ادب حضور اسرار ماه رمضان به آداب و مراقبات ماه رمضان در نزد اهل معنا می‌پردازد؛ اوقاتی که در فرهنگ اهل‌بیت علیهم‌السلام فرصتی ویژه برای سیر و سلوک توحیدی معرفی‌شده‌اند. کتاب اسرار ماه رمضان، عصاره دستورات اخلاقی و عبادی و همچنین معارف توحیدی پیرامون ماه رمضان، بنا بر مکتب تربیتی علامه طباطبایی رحمه‌الله است. ویژگی مهم این کتاب آن است که استاد محمدتقی فیاض بخش برخی لطایف و ظرایفی که خود از محضر اساتید اخلاق و سیر و سلوک، به‌ویژه مرحوم آیت‌الله سعادت پرور دریافت نموده، در اینجا بیان نموده است.

درباره کتاب اسرار ماه رمضان

استاد محمدتقی فیاض بخش در دفتر سوم از مجموعه کتاب‌های ادب حضور، درباره «اسرار ماه مبارک رمضان و مراقبات و مناسک آن همراه با آداب انس با قرآن کریم» سخن می‌گوید. «وقتی شب اول ماه رمضان می‌شود، پروردگار مَلَک رضوان را که خازن بهشت است خطاب قرار می‌دهد. پس او می‌گوید: بلی، گوش‌به‌فرمانم. پس خداوند به او می‌فرماید: بهشت مرا به یارای و آن را برای روزه‌داران از امّت محمد (ص) زینت کن (اعمال و طاعات را برای بندگان من به یارای) و درهای آن را بر روی ایشان مبند تا وقتی‌که ماه مبارک رمضانشان سپری گردد (توفیق اعمال صالح را در این ماه از آن‌ها سلب مکن). سپس مالک، خازن جهنم را خطاب می‌کند و او عرض می‌کند: بلی، گوش‌به‌فرمانم. پس می‌فرماید: درهای جهنم را بر روزه‌داران امّت محمد (ص) قفل کن و آن را مگشا تا وقتی‌که ماه مبارک رمضانشان سپری شود (زمینهٔ گناه را برای آن‌ها فراهم نیاور).

سپس پروردگار به جبرائیل خطاب می‌کند و او نیز می‌گوید: بلی، گوش‌به‌فرمانم؛ و خداوند می‌فرماید: بر زمین فرود آی و پیروان شیطان را از امّت محمد (ص) دربند کش که روزه و ایمان بندگان مرا فاسد و تباه نسازند.» این روایت نشان می‌دهد که گرچه عامل اصلی انحراف یا هدایت انسان خود اوست و آیات قرآن هم بر آن تأکید دارد، ولی شیاطین جنی و انسی در دنیا، بیماری‌های روحی مردم را تشدید می‌کنند؛ چنانکه در سورهٔ ناس می‌فرماید: «(خداوندا به تو پناه می‌برم) از شر آن وسوسه‌گر نهانی؛ آن‌که در دل‌های مردم وسوسه می‌افکند.» در ماه مبارک رمضان، این شیاطین در غل و زنجیر می‌شوند. پس ماه رمضان به‌خودی‌خود نیز دافع حجب و کدورت‌هاست.