کتاب مسالک المحسنین به قلم عبدالرحیم طالبوف تبریزی، سفر علمی عده‌ای جوان به قله‌ی دماوند را به تصویر می‌کشد که دانسته‌های خود را در زمینه‌ی اخلاقی، اجتماعی و تربیتی به شکل بحث و مناظره مطرح می‌کنند.

کتاب مسالک المحسنین وقتی به انتشار رسید آزادی‌طلبان و ترقی‌خواهان از آن استقبال نمودند و مستبدان و ملاهای قشری و محافظه‌کار نسبت بر آن خشم گرفتند و خواندنش را ممنوع کردند.

در این کتاب مواردی وجود دارد که منجر به سوء تفاهماتی خواهد شد، از آنجایی که طالبوف تا حدودی به دلیل نوشته‌هایش مورد سرزنش و عیب‌جویی بعضی از روحانیون هم عصرش قرار گرفته، در این اثر گاهی از آنان انتقاد نموده و گاهی برای تحقیر کردن از لفظ ملا استفاده کرده است.