهم برای مخاطبان گسترده مطرح می‌کند و به خواننده کمک می‌کند تا ریاضیات را نه فقط به عنوان یک دانش خشک، بلکه به عنوان یک تجربه زیباشناسانه و هستی‌شناسانه درک کند.

خواندن کتاب «در ستایش ریاضیات» را به چه کسانی توصیه می‌کنیم؟

علاقه‌مندان به فلسفه و ریاضیات که می‌خواهند رابطه عمیق و هستی‌شناسانه میان این دو حوزه را بفهمند و با دیدگاهی نوین درباره ماهیت ریاضیات آشنا شوند. خوانندگان غیرمتخصص که به دنبال متنی ساده، جذاب و قابل فهم درباره فلسفه ریاضیات هستند و می‌خواهند بدون دانش تخصصی ریاضی از زیبایی و اهمیت آن لذت ببرند. دانشجویان و پژوهشگران فلسفه علم و فلسفه ریاضیات که می‌خواهند دیدگاه‌های یک فیلسوف برجسته معاصر را درباره جایگاه ریاضیات در فلسفه و زندگی بشناسند. کسانی که به زیبایی‌شناسی ریاضی و فلسفه علم علاقه‌مندند و می‌خواهند بدانند چگونه ریاضیات می‌تواند منبع خوشبختی و تجربه زیباشناسانه باشد. همچنین، این کتاب برای افرادی مناسب است که می‌خواهند فلسفه را نه فقط به عنوان یک علم نظری، بلکه به عنوان تجربه‌ای زنده و مرتبط با زندگی واقعی و تفکر روزمره درک کنند. آلن بدیو در این کتاب با زبانی ساده و مصاحبه‌ای، ریاضیات را علمی هستی‌شناسانه معرفی می‌کند و خواننده را به کشف زیبایی و عمق فلسفی آن دعوت می‌کند.

در بخشی از کتاب «در ستایش ریاضیات» می‌خوانیم

آلن بدیو، شما کسی هستید که من او را، به بیانِ ریاضی، یک تکینگی در چشم‌اندازِ فکریِ فرانسه می‌نامم. از سویی، تعهد سیاسی‌تان هست که عمومِ مردم از سال 2006 به بعد، با موفقیت کتاب معنای سارکوزی، از آن آگاهی یافته‌اند. امروز شما نمایندهٔ یکی از آخرین سیماهای بزرگِ متفکرِ سیاست‌اندیش هستید، یکی از سرسخت‌ترین منتقدان لیبرال‌دموکراسی‌های ما، و مدافع خستگی‌ناپذیر ایدهٔ کمونیسم که سخت اصرار می‌ورزید نباید به زباله‌دانِ تاریخ افکنده شود. از سوی دیگر، از نظرگاه تخصصی‌تر فلسفی، پیکرهٔ آثاری که تولید کرده‌اید نیز بسیار تکین است. در دوره و زمانه‌ای که فلسفه به تخصصی‌شدن عقب‌نشینی کرده و، با این کار، از جاه‌طلبی‌های آغازینش چشم پوشیده است، شما پیوسته کوشیده‌اید با پرپایی نظامی که می‌توان آن را همنهاد بزرگی بر جهان و بر هستی نامید معنای متافیزیک را بازگردانید. باری، این فلسفه، که عمدتاً در هستی و رخداد و بعدتر در منطق‌های جهان‌ها تشریح شد، تا حدِ زیادی مبتنی بر ریاضیات است. از این بابت شما یکی از فیلسوفان معاصر نایابی هستید که ریاضیات را واقعاً جدی می‌گیرند. بعلاوه، شما صرفاً در مقام فیلسوف از آن سخن نمی‌گویید بلکه تقریباً هر روز کارِ ریاضی انجام می‌دهید. آیا می‌توانید گفت‌وگو را از این نکته آغاز کنید و به ما بگویید که این رابطهٔ بسیار نیرومند با ریاضیات از کجا می‌آید؟ رابطه‌ام با ریاضیات چیزی است که حتی به پیش از تولدم بازمی‌گردد! صرفاً به این دلیل که پدرم معلم ریاضی بود. پس می‌بینید که، به‌گفتهٔ لاکان، نشانِ نام پدر وجود داشت. این موضوع واقعاً تأثیر عمیقی بر من گذاشت، زیرا در خانواده‌ام سخن از ریاضیات به گوشم می‌خورد __ پدرم با برادر بزرگ‌ترم و با همکارانش گفت‌وگو می‌کرد __ به‌شکل نوعی «نقش‌پذیری» اولیه، بی‌آنکه در ابتدا واقعاً بفهمم از چه حرف می‌زنند. اما حس می‌کردم این حرف‌ها به‌شدت و همزمان به‌طرز مبهمی جالب‌اند. این توضیحات مختصر فعلاً برای، به‌قول معروف، مرحلهٔ پیش از تولد کافی است.