کتاب ناباب و نایاب: گفتارهای ناباب در تعلیم و تربیت نایاب کریمی در معرفی کتابش میگوید: در این گفتارهای ناباب، بابی دیگر از تعلیم و تربیتِ نایاب گشوده میشود تا همه مؤلفهها و عناصر تربیتِ آسیبزا را به چالشی دردناک درکشاند. وی کتاب را با این گزیدهها آغاز کرده است: • فاجعۀ اصلی در تعلیم و تربیت این است که ما دیگر قادر نیستیم فاجعه را در تعلیم و تربیت حس کنیم! • دینی کردن افراد، مخفیگاه مخوف تخفیف حس دینی آنهاست! • آنچه ما را از حقیقت تربیت بازداشته، استحالۀ تربیت از ساحت فطرت الهی به ساحت صنعت انسانی است! • بشر هماکنون بهگونهای تربیت شده است که بهجای اینکه حیوان ناطق باشد، ناطق حیوان است! ناباب و نایاب دو بخش دارد. «چگونه از تعلیم و تربیت دست برداریم؟» عنوان بخش اول است که در نه گفتار تنظیم شده است: تدسیه (توطئه) در برابر تزکیه (توسعه)؛ تربیت بهمثابۀ تبعیت؛ دانش قبلی خواستگاه تربیت دینی؛ بازجست عزتنفس در گفتمان «بودن»؛ ایجاد تحول، مانع تحول است؛ یادگیری «پدیدارشونده» در برابر یادگیری «بازتولیدشونده»؛ بازی و فراغت بهمثابۀ عبادت؛ آسیبشناسی تربیت؛ حس دینی به سبک کودکی. بخش دوم کتاب با عنوان «تربیت پرهیزی بهجای تربیت تجویزی» هشت گفتار بعدی را دربرگرفته است: غایت تربیت کردن، تربیت نکردن است؛ غایت فزونی و پیشرفت، کاستن و بازگشتن است؛ غایت هدفمندی در تربیت، هدفزدایی از تربیت است؛ غایت تشویق، تنبیه است؛ غایت بزرگ شدن، کودک شدن است؛ غایت راز آموزش، رازپوشی است؛ غایت آگاهی غفلت است؛ غایت منفی، مثبت است.