خانواده و اخلاق جنسی

کتاب «خانواده و اخلاق جنسی» اثر استاد شهید مرتضی مطهری مجموعه‌ای از سخنرانی‌های ایشان درباره جایگاه خانواده، حقوق زن و اخلاق جنسی در اسلام است که در ایام فاطمیه سال 1354 در مسجد ارک تهران ایراد شده و پس از شهادت استاد منتشر شده است. این کتاب با هدف پاسخ به شبهات رایج درباره زن، خانواده و اخلاق جنسی و دفاع از ارزش‌های اسلامی در برابر تبلیغات غربی تدوین شده است. این اثر با استناد به قرآن، سنت و عقل، ضمن نقد دیدگاه‌های غربی و پاسخ به شبهات رایج، جایگاه والای خانواده و اخلاق جنسی را در اسلام تبیین می‌کند و بر نقش حیاء، عفاف و وفاداری در سلامت فرد و جامعه تأکید دارد. کتاب «خانواده و اخلاق جنسی» برای علاقه‌مندان به اخلاق اسلامی، مطالعات خانواده، حقوق زن، و کسانی که دغدغه تبیین منطقی و مستدل ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی را دارند، منبعی ارزشمند است.

درباره کتاب «خانواده و اخلاق جنسی»

محتوای اصلی کتاب: بررسی تطور تاریخی حقوق زن از دوره مادرسالاری تا عصر استقلال نسبی زن و نقد دیدگاه‌های افراطی و تفریطی درباره جایگاه زن. تبیین فلسفه تشکیل خانواده و فطری بودن نیاز به همسر، و نقش خانواده در تربیت، آرامش و ایجاد مودت و عاطفه. دفاع از ارزش‌هایی مانند عفاف، حیا، غیرت و وفاداری در روابط زن و مرد و نقد اخلاق جنسی نوین غربی که به ابتذال و تضعیف جایگاه زن منجر شده است. پاسخ به پرسش‌هایی مانند: آیا دختر می‌تواند از پسر خواستگاری کند؟ آیا صحبت از زدن زن در قرآن توهین به زن است؟ آیا فقط زن ناموس مرد است یا هر دو ناموس یکدیگرند؟ چرا مرد رئیس خانواده است ولی زن ریاست معنوی دارد؟ نقد نظریات اشتراکیت جنسی (افلاطون، مزدک، کمونیسم معاصر) و نظریه خانواده با تعهدات محدود (راسل) و تبیین دیدگاه اسلام درباره خانواده و اخلاق جنسی. تحلیل تفاوت‌های طبیعی زن و مرد و تبیین اینکه این تفاوت‌ها به معنای تبعیض یا نقص نیست، بلکه مکمل بودن نقش‌ها را نشان می‌دهد. بررسی آثار سوء تجرد و عزوبت و تأکید بر اهمیت ازدواج و تشکیل خانواده. دفاع از عفاف و پوشش زن به عنوان عامل حفظ شأن و حیثیت زن و نقد مبارزه با این ارزش‌ها به عنوان مبارزه علیه خود زن. در کتاب «خانواده و اخلاق جنسی» استاد مطهری، مفاهیم فطرت، خانواده و اخلاق جنسی به‌صورت بنیادین و درهم‌تنیده تبیین شده‌اند: فطرت و اخلاق جنسی: مطهری بر این باور است که میل جنسی در انسان، ریشه‌ای فطری دارد و بخشی از حقیقت وجودی انسان است، نه صرفاً یک غریزه حیوانی. اما این میل، برخلاف حیوانات، در انسان با عقل، حیا و ارزش‌های اخلاقی پیوند خورده و باید در چارچوبی متعالی هدایت شود. به همین دلیل، اخلاق جنسی در اسلام نه مبتنی بر سرکوب کامل غریزه است (مانند برخی مکاتب رهبانیت‌گرا)، و نه بر آزادی بی‌قید و شرط جنسی (مانند دیدگاه‌های لیبرالیستی غرب). خانواده؛ ساختاری فطری و اخلاقی: خانواده در نگاه مطهری، پاسخی به نیاز فطری انسان به محبت، آرامش، مودت و تولید نسل است. تشکیل خانواده و ازدواج، زمینه‌ساز تعالی اخلاقی و اجتماعی انسان است و به میل جنسی جهت می‌دهد تا در مسیر مشروع و سالم، به رشد شخصیت و استحکام جامعه کمک کند. قوانین خانواده در اسلام، نه صرفاً برای تعیین حدود و جلوگیری از ظلم، بلکه برای تقویت عشق، مودت و رحمت میان اعضا طراحی شده‌اند. ارتباط سه‌گانه: مطهری توضیح می‌دهد که تفاوت‌های جنسیتی و نقش‌های زن و مرد، ریشه در فطرت دارند و این تفاوت‌ها مکمل یکدیگرند، نه نشانه نقص یا تبعیض. اخلاق جنسی اسلامی، با محوریت حیا و عفاف، رفتار جنسی را در حریم خانواده و روابط مشروع هدایت می‌کند و از ابتذال و آسیب‌های فردی و اجتماعی جلوگیری می‌نماید. در این چارچوب، خانواده بستری است که میل جنسی فطری، در سایه ارزش‌های اخلاقی و انسانی، به تعالی و آرامش می‌رسد. به‌طور خلاصه، در این اثر، فطرت، خانواده و اخلاق جنسی سه ضلع یک مثلث‌اند که هر کدام بدون دیگری ناقص است: فطرت، میل و تفاوت‌ها را بنیاد می‌نهد؛ خانواده، ساختار و جهت می‌دهد؛ و اخلاق جنسی، این میل و ساختار را در مسیر رشد، کرامت و سلامت فرد و جامعه قرار می‌دهد.

خواندن کتاب «خانواده و اخلاق جنسی» را به چه کسانی توصیه می‌کنیم؟

نوجوانان و جوانان، به‌ویژه در سنین بلوغ و آغاز تشکیل خانواده، که با پرسش‌ها و شبهات درباره روابط جنسی، جایگاه زن و مرد، و ارزش‌های اخلاقی روبه‌رو هستند. این کتاب با زبانی ساده، منطقی و مستدل به بسیاری از این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد و راهنمایی عملی برای انتخاب سبک زندگی سالم ارائه می‌کند. والدین، مربیان، معلمان و مشاوران خانواده که دغدغه تربیت صحیح فرزندان و انتقال ارزش‌های اخلاقی، عفاف و حیا را دارند. کتاب می‌تواند به عنوان منبعی برای آموزش و گفتگو درباره مسائل حساس جنسی و خانوادگی مورد استفاده قرار گیرد. دانشجویان و پژوهشگران حوزه مطالعات خانواده، اخلاق اسلامی، حقوق زن و جامعه‌شناسی که به دنبال تحلیل تطبیقی دیدگاه اسلام و غرب درباره اخلاق جنسی و جایگاه خانواده هستند. علاقه‌مندان به دفاع عقلانی و منطقی از ارزش‌های اسلامی در برابر شبهات رایج و تبلیغات فرهنگ مهاجم غربی درباره زن، خانواده و روابط جنسی. هر فردی که به دنبال فهم دقیق‌تر فلسفه خانواده، تفاوت‌های طبیعی زن و مرد، نقش عفاف و پوشش، و پاسخ به پرسش‌های نوپدید درباره روابط زن و مرد در جامعه معاصر است. این کتاب به دلیل پرداختن به مسائل روز، پاسخ به شبهات و ارائه تحلیلی عمیق و قرآنی از اخلاق جنسی و خانواده، برای عموم جامعه، به‌ویژه نسل جوان و خانواده‌ها، منبعی راهگشا و ضروری است.

در بخشی از کتاب «خانواده و اخلاق جنسی» می‌خوانیم

خوشبختانه امروز می‌بینیم فرنگیها به این نکته متوجه شده‌اند که از زمانی که زن حیا و پوشش را از دست داده و خودش را رایگان و مبتذل کرده است، ارزش خودش را از دست داده است. عالم خلقت و آفرینش برای اینکه ضعف جسمانی زن یعنی اینکه مرد از نظر جسمی قویتر است جبران شده باشد زن را در ناحیه روح قویتر قرار داده است در این جهت که به زن حس عفاف و حس حیا و حتی حس پوشش را داده است. اینها همه مظاهر خودداری در زن است برای اینکه مرد اجباراً به حکم فطرت به آن سو برود و حیثیت و شأن زن بالا برود. این مبارزه‌ای که امروز با عفاف می‌شود و مبارزه‌ای که با حیا می‌شود و مبارزه‌ای که با پوشش زن می‌شود، تمام اینها مبارزه با حیثیت زن است نه مبارزه به نفع زن، مبارزاتی است علیه زن.