کتاب روز شمار جنگ ایران و عراق - زمینه سازی : بحران در خوزستان -17 اردیبهشت تا25 تیر 1358 - کتاب دوم ومین جلد از نخستین جنگنامه روزشمار جنگ ایران و عراق نیز به ارزیابی و انعکاس اخبار و اطلاعات و رویدادهای پیش از آغاز جنگ تحمیلی میپردازد. رخدادهای کشور از تاریخ 17 اردیبهشت 1358 تا 25 تیر 1358 در این روزشمار بررسی میشود. نگارنده و ویراستار کتاب در بخشی از مقدمه آن به منظور تبیین موضوعات مطرح و چگونگی شرح و بسط هر یک، توضیحاتی را ارائه کرده اند. در این مقدمه میخوانید: «کتاب «بحران خوزستان» حاوی وقایع دورهای است که از اواسط اردیبهشت تا اواخر تیر 1358 را در برمیگیرد. مهمترین واقعه این دوره، اوجگیری و فرونشاندن درگیریهای خوزستان است که به عنوان موضوع اصلی، نام کتاب را به خود اختصاص داده و در کنار آن، حوادث متعدد و با اهمیت دیگر نیز ذکر شده است. درگیریهای خوزستان و ماجراهای مربوط به جریانهای موسوم به خلق عرب در این استان ـ به ویژه در خرمشهر ـ قبل از دوره مذکور در این کتاب شروع شده بود و بعد از این دوره نیز به صورتی دیگر تا شروع جنگ تحمیلی ادامه یافت اما دیگر درگیریهای سیاسی ناشی از مخالفت گروههای مخالف نظام را با خود نداشت بلکه فقط اقدامات مسلحانه پرداکندهای بود که از بیرون مرزها سرچشمه میگرفت و فاقد هرگونه مشروعیت و حمایت مردمی اعراب ایرانی منطقه بود به کلی و آشکارا خصلت جنایتکارانه ضدملی و ضداسلامی یافت. در کنار حوادث خوزستان ـ که محور اصلی مطالب کتاب حاضر است ـ مهمترین موضوعات قابل توجه در طول دوره یاد شده به تناوب طرح و بحث شده است، عبارتند از: اخبار و تحلیلهای مربوط به درگیریها و تحولات دیگر مناطق کشور؛ تحرکات گروهها و جریانهای سیاسی در جهت ایجاد و توسعه بحران علیه نظام جدید؛ مسائل مربوط به ارتش، سپاه و مقولات امنیتی و انتظامی؛ نقش امام، شورای انقلاب، دولت موقت و... در مسائل سیاسی ـ داخلی و مطالب مربوط به سیاست خارجی و مناسبات بینالمللی نظام جدید به ویژه مسائل مربوط به امریکا و عراق.» همانگونه که در این مقدمه مشهود است، عمده مطالب کتاب درخصوص مسائل بحران خوزستان و تحرکات جمعیت خلق عرب در این استان است. البته مطالب مهم دیگری نیز در این کتاب به چشم میخورد. به عنوان نمونه در وقایع مربوط به 19 اردیبهشت 1358، به انتشار مصاحبهای از امام خمینی(ره) اشاره شده است. در این مطلب آمده است: «امروز روزنامه لوموند چاپ پاریس مصاحبه اریک رولو خبرنگار خود با امام خمینی را که در شهر قم انجام شده بود، درج کرد. در این مصاحبه رهبر انقلاب به پرسشهای خبرنگار در خصوص اوضاع سیاسی ـ اقتصادی و پیروزی انقلاب اسلامی پاسخ داده است. برخی نکات مهم این مصاحبه به نقل از خبرگزاری فرانسه به قرار زیر است: «آیتالله خمینی رهبر مذهبی ایران، امریکا را متهم کرد که سعی دارد به انقلاب ایران لطمه وارد کند و امپریالیسم امریکا بزرگترین خطر برای ایران محسوب میشود.» ... در این مصاحبه آیتالله خمینی امپریالیستها و مأموران شاه را به تحریک و ایجاد دردسر در شهرستانها متهم کرد و گفت: متأسفانه ما هنوز موفق نشدهایم که مرزهایمان را کنترل کنیم، مأموران خارجی و اسلحه فراوان از این مرزها رخنه میکنند. خبرنگار لوموند مینویسد: آیتالله خمینی همچنین بسیار نگران اوضاع اقتصادی است که موجب نارضایتی عمومی در کشور میشود. اما آیتالله به طور کلی خوشبین به نظر میرسد و فکر میکند که این مسائل حل خواهد شد.»