کتاب «الإلهیات من کتاب الشفاء» بخشی از کتاب بزرگ و جامع «الشفا» اثر ابن سینا است که به فلسفه اولی یا مابعدالطبیعه اختصاص دارد. این بخش شامل ده مقاله است که موضوعاتی چون فلسفه، جوهر، مقولات، علل، اثبات وجود واجب‌الوجود، مبدأ و معاد را بررسی می‌کند. کتاب «الشفا» خود از چهار بخش اصلی منطق، طبیعیات، ریاضیات و الهیات تشکیل شده و «الإلهیات» بخش پایانی آن است که عمیق‌ترین و معتبرترین متن فلسفه مشایی در دوره اسلامی به شمار می‌رود و تأثیر گسترده‌ای در فلسفه اسلامی و غربی داشته است. «الإلهیات من کتاب الشفاء» در حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها تدریس می‌شود. این اثر از نظر فلسفی و کلامی بسیار معتبر است و شرح‌ها و تعلیقات متعددی از بزرگان فلسفه اسلامی بر آن نوشته شده است.

درباره کتاب الالهیات من کتاب الشفاء

کتاب «الالهیات من کتاب الشفاء» بخشی از کتاب بزرگ «شفا» اثر ابن سینا است که به زبان عربی نوشته شده و به مباحث فلسفه اعلی یا الهیات بالمعنی اعم می‌پردازد. این بخش شامل ده مقاله است که موضوعات متعددی را در فلسفه اولی، جوهر و اقسام آن، مقولات نه‌گانه، علل و معلولات، صفات واجب‌الوجود، مبدا و معاد، نبوت و مسائل مرتبط با آن را بررسی می‌کند. مقاله‌ها به ترتیب به مباحثی چون فلسفه اولی و موضوع آن، جوهر و ماده، وضعیت مقولات، علل و اقسام آنها، هویت و غیریت، اثبات مبدا اول و صفات آن، دوام حرکت، صدور افعال از مبادی عالیه، و در نهایت مباحث مربوط به معاد، الهامات و نبوت می‌پردازند. علت فاعلی موجودی است که معلول را به وجود می‌آورد و نقش ایجادکننده یا محرک را دارد، در حالی که علت قابلی همان چیزی است که پذیرای اثر و تاثیر فاعل است؛ یعنی زمینه یا محل تحقق معلول را فراهم می‌کند. به بیان ساده، فاعل کار را انجام می‌دهد و قابل آن را می‌پذیرد؛ مثلاً در نوشتن، دست شما علت فاعلی و کاغذ علت قابلی است. علت قابلی فقط در برخی معلول‌ها که وجودشان به صورت حلول‌کننده است نقش دارد، نه در همه معلول‌ها.

خواندن کتاب الالهیات من کتاب الشفاء را به چه کسانی توصیه می‌کنیم؟

خواندن کتاب «الالهیات من کتاب الشفاء» به دانشجویان و پژوهشگران فلسفه، الهیات، کلام اسلامی و علاقه‌مندان به تاریخ اندیشه فلسفی توصیه می‌شود. این کتاب به‌ویژه برای کسانی مناسب است که با مبانی منطق و فلسفه آشنا هستند و می‌خواهند با نظام متافیزیکی ابن‌سینا و تأثیر عمیق او بر فلسفه اسلامی و غربی آشنا شوند. همچنین در حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها به عنوان منبعی اصلی برای تدریس و پژوهش مورد استفاده قرار می‌گیرد.