رابطه منطقی دین و علوم کاربردی

کتاب «رابطه منطقی دین و علوم کاربردی» نوشته علیرضا پیروزمند، اثری است که شامل سه رساله مستقل اما مرتبط است و به بررسی ضرورت حاکمیت معرفت دینی بر علوم کاربردی می‌پردازد. این کتاب اثبات می‌کند که باید تمدنی بر مبنای ایمان به خدا و تحقق دستورات او بنا شود و علوم کاربردی نقش مهم و ممتازی در ساخت چنین تمدنی دارند. این اثر برای علاقه‌مندان به مباحث فلسفه علم، علم دینی، توسعه اجتماعی و فرهنگی و کسانی که به دنبال درک عمیق‌تری از نقش دین در پیشرفت علوم کاربردی و توسعه تمدنی هستند، بسیار مناسب است.

درباره کتاب «رابطه منطقی دین و علوم کاربردی»

محتوای کتاب به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود: رساله اول: بررسی نظریاتی درباره راهبرد توسعه، تعیین ابعاد توسعه اجتماعی و ارزیابی احتمالات مختلف در این زمینه و تأکید بر احتمال چهارم. رساله دوم: بررسی نظریات مختلف درباره رابطه علم و دین، شامل تحلیل پنج نظریه درباره کارآمدی دین، چهار نظریه درباره کارآمدی علم، و هفت احتمال درباره ترکیب مبانی علم و دین، همراه با نقد و اثبات احتمالات برتر. رساله سوم: بررسی نظریات مربوط به روش تولید علوم کاربردی، معرفی سه روش مختلف و اثبات روش سوم به همراه بیان خصوصیات مورد نظر آن. کتاب به بررسی انتظارات و قلمرو سرپرستی دین، نقش علم اعم از علوم مادی و الهی، و تعامل عقل و وحی در تولید علم کاربردی می‌پردازد و چارچوبی منطقی برای ارتباط میان دین و علوم کاربردی ارائه می‌دهد. کتاب «رابطه منطقی دین و علوم کاربردی» نقد نظریه‌های مختلف درباره کارآمدی دین و علم را با رویکردی تحلیلی و منطقی انجام می‌دهد. نویسنده در این کتاب، ابتدا نظریات متعددی که درباره رابطه دین و علم مطرح شده‌اند را دسته‌بندی و معرفی می‌کند، از جمله: نظریه‌های کارآمدی دین که شامل دیدگاه‌های مختلف درباره نقش و تأثیر دین در زندگی و علم است. نظریه‌های کارآمدی علم که به بررسی قدرت و محدودیت‌های علم می‌پردازد. نظریه‌های ترکیب مبانی دین و علم که تلاش می‌کنند رابطه میان این دو حوزه را تبیین کنند. سپس هر یک از این نظریه‌ها را با نقدی مستدل و مستند به منابع دینی و فلسفی بررسی می‌کند و نقاط ضعف و قوت آن‌ها را می‌سنجد. به طور خاص، کتاب بر این نکته تأکید دارد که: دین و علم نباید به صورت جدا یا متعارض دیده شوند، بلکه باید در چارچوبی منطقی و هماهنگ با هم تعامل داشته باشند. برخی نظریات که تعارض کامل یا جدایی مطلق دین و علم را مطرح می‌کنند، از منظر فلسفی و دینی قابل قبول نیستند. نظریه‌های تعامل و تکمیل متقابل دین و علم، به ویژه آن‌هایی که بر حاکمیت معرفت دینی بر علوم کاربردی تأکید دارند، از دیدگاه کتاب برتر و منطقی‌تر هستند. در نقدها، کتاب به بررسی دیدگاه‌های غربی مانند ایان باربور و نقدهای مطرح شده درباره عقلانیت، وحی، و نقش دین در علم می‌پردازد و تلاش می‌کند با ارائه چارچوبی نوین، جایگاه دین را در تولید و کاربرد علوم به صورت معقول و منطقی تثبیت کند. کتاب «رابطه منطقی دین و علوم کاربردی» با تحلیل دقیق و نقادانه، نظریه‌های مختلف درباره کارآمدی دین و علم را بررسی و نقد می‌کند و به اثبات ضرورت تعامل منطقی و حاکمیت معرفت دینی بر علوم کاربردی می‌پردازد.

خواندن کتاب «رابطه منطقی دین و علوم کاربردی» را به چه کسانی توصیه می‌کنیم؟

پژوهشگران و دانشجویان حوزه فلسفه علم، فلسفه دین و علوم انسانی که به دنبال درک عمیق‌تر و تحلیلی از رابطه میان دین و علوم کاربردی هستند و می‌خواهند مبانی معرفتی و نظری این رابطه را به صورت منسجم و مستدل مطالعه کنند. علاقه‌مندان به مباحث توسعه علمی، فناوری و تمدن اسلامی که می‌خواهند نقش دین و ایمان در شکل‌گیری و هدایت علوم کاربردی و توسعه تمدنی را بشناسند و با نظریه‌های مختلف درباره کارآمدی دین و علم آشنا شوند. کسانی که در حوزه علم دینی و تولید علم اسلامی فعالیت می‌کنند و به دنبال چارچوبی منطقی برای تعامل عقل، وحی و دانش علمی هستند تا بتوانند مسیر تولید علوم کاربردی مبتنی بر معرفت دینی را بهتر ترسیم کنند. مطالعه‌کنندگان جدی مباحث کلامی، فلسفی و معرفت‌شناسی دین و علم که می‌خواهند نقدها و تحلیل‌های مختلف درباره کارآمدی دین و علم را به صورت دقیق و مستدل دنبال کنند و با مباحث روش‌شناسی تولید علم آشنا شوند. کتاب با توجه به تحلیل‌های نظری و فلسفی خود، برای خوانندگانی که به دنبال فهم عمیق و علمی رابطه دین و علوم کاربردی هستند، منبع مناسبی است، هرچند نقدهایی درباره عدم توجه کامل به مباحث معاصر علم‌پژوهی و دین‌پژوهی نیز به آن وارد شده است.