کتاب برآورد استراتژیک آمریکا : سرزمینی ـ سیاسی - جلد اول با ورود به قرن بیست و یکم، دولتـ ملت یا نظامهای ملی با وجود به چالش کشیده شدن نقش بیبدیلشان در نظام بینالمللی، هنوز مهمترین بازیگران این عرصه میباشند و رویدادهای مهم جهان به وسیلة نظامهای ملی رقم میخورد و به رغم ایجاد و گسترش نهادها و سازمانهای غیردولتی در سطح ملی، منطقه و خصوصاً بینالمللی و تسعید نفوذ و قدرت آنان، هنوز میان قدرت و نفوذ چنین سازمانهایی؛ با وجود قدرت و نفوذ دولت، فاصلة قابل توجهی وجود دارد. اگرچه در حال حاضر، با توجه به انقلاب اطلاعاتی و ارتباطی؛ آشنایی با پدیدهها و مسائل مختلف از جمله مسائل مرتبط با امنیت (ملی و بینالمللی) نسبت به گذشته سهلتر شده است، اما شناخت دقیق که مستلزم تصمیمگیری صحیح و به موقع (که ضرورت اجتنابناپذیر دولت ـ کشورها در جهان کنونی میباشد) مشکلتر و پیچیدهتر شدهاست. در این خصوص شناخت دولتها و کشورها و آشنایی مستمر با اهداف، سیاستها و برنامههای آنان به همراه توانمندیهای و آسیبپذیریهایشان از ابزار ضروری تصمیمگیری و تبیین برنامههای آتی هر کشور نسبت به دیگر کشورها یا مناطق مختلف جهان میباشد. جمهوری اسلامی ایران به جهت قرارگیری در یکی از مناطق پنجگانة استراتژیک جهان و همچنین به لحاظ اهداف، علائق و منافع جهانی آن و همچنین چالشها و تهدیدات موجود، جزو کشورهای است که به شدت نیازمند شناخت کشورهای پیرامونی خویش و دیگر کشورهای مهم بازیگر صحنة نظامی بینالمللی میباشند. در این راستا، تاکنون برخی سازمانها و مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی، کارهای بسیاری در سالهای گذشته برای تأمین این نیاز ضروری، (تحت عنوانهای مختلف) انجام دادهاند که هر کدام در جای خود قابل تقدیر است. مؤسسهی تهران با توجه به اهمیت روزافزون تعمیق شناخت سیاستمداران، کارگزاران نظام سیاسی و همچنین محققان و علاقهمندان؛ پروژة برآورد استراتژیک کشورهای هدف را در دستور کار خود قرار داد. این پروژه با درک ضرورت شناخت عمیقتر و گستردهتر کشورهای هدف و ضرورت واکاوی کشورها بر مبنای نیازمندیهای کارگزاران نظام سیاسی و به منظور ایجاد زمینة مناسب جهت تدوین استراتژیهای امنیت ملی جمهوری اسلامی در برابر کشورهای هدف، طراحی و اجرا گردید. برای دستیابی به این هدف (اجرای پروژة برآورد کشورها) ابتدا به کمک جمعی از متخصصان مسائل جغرافیا، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورمان، الگوی گردآوری و تدوین برآورد استراتژیک کشورهای هدف در هشت بخش و بیش از 1200 محور طراحی و تنظیم شد. این الگو مبنای گردآوری اطلاعات و تحقیق پیرامون کشور هدف قرار داده شده است و بر این اساس، برخی از مهمترین کشورهای مرتبط با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در دستور کار مؤسسه قرار گرفت. مطالعة کتاب حاضر که شامل بخش سرزمینی و سیاسی ایالات متحدة آمریکاست، اطلاعات مناسب و قابل توجهی در خصوص جغرافیای طبیعی، انسانی و سیاسی کشور آمریکا و همچنین سیاست و حکومت، قوای سه گانه، سیاست خارجی، شخصیتهای صاحب نفوذ آمریکا در اختیار خوانندگان قرار خواهد داد. فهرست بخش نخست برآورد سرزمینی موقعیت سرزمینی 19 پراکندگی استقرارگاههای انسانی 25 پراکندگی شهرها 25 پراکندگی روستاها 25 ویژگیهای کالبدی پایتخت 27 ارتباطات سرزمینی 29 ساخت مناطق کشور و میزان مشروعیت نظام سیاسی آن 31 گسترش و توسعهی سرزمینی 35 توپوگرافی و طبیعت سرزمینی 43 ناهمواریها 43 جلگههای اقیانوس اطلس 47 جلگههای خلیج مکزیک 47 جلگههای مرکزی 48 نقاط و مناطق مرتفع 49 پوشش گیاهی 53 شبکهی آبها 56 رودخانهها 56 دریاچهها 60 ویژگیهای جمعیتی و قومی سرزمینی 63 تعداد جمعیت 63 هرم سنی 68 ساختار جنسی 69 جمعیت شهرنشین، روستانشین و کوچنشین 70 تراکم جمعیت 70 بیکاران و فعالان کاذب 71 شاغلان بخشهای اقتصادی 72 درآمد سرانه و جمعیت 73 مهاجرت 77 آموزش 82 مذهب 92 پراکندگی جمعیت نژادی 93 رابطهی جمعیت مناطق مرزی با مرکز 99 منابع معدنی و طبیعی 105 ارزش تولید بخش معدن 105 میزان معادن 106 ردهبندی ایالات متحده بر حسب ارزش معادن 107 جایگاه آمریکا، از نظر منابع زیرزمینی در جهان 108 منابع دامی 108 منابع انرژیزا 109 نفت خام 110 گاز طبیعی 112 ذغال سنگ 113 انرژی اتمی 113 منابع آب 115 نظامات و نهادهای سرزمینی 117 نهادهای سیاسی 117 نهادهای اقتصادی 128 نهادهای فرهنگی 137 نهادهای نظامی 137 تقسیمات سیاسی و اداری سرزمینی 141 منابع بخش نخست 145 بخش دوم برآورد سیاسی هرم سیاسی 151 قوهی مجریه 151 قوهی قانونگذاری 153 قوهی قضائیه 155 تفکیک و موازنهی قوا در قانون اساسی 156 رژیم سیاسی 159 جایگاه قوا در ادارهی کشور 161 وظایف کنگره 161 وظایف رئیسجمهور 164 وظایف دیوان عالی فدرال 165 روابط متقابل قوهی مجریه و قوهی قانونگذاری 166 نظام گردش نخبگان در نظام سیاسی 169 انتخابات ریاست جمهوری 169 انتخابات کنگره 173 نخبگان نظام سیاسی 175 تام داشل 175 زبیگینو کازیمیرز برژینسکی 176 رابرت پللترو 176 ریچارد مورفی 177 ترنت لات 178 مادلین کوربل آلبرایت 179 ریچارد آندرو گفهارت 180 نیوت گینگریچ 181 وارن مینور کریستوفر 181 ویلیام جفرسون بیل کلینتون 182 جیمز آدیسون بیکر 183 هیلاری رودهم کلینتون 184 رابرت ژوزف دال 184 سایروس روبرتس ونس 186 تام لانتوس 187 جسی لوئیس جکسون 188 توماس استفان فولی 189 جسی الکساندر هلمز 190 الکساندر میگز هیگ 191 ژوزف لیبرمن 191 اعضای یهودی دیوان عالی فدرال (از آغاز تاکنون و دورهی فعالیت آنان) 193 قانون اساسی 195 اصول قانون اساسی 195 شیوهی اعمال تغییرات در قانون اساسی 197 روند قانونگذاری در کنگره 199 قانون اساسی و فرایند انتخابات 201 قوانین احزاب و تشکلهای سیاسی 203 قوانین مطبوعات 205 سازمانهای اطلاعاتی 207 بررسی سیر تحول در سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی 207 اهداف و فعالیتها 207 وظایف و مأموریتها 209 جامعهی اطلاعاتی و امنیتی 214 آژانس امنیت ملی 216 آژانس اطلاعات دفاعی 216 شورای اطلاعات ملی 217 دفتر شناسایی ملی 218 ادارهی تحقیقات و اطلاعات وزارت امور خارجه 218 دپارتمان انرژی اتمی 219 دفتر پشتیبانی اطلاعات وزارت خزانهداری 219 آژانس اطلاعات نیروی هوایی 220 آژانس اطلاعات نیروی زمینی 220 آژانس اطلاعات یگان زیردریایی 220 آژانس اطلاعات نیروی دریایی 221 آژانس ملی نقشهبرداری 221 ادارهی تحقیقات فدرال 221 ستاد مدیریت جامعهی اطلاعاتی 222 احزاب 225 تاریخچهی احزاب 226 دورهی نخست (1796 تا 1824): اولین سیستم حزبی 226 دورهی دوم (1828 تا 1856): جکسون و دموکراتها 227 دورهی سوم (1860 تا 1928): دوران دو حزب جمهوریخواه و دموکرات 227 دورهی چهارم (1932 تا 1964): ائتلاف و نیوریل 228 دورهی پنجم (1968 تا امروز): دوران تقسیم حکومت 229 شناسایی احزاب 234 حزب کمیتهی ملی دموکرات 234 حزب کمیتهی ملی جمهوریخواه 245 جایگاه حزب در جامعه 254 احزاب اقلیت 256 تحلیل نفوذ احزاب در جامعه آمریکا 288 دیدگاه لیبرال و محافظهکار 288 گرایش مردم به احزاب سیاسی از سال 1952 تا 1996 290 حمایت گروههای اجتماعی از احزاب در سال 1996 290 ایدئولوژی احزاب در سال 1996 291 نظرسنجی از مردم در زمینهی کارایی احزاب 292 سیاست داخلی 295 گروههای نژادی ـ مذهبی مؤثر در سیاست داخلی 295 مناطق جغرافیایی مؤثر در سیاست داخلی 296 نظرسنجی از مردم در زمینهی اهم مسائل سیاست داخلی 298 سیاست خارجی 301 اصول و مبانی سیاست خارجی 301 دورهی نخست (تثبیت ملی 1789 تا 1823) 302 دورهی دوم (تسلط بر نیمکرهی غربی 1823 تا 1898) 303 دورهی سوم (تولد امپریالیسم آمریکا 1898 تا 1940) 305 دورهی چهارم (ظهور ابرقدرت آمریکا از سال 1940 تاکنون) 307 منافع و علائق منطقهای 309 منافع و علائق بینالمللی 309 آسیا 309 خاورمیانه 310 کشورهای مشترک المنافع (CIS) 311 اروپا 311 آفریقا 311 مسائل جهانی 312 ساختار و روند تصمیمگیری در سیاست خارجی 312 کنگره 313 رئیسجمهور 314 وزارت امور خارجه 315 شورای امنیت ملی 319 آژانس اطلاعات مرکزی (CIA) 320 لابیها 322 وضعیت کنونی سیاست خارجی 324 روابط مرزی 327 طول مرزهای مشترک 327 بررسی مرز کشور ایالات متحده با همسایگان 327 اختلافات، ادعاها و منازعات مرزی 329 روابط خارجی 333 رژیم صهیونیستی 333 جمهوری اسلامی ایران 340 کانادا 344 مکزیک 346 روسیه 348 ژاپن 352 تهدیدات و آسیبپذیریها 355 منابع بخش دوم 365 نمایهها 371